Otomotiv sektörü pandemi, çip krizi, lojistik darboğazı ve kurdaki dalgalanmanın gölgesinde zor bir yılı geride bıraktı. Döviz kuruna endeksli otomobil piyasasında, üst üste yapılan zamlarla fiyatlar geçen yıl yüzde 100'ün üzerinde arttı. Aralık ayında kurdaki düşüşe bağlı olarak zamlar bir miktar geri çekilse de firmalar, hammadde ve lojistik maliyetlerindeki artışı fiyatlara yansıtamamıştı.
Dünya gazetesinden Aysel Yücel'in haberine göre otomotivciler, 2022’de yeni modellerle birlikte bu maliyet artışlarını kademeli olarak fiyatlara yansıtma planları yapıyordu. Hafta sonu elektrik ve doğalgaza gelen zamlar ise fiyat güncellemelerini hızlandıracak gibi görünüyor. Özellikle elektrik tarifelerinde yüzde 130`a varan zamların sektörü zorlayacağı dile getiriliyor.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Haydar Yenigün, hammadde ve navlun maliyetlerindeki artışın otomobil fiyatlarına kademeli olarak yansıtılmasının kaçınılmaz olduğunu söyledi.
Elektrik zammının da fiyatlara yansıyacağını söyleyen Yenigün, “Tedarik zinciri yönetiminde hem operasyonel hem de maliyet açısından olağanüstü süreçlerden geçiyoruz. Ülkemizin en çok katma değer sağlayan, en çok ihracat yapan sanayisinin geçtiği bu olağanüstü süreçte, sanayi faaliyetlerini destekleyici politikalar her zamankinden çok daha önemli. Hammadde fiyatlarındaki artışlar ve makroekonomik verilerdeki hareketlilik, haliyle maliyetlerimize direkt etki ediyor. Ticaretin olağan bir sonucu olarak da bu maliyet artışlarının zaman içinde kademeli olarak fiyatlara yansıması kaçınılmaz” şeklinde konuştu.
TEDARİKÇİ YÜZDE 3 İLA YÜZDE 7 ARASI ZAM YAPACAK
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Albert Saydam, hafta sonu yapılan elektrik zammının sözleşmelerde revizyona gidilmesini kaçınılmaz kıldığını belirterek, “Fiyat güncellemelerinde hep TEFE-TÜFE konuşulur. Ancak son fiyat artışı bunların ötesinde, tarifl erde yer almıyor. Dolayısıyla sözleşmelerde revizyon yapılacaktır. Aksinin sürdürülebilir bir durumu yok. Umarız ki, müşterilerimiz de bunu anlayacaktır” dedi.
Saydam, elektrik zammının ürün grubuna göre fiyatlara yüzde 3 ila yüzde 7 arasında zam olarak yansıyacağını söyledi.
'İHRACATI DAHA AZ ETKİLER'
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, enerji fiyatlarındaki artışın ihracattan çok iç pazarda fiyatlara yansıyacağına dikkat çekerek, “Enerji maliyetlerindeki artış tüm sektörleri etkileyecek. Tüm dünyada enerji maliyetleri artıyor, bu global bir sorun olduğu için ihracatta rekabet kaybı oluşturmaz. Ancak iç pazarda fiyatlara etkisi olacaktır” diye konuştu.
İLK ZAM TOYOTA'DAN
Bu yıl otomobil markaları arasında ilk zam haberi Toyota’dan geldi.
Maliyet artışlarını ve ötelediği kur farkını fiyatlara yansıtmaya başlayan marka, Türkiye’de üretilen modellerinin 2022 versiyonlarına yüzde 15’e yakın zam yaptı.
'EN BÜYÜK ÖNCELİK ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK'
Diğer yandan, henüz resmi rakamlar açıklanmasa da sektörün 2021 yılında üretim, ihracat ve iç pazar satışlarında bir önceki yıla benzer bir performans gösterdiği tahmin ediliyor. İç pazarda otomobil ve hafif ticari araç satışlarında 750 bin adetin aşıldığı tahmin ediliyor. 2020’de bu rakam 772 bin adet olmuştu. İhracatta ise 29 milyar doların üzerine çıkıldığı öngörülüyor.
2020’de otomotivciler 25.5 milyar dolarlık ihracata imza atmıştı, 2021 hedefi de 30 milyar dolara ulaşmaktı. 2022’de sektörün ihracat hedefi 33 milyar dolar. Ancak hem iç pazarda hem de ihracatta, bu yıl da pandeminin seyri, tedarik sorunları, maliyet artışları, kurdaki dalgalanma belirleyici rol oynayacak. İç pazar satışlarında taşıt kredi faizlerinin seyri de satışlarda etkili olacak. Sektör yetkilileri, sanayiciler olarak öngörülebilir bir ticaret ortamının sağlanmasının en önemli öncelikleri olduğunun altını çiziyor.
İç pazarın sürdürülebilir büyümesi ve öngörülebilirliği için dönemsel tedbirlerden ziyade stratejik bakış açısı ile uzun soluklu politikalar geliştirilmesinin önemine vurgu yapılıyor. Uzun soluklu politikalar geliştirilmesi ile birlikte öngörülebilirliğin artması ve iç pazarın sürdürülebilir büyüyen bir yapıya kavuşması, ülkenin yatırım çekiciliğini olumlu etkileyecek en kritik unsurlar olarak görülüyor.
