Türkiye'deki en büyük toplu işçi ölümü, 13 Mayıs 2014'te Manisa'nın Soma ilçesinde Soma Holding'e ait madendeki faciada yaşandı. 301 işçinin hayatını kaybettiği faciayla ilgili yapılan açıklamalar, yargı süreci çok tartışma yarattı.
Faciadan hemen sonra devlet erkanının akın ettiği ilçeye, dönemin başbakanı, bugünün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da gitti. Facianın ertesi günü ilçede incelemelerde bulunan Erdoğan, Soma Belediyesi'nde yaptığı açıklamada, "Bunlar olağan şeylerdir. Bunun yapısında fıtratında bunlar var" dedi.
YERKEL'İN TEKMESİ
Independent Türkçe'den Can Bursalı'nın haberine göre, belediyeden çıktıktan sonra protesto edilen Erdoğan, halkın tepkisi sırasında bir süre bir iş yerinde bekledi ve ardından ilçeden ayrıldı.
Protestoların sürdüğü sırada, o dönem Başbakanlık Müşaviri Yusuf Yerkel, yere düşen bir madenci yakınını tekmeledi. Çok tepki çeken bu görüntüler günlerce konuşuldu. Attığı tekmeden sonra dizinde yumuşak doku zedelenmesi olduğu gerekçesiyle darp raporu da alan Yerkel, 4 yıl sonra attığı tekme nedeniyle özür diledi.
6 YIL SONRA GELEN DAVA
Erdoğan'a yönelik protesto ve Yerkel'in tekmesiyle hafızalara kazınan o gün yaşananlarla ilgili, aradan tam 6 yıl geçtikten sonra dava açıldığı ortaya çıktı.
Faciadan bir gün sonra yaşanan olaylarla ilgili soruşturmanın sonunda, 2020 yılının kasım ayında, protestolara katılan 34 kişi hakkında dava açıldı.
6,5 YILA KADAR HAPİS İSTENİYOR
Davanın müşteki listesinde, eski Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da bulunuyor. 34 sanığa, "görevi yapmamak için direnme" ve "hakaret" suçlamalarıyla açılan davanın ilk duruşması, 22 Şubat 2021'de görüldü. Bu süreçte 4 duruşma daha yapıldı. Bir sonraki duruşma 10 Şubat 2022'de görülecek.
6,5 yıla kadar hapis cezasıyla yargılanan sanıkların avukatı Yağız Timoçin, davayla ilgili Independent Türkçe'ye bilgi verdi. Timoçin, "Soma katliamına sebep olan kişiler, Yargıtay'dan dönen karar ile serbest ve cezasız iken Soma Maden katliamının gerçekleşmesinden bir gün sonrasında yapılan protestolara katılanlardan 34 kişi haksız ve hukuksuz şekilde yargılanmakta" dedi.
"Maden işçisinin canını hiçe sayanlar, işçi sağlığı ve güvenliği önlemini almayanlar, doğayı talan edip, metalaştıranlar yargılanmıyor, yakınlarını kaybetmiş mağdurlar yargılanıyor" şeklinde konuştu Yağız Timoçin.
SOMA DAVASINDA NE OLMUŞTU?
301 işçinin hayatını kaybettiği faciayla ilgili yargılama, 13 Nisan 2015'te başladı, 11 Temmuz 2018'de ise mahkeme kararını açıkladı.
Mahkemenin kararı istinaf mahkemesi tarafından da onandı ve dosya Yargıtay 12. Ceza Dairesi'ne taşındı.
Yargıtay, önce cezayı az bulup, sanıklar Can Gürkan, Haluk Evinç, Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt'un 301 kez olası kastla öldürme suçundan, 162 kez de yaralama suçundan cezalandırılmasını istedi. Sonra, 12. Ceza Dairesi'nin üyeleri değişti ve hemen ardından yapılan itirazla, bu karardan vazgeçilerek sanıkların bilinçli taksirle öldürme suçundan cezalandırılması istendi.
Yargıtay'ın kendi kararını bozmasından sonra tekrar başlayan Soma davasında karar, 16 Haziran 2021'de çıktı.
Her aşaması tartışma yaratan yargılamanın sonunda, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi, madenin patronu Can Gürkan'ın bilinçli taksirle ölüme sebep olma suçunu işlediği için 20 yıl, Türkiye Kömür İşletmeleri Baş Kontrolörleri Adem Ormanoğlu ve Efkan Kurt'un taksirle ölüme sebep olma suçundan 12 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verdi. Işıklar İşletme Müdürü Haluk Evinç ise beraat etti. Ceza alan sanıklardan hiçbiri tutuklanmadı.
Madenci yakınları ve avukatları tarafından büyük bir tepkiyle karşılan karara göre, geçen yılki infaz düzenlemesi uyarınca Can Gürkan'a verilen 20 yıl cezanın infazı yarı yarıya indirilerek 10 yıl olacak. Yine infaz düzenlemesinde bir defaya mahsus getirilen 3 yıl denetimli serbestlik hakkı ve hapiste kaldığı 4 yıl 8 ay düşüldüğünde, Can Gürkan ceza kesinleşirse 2 yıl 4 ay daha hapis yatacak.
