Akaryakıta “gizli” zam... Akaryakıtta baş döndürücü 1 yıl

Akaryakıt zamları, dur durak bilmiyor. Benzin ve motorin fiyatları, rekordan rekora koşuyor. Bir litre akaryakıtın fiyatı, halen 41-42 TL aralığında bulunuyor.

Araç depolarını doldurmanın maliyeti de ailelerin bütçesinde ulaştırmaya harcadıkları pay da katlanıyor. Akaryakıta gelen her zam, taşımacılık sektörünü etkilediği için iğneden ipliğe yeni zamları tetikliyor.

Çok değil, 1 yıl öncesine gidelim. 13 Haziran 2023’te, Ankara’da bir litre benzin 24 TL 40 kuruş, motorin 22 TL 56 kuruş. Bu tutarlar, iline göre çok küçük değişiklikler gösterebilir.

Aradan geçen sürede vergi artışları ve ardı arkası kesilmeyen zamlarla akaryakıt şaha kalktı.

Önce, akaryakıtta bir vergi düzenlemesi yapıldı. Benzin ve motorindeki ÖTV’nin, yılın başında ve ikinci yarısında, geçmiş 6 aylık Üretici Fiyat Endeksi’ndeki (ÜFE) gerçekleşmelere göre artırılması kararlaştırıldı.

Bu karar uyarınca 2023 yılının Temmuz ayında ÖTV’ler artırıldı. Kurşunsuz benzinin litre fiyatı üzerinden alınan ÖTV tutarı 2,52 liradan 7,52 liraya, motorinin litre fiyatı üzerinden alınan vergi tutarı da 2,05 liradan 7,05 liraya yükseldi.

14-24 Mayıs seçim sonrasında dolar kurunun serbest bırakılması da akaryakıt fiyatlarını vurdu. Akaryakıt fiyatları, hızla yukarı doğru hareketlendi.

Kur ve vergi artışı ile uluslararası gerilimlerin etkisiyle 31 Aralık 2023’te, bir litre benzinin fiyatı 35 TL 28 kuruşu, bir litre motorinin fiyatı da 38 TL 22 kuruşu gördü.

OCAK 2024 YENİ VERGİ

2024 yılının ocak ayında 1 Haziran-31 Aralık 2023 tarihleri arasında gerçekleşen ÜFE oranında benzin ve motorinin ÖTV’si bir kez daha artırıldı.

Buna göre ÖTV tutarları 95 oktan benzinde 7,52 TL'den 9,45 TL'ye, motorinde 7,05 TL'den 8,86 TL'ye çıktı.

Akaryakıt fiyatları, izleyen aylarda da hız kesmedi. ÖTV artışını, yeni zamlar izledi.

Benzin ve motorin fiyatları, tarihi düzeylere ulaştı. Bir litre akaryakıt, 45 TL’yi gördü. Daha sonra bir miktar gevşedi.

Halen, 40-41 TL düzeylerini koruyor.

Unutmadan, bu yıl temmuz ayında ÖTV’ler bir kez daha artacak. Litrede, 2-2.5 TL’lik artışlar gündeme gelecek.

GİZLİ ZAM

Akaryakıta bir yandan açık, diğer yandan da “gizli” zam yapılıyor.

Sektör uzmanları, akaryakıt dağıtım şirketleri ve bayilerin satılan her litre benzin ve motorinden belli oranda pay (kâr marjı) aldığını belirterek, “Akaryakıt fiyatlarının başını alıp gitmesiyle birlikte bu paylar geriledi. Dağıtım şirketleri de kâr marjlarını artırmak için zaman zaman kamuoyuna duyurmadan gerek benzine gerekse de motorine zam yapıyor” dedi.

Peki, son 1.5 ayda ne kadar “gizli” zam yapıldı. Dağıtım şirketleri, benzine 17 kuruş, motorine de 16 kuruş zam yaptı.

Gizli ve açık zamlarıyla akaryakıt sektörünün hali böyle...