Milyonlarca emeklinin gözü kulağı, Türkiye İstatistik Kurumu’nda (TÜİK)... TÜİK, nisan ayı enflasyon rakamlarını yarın saat 10.00’da açıklayacak. Enflasyon verisi, 16 milyonu aşkın emeklinin yılın ikinci yarısında aylığına yapılacak zamda etkili olacak.
Emekli aylıklarına yapılacak zamma geçmeden önce piyasada gündeme gelen enflasyon verilerine bir göz atalım.
AA Finans, 14 ekonomistle bir anket yaptı. Ekonomistlerin, nisan ayı enflasyon beklentileri en düşük yüzde 2,80, en yüksek yüzde 3,80 aralığında yer aldı. Ekonomistlerin, beklentilerinin ortalaması yüzde 3,22 oldu.
Nisan enflasyonuyla ilgili ilk veri, İstanbul Ticaret Odası’ndan (İTO) geldi. İTO, İstanbul’un nisan ayı enflasyonunu açıkladı. İTO verilerine göre nisan ayında önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 4,89, toptan fiyatlar yüzde 4,87 artış gösterdi. İstanbul’da nisan ayında enflasyon yıllık yüzde 78,81 olarak kayıtlara geçti.
Kısaca anımsatmakta yarar var. Bu yılın Ocak ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 6,70 oranında arttı. yıllık enflasyon yüzde 64,86 düzeyinde gerçekleşti.
Şubat ayında TÜFE yüzde 4,53 oranında artış kaydetti, yıllık enflasyon bir önceki aya kıyasla 2,21 puan artarak yüzde 67,07 oldu.
Mart ayında TÜFE yüzde 3,16 düzeyinde gerçekleşti, yıllık enflasyon da yüzde 68,50’ye yükseldi.
Ocak, şubat ve mart ayları enflasyon oranları birikimli olarak hesaplandığında yüzde 15,05 olarak gerçekleşti.
Zam oranları
SGK ve BAĞ-KUR emeklileri, temmuz ayında, ocak-haziran döneminde gerçekleşecek enflasyon oranında zam alacak. SGK ve BAĞ-KUR emeklileri, yüzde 15,05’lik zammı hak etti.
TÜİK’in, nisan ayı enflasyonunu, ekonomistlerin tahminine yakın bir oranda, yüzde 3-3.5 aralığında açıklaması durumunda, SGK ve BAĞ-KUR emeklileri, yüzde 19 dolayında bir zammı hak edecek.
Mayıs, ardından da haziran ayı enflasyon verilerinin açıklanmasıyla da emekli zamları kesinleşmiş olacak. Yılın ilk yarısında enflasyonun yüzde 25-30 aralığında gerçekleşmesi bekleniyor.
10 bin TL aylık alanlar
Türkiye’de, en düşük emekli aylığı 10 bin TL... Yüz binlerce emekli, halen 10 bin TL aylık alıyor.
Daha önce olduğu gibi zamların ele geçen en düşük aylığa değil, kök aylığa göre hesaplanması durumunda, temmuz ayında çok sayıda emekli hiç zam alamayacak.
Neden? Örneğin, bir emeklinin kök aylığının 7 bin TL olduğunu kabul edelim. Bu emekli, Hazine katkısıyla 10 bin TL aylık alıyor.
Zam, 7 bin TL üzerinden yapılırsa ve yılın ilk yarısında yüzde 25 enflasyon gerçekleşirse, bu emeklinin kök aylığı 8 bin 750’ye çıkacak. Bu emekli, iktidar özel bir düzenleme yapmazsa yıl sonuna dek 10 bin TL almaya devam edecek.
Memur ve memur emeklileri
Memur maaşları ile memur emeklisi aylıklarına yapılacak zamda, farklı bir hesaplama yöntemi işletiliyor.
Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'nun, 2024-2025'teki memur maaşları ile memur emeklisi aylıklarına zammı da içeren toplu sözleşmeye ilişkin kararı gereğince memur maaşları ile memur emeklisinin aylıklarına 2024'ün ilk 6 ayında yüzde 15, ikinci 6 ayında yüzde 10 zam yapılacak. Bu zam oranları, enflasyonun altında kalırsa gerçekleşecek.
Enflasyon, söz konu zam oranlarından yüksekse memur maaşları ve memur emeklileri aylıklarına enflasyon farkı zam olarak yansıtılacak.
Diyelim, bu yılın ilk yarısında enflasyon yüzde 25 düzeyinde gerçekleşti. Memur maaşlarına ve memur emeklisi aylıklarına, yüzde 19-20 düzeyinde zam yapılacak.
İktidar, 2024'ü "emekliler yılı" ilan etmişti...
İğneden ipliğe her ürüne aralıksız zam yapılıyor. Gelirler, enflasyonun altında kalıyor. Hayat pahalılığı en yakıcı haliyle hükmünü icra ediyor.
Emekliler ve asgari ücretliler için 2024 gerçekten çok zor geçecek.
