Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, dün Bilim Kurulu ile birlikte düzenlediği basın toplantısında Çinli Sinovac şirketinin geliştirdiği Coronavac aşısının pazar gecesi Türkiye'ye doğru yola çıkacağını açıkladı.
Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Sedat Ünal ise aşının etkinlik oranının yüzde 91,25 olduğunu söyledi.
Bilim Kurulu aşının ikinci dozunu olduktan sonra iki hafta da geçiren 1.322 kişinin verileri inceledi.
Bunlar arasında aşı yapılan 752 kişide 3 koronavirüs vakasına rastlanırken plasebo verilen 570 kişide ise 26 koronavirüs vakası görüldü.
Bilim Kurulu bu verilerden yola çıkarak aşının etkinliğini (1-RR) yüzde 91,25 olarak açıkladı.
Güven aralığı (CI95) ise yüzde 71 ile 97 arasında belirtildi. Bu, aşının henüz az kişide denendiği için daha büyük gruplara yapıldığında hangi miktarda koruma sağlayabileceğini gösteren bir veri.
Bilim Kurulu üyesi Prof. Ünal, aşının en kötü ihtimalle yüzde 71, en iyi ihtimalle de yüzde 97 koruyuculuk sağladığını aktardı ve ekledi:
"Yüzde 91 önümüzdeki günlerde artacaktır, ondan neredeyse eminiz. Çünkü başta plasebo verdiğimiz kişilerin sayısı aşı yaptığımız kişilerinkinden azdı. O gruptaki hasta sayısı arttıkça yüzde 91 olan etkinlik artacak."
DÜNYADAKİ İLK VERİ
Bu açıklama Coronavac'a dair dünya çapında açıklanan ilk veri oldu.
Sağlık Bakanı Koca, Çin devletinin de bu verileri kullanacağını söyledi.
Bilim Kurulu'nun açıklamasına göre plasebo kolunda olan vakaların 6'sı hastaneye yatarak ciddi tedavi gerektirdi.
Aşı olduktan sonra koronavirüs vakası görülen 3 kişiden 2'sinde semptom görülmedi, bir kişinin ise yalnızca burnu aktı.
YAN ETKİLER
İlk doz aşıdan sonra en sık gözüken yan etkiler ise şöyle açıklandı:
Yorgunluk: Yüzde 4,7
Baş ağrısı: Yüzde 3,9
Aşı bölgesinde ağrı: Yüzde 1,9
Bu yan etkilerin ikinci dozdan sonra daha düşük oranlarda görüldüğü belirtildi.
Prof. Ünal, "Bir arkadaşımızda alerjik reaksiyon meydana geldi ve tedavi edildi. Onun dışında hiçbir ciddi yan etki görülmedi" dedi.
Bakan Koca ilk aşamada 9 milyon kişiye aşı yapmayı planladıklarını, şubat sonuna kadar 50 milyon aşının Türkiye'ye ulaşmasının beklendiğini, Türkiye'de günde 2 milyona kadar aşı yapma imkanı bulunduğunu açıkladı.
Aşı faaliyetleri için aile hekimlerinin yanı sıra hastaneler de kullanılacak.
AŞILAR ÖNCE KİMLERE YAPILACAK?
Türkiye'de aşılama dört ayrı grup şeklinde yapılacak.
İlk grupta sağlık çalışanları, 65 yaş üzeri kişiler, kronik rahatsızlığı olanlar, huzurevi ve bakımevinde kalanlar ve engelliler yer alıyor.
İkinci aşamada polis, asker, öğretmen, adliye çalışanı ve cezaevi çalışanlarına aşı yapılacak.
Üçüncü grupta hizmet sektörü çalışanları, dördüncü grupta ise diğer insanlar var.
Sağlık Bakanı Koca dünkü basın toplantısında "Ocak, şubat, mart gibi en geç nisanda üçüncü aşamadaki kişileri aşılamayı hedefliyoruz" dedi.
PROF. DR. CEYHAN ÇELİŞKERİ AÇIKLADI
Coronavac aşısı ile ilgili Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan Twitter hesabından açıklamalarda bulundu.
"İnaktif aşı çalışmaları sonuçları ne söylüyor?" diye soran Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, "COVID 19’un dünyada ve ülkemizde azalma hızının düşüklüğü, yüksek ölüm oranları ve komplikasyon riski; elimize geçen aşıyla aşılanmamız gerektiğini ortaya koyuyor" diyerek şu 2 görseli paylaştı:
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan şu açıklamaları yaptı:
Bakanlık tarafından Çin aşısı ile ilgili verilen etkinlik ve güvenlik değerlerinde dikkati çeken bazı eksik ve anlaşılamayan değerler de, umarım en kısa sürede gözden geçirilir:
Bir pandemi aşısından beklenen yararlar önem sırasına göre şunlardır:
1) Belirtili vakaların azalması
2) Hastane ve yoğun bakım yatışlarının azalması
3) Ölümlerin azalması
4) Toplam test pozitif vakaların azalması (belirtisizler dahil)
5) Yeterli düzeyde ve sürede antikor oluşturması.
6) Yan etkisinin az olması.
Aşısızlarda verilen % 4’lük pozitiflik oranı , karşılaştırılan kriterin toplam test pozitif vaka sayısı olduğunu gösteriyor.
Çalışma sonuçlarının güvenilir olması için, belli sayıda denek kullanılması gerekir. Verilen rakamlara bakılırsa, Türkiye verileri toplam 1322 vaka üzerinden hesaplanmış. Buna örneklem büyüklüğü diyoruz. Peki 1322 vaka bir sonuca varmak için yeterli bir sayı mı? Örneklem büyüklüğünü belirleyen en önemli faktörler atak hızı, yani toplumda o durumun yada hastalığın hangi sıklıkta görüldüğüdür.
Atak hızı ne kadar yüksekse, örneklem büyüklüğü o kadar düşüktür, yani o kadar az sayıda vakayla yapılmış bir çalışmayla doğru yargıya varabilirsiniz.
Çalışmada kullanılması gereken minimum denek sayısını etkileyen diğer faktörler gözlem süresi (zorunlu olarak oldukça kısa) ve deneklerin homojenitesidir (geniş bir yaş ve meslek grubunda, yani homojen değil).
Bu parametreler içinde en az denek gerektiren toplam test pozitiflerde azalma için bile en az vaka sayısı 7100’den düşük olmamalıdır. Belirtili hasta sayısı, hastanede yatış ve ve ölüm sayısında azalmanın güvenilir olması için ise gerekli denek sayısı çok daha yüksek olmalıdır.
Güvenlik verilerinde belirtilen yan etkilerin toplamı, toplam yan etkilerden çok düşük (ilk dozdan sonra % 10,5, ikinci dozdan sonra % 5,3). Oysa 2964 kişide 1049 yan etki gözlendiği bildirilmiş. Aradaki büyük farkı oluşturan diğer yan etkiler nelerdir?
Sonuç olarak; bir yandan aşılamaya başlarken, diğer yandan Çinlileri en kısa sürede Brezilya ve Endonezya‘daki sonuçları açıklamaya zorlamak gerekir.