İzmir Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Tıbbi Farmakaloji Birimi'nde, anne adaylarına gebelik ve emzirme döneminde bilmeden veya hastalıkları nedeniyle ilaca ve diğer etkenlere maruz kalma hakkında kanıta dayalı olarak poliklinik hizmeti sunuluyor. Hastalıkları dışında bilmeden ilaç kullanabilen bazı gebe ya da gebe adaylarının bulunduğunu dile getiren Tıbbi Farmakaloji Birimi Sorumlusu Doç. Dr. Barış Karadaş, çocuklardaki sakatlık şüphesiyle ilgili araştırma yapıp, rapor hazırladıklarını ifade etti. Avrupa'daki bir kuruluşa Türkiye'den ilk üye olan bölüm olduklarını kaydeden Dr. Karadaş, "Hastanemizin ardından Marmara ve Karadeniz Teknik üniversiteleri de bu ağa üye oldu. Gebelik veya emzirme döneminde ilaç kullanımıyla ilgili raporlar alıyoruz. Risk algısı ve doğum defektleriyle ilişkili kanıta dayalı olarak bilgilendirme yapıyoruz" dedi.
'DÖNEM VE DOZUNA GÖRE BİLGİLENDİRME YAPIYORUZ'
Gebeliğin birinci, ikinci ve üçüncü trimester olarak üç döneme ayrıldığını belirten Doç. Dr. Barış Karadaş, dönemine göre kullanılan ilaçların farklı sonuçlara yol açabileceğini hatırlattı. Bazı ilaçlarda riskin de daha fazla olduğunu söyleyen Karadaş, "Ağrı kesicilerin hiçbiri çok yüksek bir risk oluşturmaz. Ancak gebeliğin 26'ncı haftasından itibaren risk artışı olabilir. İlaçların, çocuğun kalbindeki bazı etkilerinden dolayı risk olabilir. Riskler her ilaçta farklılık gösterebilir. Depresyon ya da hastalıklara bağlı kullanılan ilaçların, kullanıldığı dönem ve dozuna göre bilgilendirme yapıyoruz. Genelde bilmeden ilaç kullanıyorlar. Bir risk algısıyla geliyorlar. İnternetten araştırma yapıyorlar. Bu da yalan yanlış bazı bilgilere yol açıyor. Biz kanıta dayalı olarak rapor hazırlayıp onları bilgilendiriyoruz" ifadelerini kullandı.
PARAZİTOLOJİ KONSEYİNDE GEBELİĞİN SEYRİNE KARAR VERİLİYOR
Gebelik döneminde folik asit eksikliğine bağlı olarak alınan takviyelerin herhangi bir sakıncaya neden olmadığını dile getiren Dr. Karadaş, genellikle bilinçsizce ilaç kullananların ilk dönemde daha dikkatli olmaları gerektiğini söyledi. Doç. Dr. Karadaş, sözlerini şöyle sürdürdü: "Organlar genellikle ilk hafta geliştiği için biraz daha dikkat etmemiz gereken bir dönem. O açıdan değerlendirme yapıyoruz. Ve bununla ilgili hastanede kadın doğum doktorlarıyla beraber konseyimiz var. Bu parazitoloji konseyinde bunları değerlendirip risk artışı varsa ona göre gebeliğin devam etmesi, etmemesi konusunda karar veriyoruz. Gebelikte sakatlık yapacak ilaçlar da olabiliyor. Gebeliğin devam edip etmemesi gerektiğiyle ilgili aileye bilgi veriyoruz. Sonuçta aile sakat olmasına rağmen çocuğunu doğurmak isteyebilir ve gebeliğine devam edebilir. Riskli ilaçlar da olsa hamileliğini sonlandırmak gibi bir durum söz konusu değil."
'TIBBİ FARMAKALOJİ BİRİMİ'NE DANIŞIN'
Her gebelikte bebeğin sağlıklı dünyaya gelmesi konusunda yüzde 1 ile 5 arasında değişen risk bulunduğunu ifade eden Doç. Dr. Karadaş, "Sağlıklı bebek doğumu, genetik faktörler veya komplikasyonlara bağlı olabiliyor. İlaçların bunun üstüne bir risk artışına neden olup olmayacağıyla ilgili yapılan çalışmalara bakıyoruz. Örneğin sivilce için kullanılan bir ilaç var. Bunu kullanan kadınların iki tane doğum kontrol yöntemiyle korunması gerekiyor. Buna rağmen ilacı kullanıp gebe kalabiliyorlar. Bu ilaç ortalama yüzde 30-40 risk artışına yol açabiliyor. Kromozom yapısını etkilediği için çocuklarda sakatlıklar olabiliyor. Bu ilaçları hamile kalmadan bir iki ay önce bırakmak gerekiyor. Bir hipertansiyon hastasına bilgilendirme yapıyoruz. Uygun ilacı hekimin inisiyatifinde belirliyoruz" ifadelerini kullandı. Gebelik döneminde ilaç kullananları önce doktorlarına daha sonra Tıbbi Farmakaloji Birimi'ne gitmeleri yönünde uyaran Dr. Karadaş, "Bizim gibi merkezlerden görüş alabilir bununla ilgili uygun ilaç neyse onunla ilgili öneriler alabilirler. Uygun ilaç seçilip zorunlu olan ilaçlar hakkında bilgilendirme yapılabilir" diye konuştu.
