Sergiye değer bulunanlar arasında yapılan yarışmada birinciler seçiliyor ve onlara projelerini hayata geçirme şansı veriliyor. 17- 18 yaşındaki gençlerin fizik-kimya-biyoloji alanında yaptıkları projeleri anlamak için gerçekten uzman olmak gerekiyor! Bu kadar bilgiyi, fikri ve yaratıcılığı nereden nasıl buluyorlar, öğretmenleri de ayrı bir kutlamayı hak ediyor. Ben her yıl bu sergiyi gezip, içlerinden anlayabildiklerimi seçerek okurlara iletmeyi görev biliyorum. Bu yıl da MEF Üniversitesi salonlarında sergilenen 60 proje içinden 5 - 6 “zihni sinir” projesi seçip onları gerçekleştiren öğrencilerle görüştüm. Projelerin ortak paydası, yazılım. Öğrencilerin hemen hepsi projelerini kendi gerçekleştirdikleri yazılım ve bilgisayar destekli olarak yapmış. Çoğu patent almak için başvurmuş, sergiyi gezenlerden üretim için görüşme bile yapmış. Kimin birinci olacağı çok da önemli değil, bence hepsi çok başarılı. İşte benim başarılı olacağına inandığım projelerden bazıları:
İLAÇ TAKİBİ
Fizik dalında Adana’dan ÇEAŞ Anadolu Lisesi öğrencisi ama Adana Bilim ve Sanat Merkezi adına yarışmaya katılan Ahmet Ozan Özdemir, rehber öğretmeni Agah Yıldız’ın desteğiyle “Eczacım; İlaç kulanım ve takibinde akıllı cihaz” geliştirmiş. Bir tür ecza deposu niteliğindeki alet, bilgisayar programıyla hastaya günlük kullanması gereken ilacı seçiyor ve haznesine kullanılması gereken saatte düşürüyor. Kullanılmadığı takdirde hasta yakınını haberdar ediyor. Böylece genellikle çok ilaç kullanan yaşlı ya da unutkan hastanın doğru ilacını zamanında alması, gerekenden fazla almaması sağlanıyor. Projenin maliyeti 700 lira civarı. Çok yararlı!
HASTA TAKİBİ
Ankara’dan Abidinpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri Nazif Er ve Hasan Berktay Doğan, rehber öğretmenleri Volkan Sarıpınar’ın desteğiyle “Hasta takibi için akıllı kol bandı”geliştirmiş. Yumuşak bir kumaş üzerine monte ettikleri aparatlarla hastanın nabız ve ateşini, el ve parmaktan ölçerek, hastayı günlük yaşantısı içinde kontrol altında tutuyor. Özellikle çocuklar için çok kullanışlı.
BİO BEBEK ODASI
Gaziantep Özel Sanko Fen ve Teknoloji Lisesi öğrencileri Asude Erturhan ve Civan Can’ın rehber öğretmenleri Gökhan Ergon’un desteğiyle bebekli aileler için büyük kolaylık sağlayacak projeleri : Bebek odalarına konulan ve sadece bebeğin ağlamasını haber veren aparatlar yerine odanın havasındaki ısı, nem, toz kirliliğini ölçen ve ebeveynleri mesaj göndererek uyaran bir takip sistemi. Aslında bu cihaz kutusu sadece bebek odaları için değil, büyükler için de gerekli!
GÖREN ŞAPKA
İstanbul Darüşşafaka Eğitim Kurumları’ndan Kerem Kavruk’un rehber öğretmeni Selim Çile desteğiyle yaptığı “Görme engellilerin nesneleri tanıyabilmesi için yeni bir yöntem” projesi ise gören bir şapka. Şapkanın üzerine yerleştirdiği bir aparatla nesnelerin üzerine yerleştirilen renkleri gören ve kodlamayla onları tanıyarak seslendiren bir icat. Şapkayı takıp gözlerimi kapatarak denedim. Radyo, kahve makinesi vb. eşyaları yaklaştıkça bana haber veren şapka, 17 yaşında bir gencin geliştirdiğini de düşünürsek ne kadar yaratıcı!
DENİZ SÜNGERİNDEN DOKU!
Antalya Kaş Turan Erdoğan Yılmaz Fen lisesi öğrencisi Alperen Telatar’ın rehber öğretmeni Füsun Koşumcu Erdoğan desteğiyle gerçekleştirdiği projesi “Deniz süngerinden doku iskelesine” adını taşıyor. Bacakta ya da kolda yaralanma sonucu bir doku kaybı olması halinde buraya deniz süngerinden bir doku iskelesi yapılıp içine kök hücre naklediliyor ve doku oraya adapte oluyor! Alperen Telatar, doku mühendisliğinde ipek böceği ve örümcek ağından yararlanıldığı düşüncesiyle, eh biraz da Kaş’ta yaşayınca, deniz süngerinin de canlı olduğundan hareketle başlıyor projesine. Alperen’i dinlerken çok çok heyecanlanıyorsunuz!
Mardin Fen Lisesi’nden Şeyma Erakatay’ın “Mobil uygulama tabanlı sosyal eczane ile atık ilaçların kullanımı” projesi, İzmir Özel Ege Lisesi’nden İpek Akyol ve Günce Göztepe’nin “Yenilikçi yara örtüleri ile kontrollü antibiyotik salınımı” projesi, İzmir Atatürk Lisesi’nden İbrahim Tuncer ve Atakan Berkay Koca’nın “Elektromanyetik liflerle yapay kas” projesi de ilgimi çekenler arasındaydı. Ama yerimiz yetmez. Ve tabii anlayamadığım için hiç bulaşmadığım diğer projeler de hiç kuşkusuz çok ama çok değerli.
