Muğla’nın Marmaris ilçesi Okluk Koyu’na komşu olan Karacasöğüt Koyu bir süredir şirketler tarafından talan edilmek isteniyor.
Birgün'den Aycan Karadağ'ın haberine göre, bölgede arkeolojik kalıntıların bulunması sonrası Kültür ve Turizm Bakanlığı, bölgeyi birinci derece arkeolojik sit alanı tescil kararı verdi. Yaşanan gelişme sonrası bölgede yapılmak istenen projelerle ilgili verilecek karar merak ediliyor.
Özel çevre koruma bölgesi statüsündeki koyda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı ve eski kamu bürokratlarının yönetici olarak görev yaptığı Muğla Turizm Çevre Vakfı Turizm ve Ticaret A.Ş. (MUÇEV) ve Global Marin isimli şirketler, bir süredir yat yanaşma iskelesi projeleri için çalışma yürütüyor. Şirketlerin talan çalışmaları sonrası Marmaris Kent Konseyi ve Sualtı Araştırmaları Derneği (SAD) harekete geçti. 28 Eylül 2022 tarihinde Karacasöğüt Koyu’nda SAD üyelerince yapılan dalış sonucunda koyda arkeolojik buluntulara rastlandı. Marmaris Kent Konseyi ve SAD, dalış sonuçlarını rapora dönüştürerek yasal süreç başlattı. Bodrum Sualtı Müze Müdürlüğü ve Muğla Valiliği Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne bir dilekçe ile raporu sunup arkeolojik buluntuları tespit, tescil işlemlerini başlatmalarını ve koruma amaçlı önlemleri almalarını talep etti. Bodrum Sualtı Müzesi ise başvuruyu değerlendirerek koyda inceleme yaptı. İncelemeler sonrası Karacasöğüt Koyu’nda arkeolojik buluntular ortaya çıktı. Müze tarafından 27 Ocak 2023 tarihinde limanın koruma altına alınması amacıyla rapor hazırladı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne bildirdi. Kurul ise 15 Haziran 2023 tarihinde kararı verdi.
Kararda, “Su altında tespit edilen kültür varlıklarının kararımız birinci derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilmesine, anıt fişinin hazırlanarak kurulumuza iletilmesine, söz konusu alanın yasak dalış alanı olması ile ilgili değerlendirme yapılması için sualtı araştırma başkanının görüşünün kurulumuza iletilmesine, söz konusu alanda kurulumuzun izni alınmadan herhangi bir inşai ve fiziki uygulamaya gidilmemesine karar verildi” denildi.
BÖLGENİN KORUNMASI LAZIM
Marmaris Kent Konseyi’nden avukat Arzu Alper, “Marmaris Kent Konseyi, Marmaris Ekoloji Komitesi ve bölgede yaşayan yurttaşlar, Karacasöğüt’ü bitirmek üzere yapılmak istenen yat bağlama ve marina projelerinin bölgenin böyle bir kapasiteyi deniz ve karada kaldıramayacağını her ortamda dile getirerek konuyu hukuka taşımaktadır. Mahkeme kararlarına, bilirkişi raporlarına rağmen koruma görevi olan kurumlar sit doğal sit derecesi mahkemesinde bölgenin değerini vurgularken, projelere ‘çevresel etki değerlendirme(ÇED) gerekli değildir’ kararı vererek çelişkili davranıyor. Bu karaların iptali yine kamuya kalıyor. Yapılmak istenen MUÇEV ve Global Marin şirketleri kapasite artırımlı marina projeleri uzun yıllardır bilinen ve hem doğal hem arkeolojik alanda yapılmak istenmektedir. Bölgenin ivedilikle dalışa kapatılması ve korumaya alınması için kurula dilekçeler verildi.15 Haziran itibariyle bölgenin birinci derece arkeolojik sit alanı olması kurul tarafından tescil edildi” diye konuştu.
PROJELER İPTAL EDİLMELİ
Alper şunları dile getirdi: “Bölge dalışa kapatılmalı ve koruma altına alınmalıdır. Sezon başlaması koyda tespit yapılan alanda atılan çapaların deniz dibi tarihi eserlere zarar vereceği ve bu yüzden dalışa da kapatılması acildir. Doğal ve arkeolojik sit değerlerinin zarar görmesinden endişe eden halk ve sivil toplum örgütleri, tescil kararının bir an evvel kamuya açıklanmasını bekliyorlar. Marinaların bu koydaki niyetlerinin kurumları baskı altına almaması adına, yapılacak kapasite artırımları ile ilgili süreçlerin de durdurulması ve iptali gerekeceğini ekliyorlar.”
ŞİRKETLERE HER ŞEY SERBEST
Öte yandan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bölgede arkeolojik kalıntılar çıktığı tarihten sonra bilimsel raporları hiçe saydı. MUÇEV’in koyda yapmak istediği tekne bağlama iskelesi kapasite artırımı projesine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 25 Haziran 2023 tarihinde ‘ÇED olumlu’ kararı verdi. Mahkeme kararlarıyla daha önce iptal edilen ve koyda arkeolojik buluntular ortaya çıkmasına rağmen projeye verilen onay tepki çekti. 3 Şubat 2023 tarihinde ise Global Marin şirketinin yat yanaşma projesine ‘ÇED gerekli değildir’ kararı verdi.
