Cumhurbaşkanı Erdoğan 12 Nisan 2022'de kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, Türkiye'nin sebze, meyve üretim kapasitesinin yeterli olduğunu belirterek, "Mevsim şartlarının sebze ve meyve fiyatlarının yükselmesi üzerindeki etkisini göz ardı edemeyiz" demişti. Ancak sert geçen kış koşulları nedeniyle arttığı belirtilen sebze ve meyve fiyatlarında, yaz mevsimi biterken ciddi bir düşüş olmadı. Pazar tezgahlarında neredeyse 10 TL'nin altında ürün bulunmuyor.
Domates 10 TL, salatalık 10 TL, patlıcan 12 TL, kabak 10 TL, yeşil fasulye 20 TL, barbunya 20 TL, sivri biber 15 TL, kırmızı biber 25 TL, bamya 35-40 TL, limon 25 TL, şeftali 15 TL, muz 25 TL, üzüm 20 TL, incir 30 TL, kayısı 30 TL, armut 20 TL, vişne 30 TL, maydanoz 4 TL. Vatandaşın neredeyse her yemekte kullandığı patates 7,5 TL, soğan 8,5 TL.
Vatandaşlar, pazar fiyatlarının düşmemesini çiftçinin desteklenmemesi ve üretimin yeterli olmamasına bağlıyor. Bir vatandaş, “Marketler geliyor köylere. Hiç üreten yok ki. Tüketici var tamamen” dedi.
Ankara Ergazi semt pazarından ANKA Haber Ajansı’na konuşan esnaf ve vatandaşlar, şunları söyledi:
“Bir hafta önce 40 liraya aldığımız bir şey bugün 50 lira olunca, 40 TL bize ucuz geliyor. Doğrusu fiyatlarla yarışıyoruz. Bir ülkede tarımı, hayvancılığı yok ederseniz böyle fiyatlarla karşılaşırsınız.”
“500 LİRAYA ALIŞVERİŞ YAPSAM, ÖPER BAŞIMA KOYARIM”
Bir başka vatandaş ise, “Tabi kısıyoruz. Her şeyden kısıyoruz. Güz mevsimi kurutma yapacağım. Alamıyorum. 500 liraya alışveriş yapsam, öper başıma koyarım. Şimdiki zamanda bin lira ancak yetiyor pazara” diye yakındı.
“İNCİR HİÇ ALMADIM”
Geçen yıl pazar fiyatlarına bakmadan alışveriş yaptığını ancak bu yıl durumun tam tersi olduğunu söyleyen bir diğer vatandaş, “Fiyatlar değişmiyor. Bir iniyor bir çıkıyor. Yetiştirmeye çalışıyoruz. Azar azar alıyoruz. 1 kilo alacağımıza yarım kilo alıyoruz. Geçen hafta 100 lira karpuza verdim. Gerisini siz düşünün. Meyveler 200-250 TL’yi buluyor. Geçen sene daha rahat harcıyordum, hiç fiyata bakmıyordum. Şimdi fiyatına bakıyorum, sonra alıyorum. Bamyayı hala bekliyorum. Israrla almadım, düşecek diye. İncir hiç almadım” dedi.
“AYLIK ALIŞVERİŞİM BİN 200 LİRA”
Bir başka vatandaş ise, “Oldukça pahalı. Meyve sebzenin daha ucuz olması gerekiyor. Her şeyi istediğimiz gibi alamıyoruz, gramla… Meyve bir iki çeşit… Önceden 5-6 çeşit alabiliyorduk. İlk defa kavun aldım. Kilosu 10 lira. Bu mevsimde yemeyeceğiz, ne zaman yiyeceğiz? Haftalık alışverişimiz 300 lirayı buluyor. Artık dar gelirli insanlarız hepimiz. Kışlık hazırlayamayacağız bu sene. Domates çok yüksek, 10 liraya nasıl alsın insanlar? Aylık 300 liradan hesaplarsak bin 200 lira” diye yakındı.
“HEM CEBİMİZİ HEM CANIMIZI YAKIYOR”
Pazar fiyatlarının düşeceğine inanmadığını söyleyen bir vatandaş ise, “Hem insanın cebini yakıyor. Hem canını yakıyor. Her hafta biraz daha artıyor. Bir kilo bamyayı 50 liradan alırsak ne yiyip ne içeceğiz? Bakıp çıkıyoruz. Önceden pazarlarda daha uygun olurdu şimdi marketlerle pazarın hiçbir farkı yok. Hikaye yani ne düşer ne başka bir şey…” dedi.
“BİR KARPUZLA BİR KİLO MEYVE HEMEN HEMEN EŞ DEĞER DURUMDA”
Pazarcı esnafı Davut Araz ise meyvelerin yüksek fiyatları nedeniyle karpuzun daha fazla tercih edildiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Adana’da şu anda tarlada karpuzun kilosu 50 kuruş. Maliyet yüksek olduğu için buraya geldiğinde maliyet yansıyor. Buna rağmen en ucuz meyve karpuz. Bir kilo meyvenin fiyatı 20-25 lira arasında. Ona rağmen karpuzun kilosu 2.5-3 lira. Bir karpuzla bir kilo meyve hemen hemen eş değer durumda.”
“SOĞAN, SARIMSAK, PATATES BİR EVİN TEMEL İHTİYACI AMA İNSANLAR ALAMIYOR”
Patates ve soğan tezgahı açan esnaf Uğur Erol, “Çocukluğumdan beri pazardayım. İşlerimizden çok şikayetçiyiz. Soğanı 8,5 liraya satıyoruz. Patates de 8,5- 10 lira. Geçen sene 5-6 liraydı. Ekim az maliyetler yüksek. Vatandaş pahalı buluyor alamıyor. Üç kilo alacaksa bir kilo alıyor. Soğan, sarımsak, patates bir evin temel ihtiyacı ama insanlar alamıyor. Arabamın mazot parasını bile zorla çıkarıyorum. Sabah 5’te kalkıyoruz. Emeğimizin karşılığını alamıyoruz” diye konuştu.