Yayıncılık sektöründe daralma devam ediyor. 2022’nin Ocak ayında basılan kitap sayısı geçen yılın aynı ayına göre %20 oranında geriledi.
2021 Ocak ayında 26 milyon 490 bin 859 adet gerçekleşen kitap üretimi bu yıl 21 milyon 192 bin 225’e düştü. Kitap üretimi bir önceki aya oranla da 2 milyon 627 bin 411 adet azaldı.
2022 yılı Ocak ayında yayımlanan kitapların %28,8’ini yetişkin inceleme-araştırma, %10’unu yetişkin kurgu edebiyat-sanat, %12,6'sını çocuk-gençlik, %11'ini inanç, %1,4'ünü akademik yayınlar, %35,8'ini eğitim alanındaki kitaplar ve yaklaşık %0,4’ünü de ithal kitaplar oluşturdu.
2021 Aralık ayında ilk kez basılan kitap başlık sayısı 20.137, ilk kez basılan kitap bandrol sayısı ise 8 milyon 799 bin 790 iken, bir sonraki ay olan 2022 Ocak’ında ilk kez basılan kitap sayısı 9 bin 143’e bandrol sayısı ise 6 milyon 610 bin 824’e düştü.
Bu rakamlar 2021 yılı Ocak ayında ise ilk kez basılan kitap sayısında 11 bin 781, ilk kez basılan kitap bandrol sayısında ise 9 milyon 876 bin 138 olarak gerçekleşmişti.
Yayıncılar Meslek Birliği (YAYBİR) Başkanı Mustafa Aksoy, Yayıncılık Sektörü’nün 2021 yılında, ilk kez basılan kitap başlık sayısının bir önceki yıla göre % 0 6 artmasına karşılık ve ilk kez basılan kitap bandrol sayılarında - %0,4 gerileme kaydedildiği hatırlatarak, özellikle yeni eser başlık ve bandrol sayısındaki gerilemenin kültür dünyasındaki zayıflamayı hızlandıracağını ve yazılı kültürün korunması ve geliştirilmesini olumsuz etkileyeceğini belirtti.
Aksoy, yayıncılıkta yaşanan bu kaybın önümüzdeki aylarda telafi edilmesinin mümkün olamayacağını belirterek, “Yayıncılık dünyası ile birlikte edebi ve entelektüel üretimin ve yazılı kültürün tehdit altında bulunduğunu, devletin acil önlem alması gerektiğini,” söyledi.
Aksoy “3. Hamur kitap kağıdının ton fiyatına 2021 Aralık ayında 825 Euro ödeyen yayıncımız bugün 1 ton kağıdı 1.100 Euro’ya alıyor. Bristol kitap kağıdının ton fiyatı iki ay içinde 1.750’den 2000 Dolar’a yükseldi. Bunlar sadece 2 aylık artışlar. İthal girdilerimiz kağıtla da sınırlı değil. Matbaa tüketim malzemelerinin hemen hemen tamamı ithal ürünler olması ve döviz kurlarındaki yükseliş nedeniyle, kağıt, mürekkep, tutkal gibi neredeyse bütün üretim girdilerinde maliyet artışları %100’ü bulmuş durumda. Kasım-Aralık 2021 kalıp fiyatı 65 TL iken Ocak 2022’de bu 140-150 TL bandından seyretmekte. Maliyetlerdeki artışlar ister istemez kitap fiyatlarına yansıyor. Bu kez enflasyon ve hayat pahalılığı nedeniyle okurun kitap alma eğilimi yavaşlıyor. Yaşadığımız olumsuz koşullar ve mevcut dağıtımcı perakendeci payları ile tahsilattaki uzun vadeler üretim yapmamızı imkânsız hale getiriyor” dedi.
YAYBİR Başkanı Aksoy, hükümet tarafından hızlıca alınacak önlemlerin krizin daha az hasarla atlatılmasını sağlayacağını söyledi.
Aksoy acil önlemleri şöyle sıraladı:
1-) Kâğıtta sübvanse mekanizmasının acilen geliştirilmeli. Yayımlama faaliyeti için sertifika alan yayınevleri kitap basımı için kâğıt alırken sübvansiyonlardan yararlanmalı. Devlet bu yararlanmanın nasıl olması gerektiği konusunda acil çözüm üretmeli.
2-) Devlet tarafından toplanan özel kopyalama harçlarının vakit geçirmeksizin hak sahiplerine ödenmeli.
3-) Gerek basılı gerek elektronik kitaplarda korsan üretim ve izinsiz paylaşımların önlenerek, hak kaybı engellenmeli.
4-) İnternet siteleri üzerinden satılan kitaplarda rekabet adına yapılan yıkıcı indirimlere son verilerek kitap satışlarında sabit fiyat uygulamasına ilişkin yasa taslağının TBMM’den geçirilmeli.
5-) Kitap kağıdında %8, Bristol’de %18 KDV uygulanması sıfırlanmalı.
6-) Kâğıt ithalinde Gümrük Birliği’nden kaynaklanan imtiyazlar, AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalata da uygulanmalı.