Türkiye’nin uyuşturucunun hem pazarı hem önemli trafik noktası olduğu iddialarını destekleyen en önemli verilerden biri de yakalanan uyuşturucu miktarı. Operasyonların yoğunluğunu da gösteren bu veri aynı zamanda ülkeye gelen ya da üretilen uyuşturucu miktarını da gösteriyor. Avrupa Birliği ülkeleri ile birlikte Norveç ve Türkiye’ye ilişkin verileri de içeren “Avrupa Uyuşturucu Raporu 2022: Trendler ve Gelişmeler” isimli rapor yayımlandı. Raporda yer alan verilere göre, Türkiye’de ele geçirilen uyuşturucu miktarı pek çok türde tüm Avrupa’da yakalanan uyuşturucuyu geride bıraktı.
BirGün'den Nurcan Gökdemir'in haberine göre; raporda öncelikle Avrupa’daki duruma ilişkin bilgi verildi. “AB + 2 (Norveç ve Türkiye)” ülkelerindeki gelişmeler, uyuşturucu piyasasına Ukrayna’da süren savaşın etkileri ile kimyasal uyuşturucu türlerinin sürekli çeşitlenmesi, Afganistan’daki kaotik ortamın Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçen uyuşturucu miktarına etkisi anlatıldı.
EN ÇOK ESRAR KULLANILIYOR EN ÇOK KİMYASAL ÖLDÜRÜYOR
Rapora göre, Avrupa Birliği genelinde uyuşturucu erişimi ve kullanımı yüksek düzeylerde seyrediyor. 15-64 yaş arası yetişkinlerin 83,4 milyonu olan nüfusun yüzde 29’u yasadışı uyuşturucuyu kullanıyor. 22 milyondan fazla Avrupalı esrar kullanıyor. İkinci sırada uyarıcılar geliyor. Geçen yıl 3,5 milyon yetişkinin kokain, 2,6 milyon yetişkinin MDMA (ekstazi) ve 2 milyon yetişkinin amfetamin tükettiği tahmin ediliyor. 1 milyon Avrupalı da eroin veya başka bir yasa dışı opioid (morfin, eroin, kokain) kullandığını bildirdi. Opioid kullanımının diğer uyuşturuculara kıyasla daha az yaygın olmakla birlikte yasa dışı uyuşturucu kullanımına bağlı zararlarda hâlâ en büyük paya sahip olduğu vurgulanıyor. Ölümcül doz aşımlarının yaklaşık dörtte üçünde genellikle diğer maddelerle birlikte opioidlerin de bulunduğu tespit edildi.
AFGANİSTAN VE UKRAYNA ETKİSİ
Uluslararası sorunlar başlığı altında Türkiye’nin de uyuşturucu piyasasındaki konumu anlatıldı. “Türkiye’de sıvı form dâhil olmak üzere metamfetamin kullanımının ve ele geçirme vakalarının arttığına dair raporlar, uyuşturucunun hâlihazırda Afganistan’dan ithal edildiğinin belirtisi olabilir” denilen raporda şunlar kaydedildi:
"Afganistan, dünyanın en büyük yasa dışı afyon ve eroin üreticisidir ve Avrupa’daki mevcut eroinin başlıca kaynağıdır. Son yıllarda, başlıca eroin kaçakçılığı güzergahları üzerinden Avrupa’ya gelen ve menşeinin Afganistan olduğu düşünülen rekor miktarlarda metamfetamin ele geçirilmiştir. Örneğin Türkiye’de 2019 yılında 1 ton metamfetamin ele geçirilmişken 2020’de ele geçirilen miktarın 4 ton olduğu bildirilmiştir. Şu anda, AB metamfetamin piyasasındaki uyuşturucunun büyük bir kısmı Avrupa’da yerleşik üreticiler tarafından tedarik edilmektedir. Avrupa’nın, Afganistan’da yaşanan değişikliklerin olası sonuçlarına kendisini hazırlaması gerekmektedir.
Ukrayna’daki savaş Avrupa’daki uyuşturucu durumunu daha da belirsizleştiriyor. Ukrayna’daki savaşın orta ila uzun vadeli etkileri henüz bilinmemekle birlikte savaş, yeni savunmasızlık durumları yaratarak veya güvenlik güçlerinin yoğun olduğu bölgelerden uzak durmak isteyen grupların kaçakçılığını yapmak suretiyle kaçakçılık güzergahları ve uyuşturucu piyasasının işleyişi açısından olası ciddi sonuçlar doğurabilir."
AB-TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI
2020 yılında, AB üye devletleri 584 ton (2019’da 464 ton) miktarında 86 bin kenevir reçinesi ve 155 ton (2019’da 130 ton) 240 bin kubar esrar ele geçirdi. Türkiye 8 bin 300 operasyonda 37,5 ton toz esrar ve 46 bin 900 operasyonda 56,3 ton kubar esrar ele geçirdiğini bildirdi.
AB üyeleri rekor düzeyde 21,2 ton (2019’da 15,4 ton), Türkiye 4,1 ton (2019’da 1 ton) kokain ele geçirdi.
Türkiye “captagon” olarak bildirilen 2,9 milyon tablet (2019’da 11 milyon) dâhil olmak üzere 0,7 ton (2019’da 2,8 ton) amfetamin ele geçirdi. AB Üyesi Devletler, 2020 yılında 2,2 ton (2019’da 3,5 ton) miktarında metamfetamin ele geçirme vakası bildirdi. Slovakya’da 1,5 ton Meksika menşeli metamfetamin ele geçirildi.
Avrupa Birliği’nde ele geçirilen MDMA tozunun toplam miktarı 1 tona (2019’da 2,2 ton) MDMA tabletlerinin miktarı ise 4,7 milyon adete (2019’da 3,9 milyon) ulaştr. Türkiye, rekor bir miktar olan 11,1 milyon adet MDMA tablet (2019’da 8,7 milyon) yakaladı.
AB’de 5,1 ton (2019’da 7,9) miktarında eroin ele geçirme vakası bildirildi. Fransa (1,1 ton), Belçika (0,7 ton), İtalya (0,5 ton) ve Polonya’da (0,5 ton) büyük miktarlar ele geçirildi. Türkiye, 2020 yılında 13,4 tondan fazla (2019’da 20 ton) eroin ele geçirdi.
Amfetamin veya metamfetamin kullanıcıları, 2020 yılında Bulgaristan, Çekya, Estonya, Almanya, Letonya, Polonya, Slovakya, Finlandiya ve Türkiye’de, ilk kez tedaviye girenlerin en az yüzde 15’ini oluşturdu. 2020’de bildirilen 9 bin 400 metamfetamin danışanının yüzde 93’ü Çekya, Almanya, Slovakya ve Türkiye’de yoğunlaştı. Bu danışanların 4 bin 200’ü metamfetamini ilk kez kullanan kişiler.
Sentetik kannabinoidleri içeren ölümler 2020 yılında üç ülke tarafından rapor edilmiştir: Almanya (9), Macaristan (34) ve Türkiye (49).
