Türkiye ile Yunanistan arasında NATO’nun arabuluculuğunda yürütülen askeri heyetlerin görüşmeleri sonucunda Doğu Akdeniz’de çatışmanın önlenmesine yönelik mekanizma kurulması kararına karşın, iki ülkenin NAVTEX (seyrüsefer bildirimi) üzerinden diplomatik mücadelesi sürüyor.
Yunanistan, Girit Adası’nda bulunan Heraklion NAVTEX istasyonu üzerinden yayımladığı mesajla, Meis Adası’nın güneyindeki bir alanda askeri tatbikat yapacağını duyurdu.
Cumhuriyet Gazetesi'nin aktardığı habere göre; bunun üzerine Türk Deniz Kuvvetleri’ne bağlı Antalya NAVTEX İstasyonu, bölge için duyuru yapma yetkisinin Türkiye’de bulunduğunu belirtti ve Yunanistan’ın tatbikatını duyuran yeni bir NAVTEX mesajı yayımladı.
Yunanistan’ın Heraklion NAVTEX istasyonu, dün yayımladığı iki ayrı duyuruda 6 ve 8 Ekim tarihlerinde, 05.00 ile 09.00 saatleri arasında Meis Adası’nın güney açıklarında askeri tatbikat yapılacağını bildirdi. Tatbikat alanı, Meis’in güney açıklarında, Türkiye’nin kıta sahanlığı olarak belirlediği sınırların içinde yer alıyor. Bir ülkenin, uluslararası hukuka göre uluslararası sular olarak kabul edilen başka bir ülkenin kıta sahanlığında askeri tatbikat yapma hakkı bulunuyor, karasularında yapılmadığı sürece askeri tatbikat için izin alınması gerekmiyor. Ancak ülkeler, denizlerde güvenli seyir için tatbikat yapacakları alanları önceden duyuruyor.
Yunanistan’ın tatbikatları Girit’teki kendi NAVTEX istasyonu üzerinden duyurmasına Türkiye’den itiraz geldi. Türkiye, Antalya NAVTEX İstasyonu üzerinden iki yeni mesaj yayımlayarak Yunanistan’ın duyurularının Türk NAVTEX servis sahası içindeki bir alana ilişkin olarak yetkisiz bir şekilde yayımlandığını belirtti. Antalya NAVTEX İstasyonu’nun yayımladığı mesajlarda,Yunanistan’ın yetkisiz bir şekilde yayımladığı mesajların denizcilerin emniyeti için Türkiye tarafından tekrar yayımlandığı belirtildi. Yunanistan’ın askeri tatbikatına ilişkin saat ve koordinatlar bilgisi tekrar yayımlandı.
‘MASAYI DEVİRME GAYRETİ’
Konuyla ilgili Türk güvenlik kaynakları, Türkiye’nin Ege ve Doğu Akdeniz’deki sorunların diyalogla çözülmesi yönünde adım atarken Yunanistan’ın Türkiye’nin NAVTEX sorumluluk sahasındaki alanlardaki askeri tatbikat için kendi NAVTEX istasyonu üzerinden mesaj yayımladığına dikkat çekti. Kaynaklar, “Türkiye, Ege ve D. Akdeniz’deki sorunları uluslararası hukuk, diyalog ve iyi komşuluk ilişkileri içinde çözüm için adım atarken Yunanistan’ın diyalog masasını devirme gayreti içinde olduğu” görüşünü dile getirdi.
Avrupa Birliği, geçen perşembe ve cuma günü Türkiye ile ilişkiler, Doğu Akdeniz’deki gerilimin de ele alındığı zirve düzenlemişti. Birlik üyeleri Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Fransa cephesinin Türkiye’ye yaptırım kararı çıkması yönündeki baskıları gündeme yansımıştı. AB dönem başkanı Berlin’in diyalog araşıyının sürmesi yönünde tutumu dile getirilmişti. Zirveden birlik üyeleri Yunanistan ve GKRY ile dayanışma vurgusuyla “Türkiye’nin sondaj faaliyetlerinde ısrar etmesi halinde yaptırımların devreye gireceği” kararı çıkmıştı. Ardından da NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in yarın Türkiye’yi ziyaret edeceği, ardından Yunanistan’da temaslarda bulunacağı açıklanmıştı.
Türkiye ve Yunanistan askeri heyetlerinin, ilki 10 Eylül’de Brüksel’deki NATO merkez karargâhında yapılan görüşmelerinden önceki gün ortak bir güvenlik mekanizması üzerinde anlaşmaya varıldığı haberi gelmişti. Mekanizmanın deniz ya da havada olası gerilimlerin yatıştırılması için iki ülke arasında bir acil durum telefon hattı oluşturulmasını da içerdiği kaydedilmişti.
