'Yüzde 5' sözü tutulmadı: Öğrenciler dahil nihai fiyatın tüketiciye duyurulması zorunludur

Ekonomik krizden en çok etkilenen alanlardan birisi de eğitim oldu. Yurt ücretlerine yapılan yüzde 80'ne varan zamları, üniversite harçları takip etti. Vakıf üniversitelerinin zamları ise dudak uçuklatıyor.

Yıllık zammın yüzde 10’u geçmeyeceğini taahhüt eden üniversiteler, şartlara uymuyor. Bunlardan birisi de Beykent Üniversitesi. Öğrencilerin yıllık ücretlerinde 'en fazla yüzde 5 zam yapayacağını' taahhüt eden Beykent Üniversitesi’nin zamları yüzde 289'u buldu. Öğrenciler ve veliler durumu protesto ediyor.

Tükenmez Haber'den Nilay Göl'e konuşan, Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, "Tüketicinin bilgilendirilmesi esastır" yorumunda bulundu. Avukat Cansu Koç ise eğitim hakkının üniversitelerde de keyfe dayalı değil belirli bir oranda artırım yapılması gerekiyor' diye konuştu.

'ÜNİVERSİTE ÜCRETİM 17 BİN TL'DEN 55 BİN TL'YE YÜKSELDİ'

Tükenmez Haber'in ulaştığı ve İç Mimarlık bölümünde okuyan E.K. 'geçen sene yıllık 17 bin TL olan harcının 55 bin TL'ye yükseldiğini' söyledi;

"2020 girişliyim. Kayıt olurken yüzde 5'i geçmeyecek zam sözü verildi ve reklamı yapıldı. 2021 senesinde söz verildiği gibi yüzde 5 zam yapıldı. Geçen sene 17 bin TL eğitim ücreti ödemiştik. Bu sene 55 bin tl eğitim ücreti isteniyor. Neredeyse yüzde 300'e varan bir zam yapıldı. Yatay geçiş takvimi kapandıktan sonra ücretleri açıkladılar"

AVUKAT KOÇ: EĞİTİM EN TEMEL ANAYASAL HAKTIR

Konuya ilişkin Tükenmez Haber'e konuşan Avukat Cansu Koç, "Anayasa ve Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere göre eğitim hakkının temel hak ve özgürlüklerdendir " yorumunda bulundu.

'Eğtimde fırsat eşitliğine' dikkat çeken Koç, sözlerine şu şekilde devam etti:

"En temel insan haklarından biri olarak kabul edilen eğitim hakkı, devletin olumlu katkısını zorunlu kılan sosyal bir haktır. Anayasada eğitimin bir hak olarak düzenlenmesi ve bu hakkın gerçekleştirilmesi bakımından devlete bir dizi yükümlülük yüklenmesi karşısında devlet, eğitim hizmetinin amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek bir takım faaliyetlerde bulunmakla yükümlüdür.

Eğitim hakkının tanınması ve yasalarda yer alması bu hakkın kullanımını veya gerçekleşmesini teminat altına almaya yetmemekte, hakkın kullanımını garanti edecek diğer koşulların sağlanması gerekmektedir. Bu da ancak eğitimde fırsat eşitliğini, eğitime erişimin adil olmasını sağlamakla mümkündür.

Ülkemizde eğitim ve öğretim, 1982 Anayasası’nın 'Eğitim ve Öğrenim Hakkı ve Ödevi' başlığını taşıyan 42. maddesinin 3. fıkrası gereği devletin denetimi ve gözetimi altında yapılmaktadır. Bunun yanı sıra aynı maddenin 6. fıkrası uyarınca, özel ve ilk dereceli okulların bağlı olduğu esaslar, devlet okulları ile erişilmek istenen seviyeye uygun olarak, kanunla düzenlenmektedir. Bu hükümler özel öğretim kurumları açılmasının anayasal dayanakları olarak değerlendirilebilir. Anayasa ile güvence altına alınan haklardan olan eğitim hakkının özel kişilerce görülmesi, hizmetin niteliği gereği idarenin denetim ve gözetimi altında mümkün olabilmektedir.

547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu'nun 5/ e maddesindeki, 'yükseköğretimde imkan ve fırsat eşitliğini sağlayacak önlemler alınır' hükmünü hatırlamak gerekir. Yine aynı kanunun 5. Maddesinin c fıkrasında yer alan 'Yükseköğretim kurumlarının özellikleri, eğitim - öğretim dalları ile amaçları gözetilerek eğitim - öğretimde birlik ilkesi sağlanır' şeklindedir. Eğitim ve öğrenim görmek isteyen her yurttaşın, bu hak ve özgürlüğünü fırsat eşitliğiyle kullanabilmesinin sağlanması devletin temel görevleri arasında yer almaktadır.

