Sözcü'de yer alan habere göre; Türkiye'de 2021'de rekor seviyelere çıkan döviz, aralık ayında alınan önlemlerle dizginlendi. Ancak 2022'de hem küresel hem de yurt içi gelişmelerin etkisiyle kur yeniden yükselişe geçti. Özellikle Kur Korumalı Mevduat'ın (KKM) devreye alınmasıyla 2022'deki yükseliş 2018 ve sonrasındaki gibi yüksek bir oynaklıkla değil daha kontrollü ve yavaş şekilde oldu. Ancak yine de Türk Lirası dolar karşısında dünyada en çok değer kaybeden üçüncü para birimi oldu. Geçen iki yılda keskin değer kaybeden TL her ne kadar Ekim 2022 itibarıyla dolar karşısında yüzde 1.5 ile sınırlı gerilemiş olsa da geçen yılın tamamında, büyük bölümü yılın ilk yarısında olmak üzere yüzde 34.9 değer yitirdi. 2022'ye 13 lira seviyesinde başlayan dolar, yılı 18.70 lira seviyesinde tamamladı. Dolar karşısında en çok değer kaybeden para birimi yüzde 69.1 ile Arjantin Pesosu oldu. İkinci sırada yüzde 56.9'luk değer kaybıyla Mısır Lirası yer aldı. TL'nin ardından, yüzde 26.8 ile Pakistan Rupisi ve yüzde 21 düşüşle Bangladeş Takası sıralandı.
PİYASAYA GERİ SATILDI
Döviz kurunu Rusya-Ukrayna savaşı öncesi 13.50 yakınında dengeleme, ardından 14.80'li seviyelerde koruma çabası mayısta kontrolden çıktı. Mayıs ayında dünyada olduğu gibi yurtiçinde de enflasyon hızlandı, ayrıca büyük merkez bankalarının faiz oranını büyütmesi, doların dünyada değerlenmesiyle kurda da yıl içi en yoğun oynaklık bu dönemde yaşandı. Reuters'a konuşan bankacıların hesabına göre Merkez Bankası, ‘yeni yöntemlerle' 2022'de elde ettiği 100 milyar dolar, rezervlere dahil edilmeden arz olarak piyasaya geri satıldı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın damadı Berat Albayrak'ın ekonomi koltuğunda oturduğu dönemden bu yana dolardaki yükselişi durdurmak için piyasaya müdahale ediliyor.
RUBLE, TL KARŞISINDA YÜZDE 55 DEĞER KAZANDI
TL'ye karşı Euro yüzde 36, sterlin yüzde 26, yuan yüzde 29, yen yüzde 23 ve İsviçre Frangı da yüzde 50 değer kazandı. Diğer yandan savaş halindeki iki ülkeden Rus Rublesi'nin TL karşısındaki değer artışı yüzde 55, Ukrayna'nın para birimi grivnanın artışı ise yüzde 4 seviyesinde gerçekleşti. TL, Irak Dinarı'na karşı yüzde 30, İran Riyali'ne karşı yüzde 29 ve Bulgar Levası'na karşı yüzde 24 değer kaybetti. Njierya Nairası'na karşı kayıp yüzde 22, Günay Afrika Randı'na karşı kayıp da yüzde 32 seviyesinde gerçekleşti.
BAKAN NEBATİ'DEN AÇIKLAMA
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “En son Türk Lirası’nın TÜFE üzerindeki değeri yüzde 47’ye düşmüştü. En değersiz noktaydı bu. Şu anda yüzde 54’lerde. Türk Lirası, geçen yıla göre daha değerlendi ama önceki yıllara göre hâlâ değersiz” dedi.
Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Hakan’ın, “Dövizde bir istikrarsızlık çıkabilir mi, dolar artar mı?” sorusuna Nebati, “Enflasyondaki olumlu gidişle kendi mecrasında düzeliyor. Bu birinci nokta. İkinci nokta şu: Geçen yıl savaş yaşadık. Savaş, enerji maliyetlerine pik yaptırdı. Türkiye, bir enerji ithalatçısı. Enerji fiyatları normalleşmeye başladığında bizim cari açığımız olmaz. Her şeyin kötü olduğu dönemde Türkiye’nin cari açığı 45 milyar dolar ile kapanacaktı. Cari açığın bu kadar yüksek olması sürekli olamaz. Sürekli olması için dünyadaki enerji fiyatının devamlı yüksek olması lazım. Görünen o ki normalleşme var. Emtia fiyatlarında normalleşme var. Dövize olan ihtiyaç, otomatikman azalacak yani.” yanıtını verdi.
