Temerrüt nedir? Kelime anlamıyla borcu ödememe durumunu ifade eder. Bir borcun temerrüde düşmesi halinde borç için faiz işletilir. Borcun temerrüde düşmesi durumu, hukuk dışı bir durumu ifade etmektedir. Dolayısıyla kaçınılması gereken bir durumdur. Arapça kökenli temerrüt kelimesi, eski dilde dik kafalılık veya kafa tutma olarak kullanılmaktadır. Ekonomi ve hukuk terimlerinde ise, ek faizi ödememe durumu veya herhangi bir sebebe dayanmaksızın borcu ödememek için direnme durumunu ifade etmektedir.
Temerrüt, alacaklı ile borçlu arasındaki borcun ödenmemesini ifade ederken, iki türlü olarak gerçekleşir. Alacaklı kişi, ifa edilmek istenen edimi kabul etmeyerek temerrüde düşebilir. Veya borçlu, ödemesi gereken borcu ödemeyerek ve ödememek için direnerek temerrüde düşebilir. Borca aykırı davranılan bu davranış neticesinde hukuk dışı bir durum oluşmuş olur ve borç temerrüde düşer.
Borsa’da Temerrüt Ne Demektir?
Taahhüt zamanı geçmişş borçların, ödeme zamanı geçmesine rağmen ödenmemesi durumunda borçlar temerrüde düşer. Borsa, hem kazanç hem de kayıpların yaşanabileceği bir piyasayken, temerrüt durumu genel olarak vadeli işlemler ve opsiyon piyasasında karşılaşılan bir durumdur. Eğer borsada yaptığınız işlemlerde bir fiyat açığınız oluşursa, Takas Bank, bu açığı kapatmanız için size belli bir süre zaman tanır. Bu zamanı da yasal uyarı ile size bildirir. Tanınan bu zaman içinde borçlarınızı ödemeniz beklenir.
Eğer tanınan süre zarfında borçlarınızı ödemezseniz borsadaki borcunuz temerrüde düşer. Eğer borcunuzu birinci temerrüt dönemi içinde öderseniz o gün için belirlenen en yüksek faiz işletilir. Borcunuzu ödemezseniz, ikinci temerrüde düşersiniz ve bu sefer de borcunuz 3 kat faiz ile cezalandırılır.
Temerrüt Borcunu Ödenmezse Ne Olur?
Temerrüde düşen borçları taahhüt ettiğiniz zaman içinde ödemeniz gerekir. Özellikle birinci temerrüt döneminde ödenmeyen borçlar için yüklü faiz cezalarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Yatırımlarınızın durumunu tehlikeye sokabilirsiniz. Yüklü maddi kayıplarla karşılaşabilirsiniz. Ayrıca borsada ödenmeyen borçlar için borsadaki yatırımcılık durumunuz negatif bir şekilde etkilenebilir ve temerrüt durumu devam ettiği müddetçe çeşitli mali yaptırımlar ile karşılaşabilirsiniz. Bunlar kredi puanının zarar görmesi, yasal işlemler ve iflas olarak çeşitli yaptırımlardır.
Kredi Puanının Zarar Görmesi
Bankalardan alacağınız kredilerin faiz oranlarının size özel olarak aşağı veya yukarı yönlü olarak revize edilmesi, sizin kredi puanlarınızla ilgilidir. Aldığınız borçları, kredileri zamanında ve tam olarak ödemeniz durumunda kredi puanlarınız yüksek olur. Bunun çok çeşitli kriterleri vardır.
Kredi puanlarınızın zarar görmesi durumunda uygulanan kredi faizlerinin en yüksek oranından yararlandırılırsınız. Başka bir deyişle, uygulanan kredi oranları düşükse bile siz yüksek oranlarla borçlanmak durumunda kalırsınız.
Yasal İşlemler
Yasal işlemler, borcun miktarına ve durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Bu durumda uygulanacak yasal tedbirler, varlıklarınıza el konulması, icra ile karşılaşmanız veya yasaların ön gördüğü şekilde hapis cezası almanıza bile yol açabilecek kadar çeşitlilik göstermektedir.
Yasal işlemlerin nasıl olacağı, uygulanacak başvuru mercilerinin gerekli tahkikatları ve yargılamaları yapması sonucunda karar verilmektedir.
İflas
İflas, hukukun içinde çok başka bir yere sahiptir. Borçlarınızı ödeyememe durumunuzda iflasınızı veya konkordato ilan etmeniz ile karşılaşabilirsiniz.
Hangi Borçlar Temerrüde Düşer
Her borç temerrüde düşer. Kiranızı zamanında ödemediğini takdirde de size yapılan yasal bildirimlerin ardından temerrüde düşersiniz. Borsa’da ise genel itibariyle VİOP, yani vadeli işlemler ve opsiyon piyasasında temerrüde düşersiniz. Viop’ta hem alıştan hem satıştan para kazanılabiliyor. Belli bir hisse senedini belli bir tarihte ve belli bir fiyattan satacağınızı taahhüt ederseniz, o tarihte alacaklı o hisse senedini o fiyattan alır ve sizin de hangi fiyatta olursa olsun o hissenin güncel tutarını ödemeniz beklenir. Bu ödemeyi yapmazsanız, hisse senedini sizin yerinize satmış bulunan Takas Bank’a borçlanmış olursunuz.
Aynı zamanda çek, senet, kredi, kredi kartı gibi hayatın çeşitli alanlarında para alış verişinden doğan borçlar ödenmediği ve ödememeye direnildiği takdirde temerrüde düşebilir.
Borçlunun temerrüde düşmes durumunda alacaklı, borcun zamanında ödenmediği için meydana gelen zararını alacaklıdan tahsil etmeyi isteyebilir. Alacaklının temerrüde düşmesi de mümkündür. Bu da borçlu borcunu ödemek istediği halde, alacaklının çeşitli sebebiyle alması gereken ücreti almamaya direnmesi durumunda gerçekleşir. Alacaklı temerrüdü, alacaklının ifaya iştirak etmesinin gerekli olduğu bir edime dayanır. Alacaklının borcun ifasını isteyen beyanı, yani borcunu her ne şekilde olursa olsun istemiş olma durumu ihtar niteliği taşır. İhtarın geçerliliği herhangi bir şekil şartına bağlı değildir. https://integralyatirim.com.tr/makaleler/temerrut-nedir
Uyarı Notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