AVUKAT KOÇ: ARTIŞ KEYFE DAYALI YAPILMAMALI

Üniversite harçlarında yapılan zamları eleştiren Koç, 'Herkes için ulaşılabilir olması gereken eğitim hakkının üniversitelerde de keyfe dayalı değil belirli bir oranda artırım yapılması gerekiyor' dedi.

Koç, sözlerini şöyle tamamladı;

Son senesinde olan ve okul bırakmak ya da değiştirmek zorunda olan bir sürü öğrenci var. Şu an yeni tercih dönemi olduğu için de diğer üniversitelerde kontenjan sorunu ortaya çıkacak. Kim bilir kaç öğrenci mağduriyet yaşayacak bu sebepten. Birçok öğrenci okul değiştirmek için uğraşacak.

Yaşamını idamesi mutlak olarak bir başkasına, ailesine bağlı olan yükseköğrenim öğrencilerinin yaşama ve eğitim haklarının devlet tarafından desteklenmesi 'krize karşı' alınan fahiş tedbirler içinde mağdur konuma düşürülmemeleri gerekmektedir."

Avukat Cansu Koç

AĞAOĞLU: ÜCRETLERİN ÖĞRENCİLERE İLAN EDİLMESİ GEREKİYOR

Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, Tüketici Kanunu'nu hatırlattı. "Tüketicinin bilgilendirilmesi esastır" diyen Aydın Ağaoğlu şöyle devam etti;

Tüketici Kanunu'nun 4. maddesinin 2. fıkrasına baktığımız zaman, 'Tüketici sözleşmeleri süresi boyunca tüketici aleyhine değiştirilemez' şeklinde açık bir hüküm var. Tüketici Kanunu'nda ticari reklam 61. madde vardır, tüketicinin bilgilendirilmesi esastır. Ayrıca fiyat etiketiyle ilgili yönetmelikte tüm öğrenciler dahil nihai fiyatın tüketiciye duyurulması zorunlu kılınmıştır."

YÖK Başkanı Erol Özvar'ın açıklamasını hatırlatan, Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu şöyle devam etti;

"Geçtiğimiz günlerde Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Erol Özvar, 'üniversite ücretleri ile ilgili bir açıklama' yaptı. Özvar, 'Kayıttan önce bu ücretlerin ilan edilmesi gerektiğini ve önceki yılla ilgili artış da yüzde 36'yı geçemez' dedi."

Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu

TÜKETİCİ KANUNU'NDA YER ALAN MADDELER NE?

Tüketici Kanunu'nun 4. maddesinin 2. fıkrası şu şekilde:

"Sözleşmede öngörülen koşullar, sözleşme süresi içinde tüketici aleyhine değiştirilemez."

Tüketici Kanunu'nun 62. maddesi şu şekilde:

"(1) Bir ticari uygulamanın; mesleki özenin gereklerine uymaması ve ulaştığı ortalama tüketicinin ya da yöneldiği grubun ortalama üyesinin mal veya hizmete ilişkin ekonomik davranış biçimini önemli ölçüde bozması veya önemli ölçüde bozma
ihtimalinin olması durumunda haksız olduğu kabul edilir. Özellikle aldatıcı veya saldırgan nitelikte olan uygulamalar ile yönetmelik ekinde yer alan uygulamalar haksız ticari uygulama olarak kabul edilir. Tüketiciye yönelik haksız ticari uygulamalar yasaktır.

(2) Ticari uygulamanın haksız olduğunun iddia edilmesi hâlinde, ticari uygulamada bulunan, bu uygulamasının haksız ticari uygulama olmadığını ispatla yükümlüdür.

(3) Haksız ticari uygulamanın reklam yoluyla gerçekleştirildiği hâllerde bu Kanunun 61 inci maddesi hükümleri uygulanır."

Ticari Reklam Ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nin 27. maddesinin 4. fıkrası şu şekilde:

"Kira yoluyla veya taksitle satış şartlarını içeren reklamlarda; mal veya hizmetin peşin fiyatı, teminat, ödeme takvimi, faiz oranı, malların toplam maliyeti ya da diğer satış şartları konusunda tüketiciler yanıltılamaz."

SOSYAL MEDYADA TEPKİLER

Öğrenciler, Twitter'dan yapmış oldukları paylaşımlarda gelen zammı protesto etti. Öğrencilerin yapmış olduğu paylaşımlardan bazıları şöyle: