Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ‘Ramazan ayı öncesi üretici market fiyatları’ ve ‘Geçen yıl ve bu yıl Ramazan ayı fiyatlarındaki değişim ve yıllık fiyat artışları’ konularına değinen açıklamalarda bulundu yaptı.
Bayraktar ramazanda sağlıklı gıdaya erişmenin önem kazandığını belirterek “Beklentimiz, bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin suistimal edilmemesi, tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesidir” dedi.
Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada geçen ay sonuna kıyasla üreticiyle market arasındaki fiyat farkının 4,4 kata kadar ulaştığını belirtti.
TZOB verilerine göre,28 Şubat ile 17 Mart arasında markette en fazla fiyat artışı yüzde 25,9 ile lahanada görüldü. Lahanadaki fiyat artışını yüzde 15,1 ile yeşil soğan, yüzde 9 ile kuru soğan, yüzde 8,4 ile yeşil mercimek takip etti.
ÜRETİCİ KAZANAMIYOR
Bayraktar, “Üreticilerimiz artan maliyetler nedeniyle yükselen fiyatlardan yeterli geliri elde edemiyor, tüketicilerimiz ise pahalıya tüketmek durumunda kalıyor. Başta depremler olmak üzere özellikle sel, kuraklık gibi doğal afet etkileriyle mücadele ettiğimiz bugünlerde, beklentimiz, bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin suistimal edilmemesi, tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesidir” dedi.
Gıda arzında sıkıntı yaşanmaması için çiftçileri desteklemek, üretime devam etmelerini sağlamak zorunda olduklarının altını çizen Bayraktar, şunları kaydetti:
“Özellikle deprem bölgesinde büyük bir yıkıma uğrayan çiftçilerimizi motive etmeli, onları tarlada, üretimde tutmalıyız. Üretimin yoğunlaştığı bugünlerde deprem bölgesinde tüm üretim faktörlerini üreticilerimizin hizmetine sunmalıyız. Gıdanın oldukça fazla önem kazandığı bugünlerde üretmeye eskisinden daha çok ihtiyacımız var. Üreticilerimizin ve halkımızın mağdur olmaması için spekülasyonlara fırsat verilmemeli, tedbirler zamanında alınmalı, pazarlama sorunları çözülmeli, gıda denetimleri artırılmalıdır.”
RAMAZAN ÖNCESİ DEĞİŞİMLER
Bayraktar, 28 Şubat ile 17 Mart arasında geçen süreçte üreticiyle market arasındaki en fazla fiyat farkının yüzde 344,7 ile limonda görüldüğünü bildirdi. Limondaki fiyat artışını yüzde 258,3 ile elma, yüzde 237,3 ile kuru üzüm, yüzde 217,2 ile marul, yüzde 210,3 ile kırmızı mercimek, yüzde 190,5 ile ıspanak takip ettiğini belirten Bayraktar, şu bilgileri paylaştı:
“Markette limon 4,4 kat, elma 3,6 kat, kuru üzüm 3,4 kat, marul 3,2 kat, kırmızı mercimek 3,1 kat fazlaya satıldı. Üreticide 3 lira 50 kuruş olan limon 15 lira 56 kuruşa, 5 lira olan elma 17 lira 92 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm 84 lira 32 kuruşa, 4 lira 82 kuruş olan marul 15 lira 29 kuruşa, 13 lira 84 kuruş olan kırmızı mercimek 42 lira 94 kuruşa, 5 lira 64 kuruş olan ıspanak 16 lira 39 kuruşa satıldı.”
39 ÜRÜNÜN 28’İ ZAMLANDI
Aynı dönemde market fiyatlarına bakıldığında ise 39 ürünün 28’inde fiyat artışı görülürken, 11’inde ise azalma olduğunu vurgulayan Bayraktar market fiyatlarındaki artışı paylaştı.
Buna göre, markette en fazla fiyat artışı yüzde 25,9 ile lahanada görüldü. Lahanadaki fiyat artışını yüzde 15,1 ile yeşil soğan, yüzde 9 ile kuru soğan, yüzde 8,4 ile yeşil mercimek takip etti. Marketlerde fiyatı en çok düşen ürün yüzde 21,9 ile patlıcan oldu. Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 20,4 ile domates, yüzde 19 ile karnabahar, yüzde 14,5 ile salatalık izledi.
Bayraktar üretici fiyatlarında ise bu süreçte 31 ürünün 12’sinde fiyat düşüşü, 8’inde ise fiyat artışı olduğunu ve 11 üründe ise fiyat değişimi görülmediğini bildirdi.
YAZ ÜRÜNLERİNİN FİYATINDA KISMİ GERİLEME BAŞLADI
Buna göre, üreticide, havuç, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir ve Antep fıstığı fiyatlarında değişim olmazken fiyatı en çok düşen ürün yüzde 34,5 ile patlıcan oldu.
Patlıcandaki fiyat düşüşünü yüzde 33,3 ile limon, yüzde 32,1 ile domates, yüzde 28 ile karnabahar, yüzde 22,5 ile patates, yüzde 20,9 ile kabak, yüzde 19,2 ile marul, yüzde 9,1 ile kuru soğan izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 36,8 ile sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 8,6 ile yumurta, yüzde 7,3 ile pırasa, yüzde 6,2 ile dana karkas, yüzde 5,9 ile yeşil soğan takip etti.”