Prof. Dr. İlber Ortaylı: Şehirlere göç etmek bir cehalettir

Bu yıl 4.'sü düzenlenen “Dirençli Şehirler ve Şehrin Dönüşümü” temasıyla Kartepe Zirvesi, Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın özel oturumuyla son buldu.

Gerçekleştirilen oturumda, “Kadim Şehirlerden Günümüze” teması ele alındı. Dengesiz sanayileşmenin getirmiş olduğu düzensiz şehir yapısını eleştiren İlber Ortaylı, “Bursa Ovası'nda gerçekten her yer düzensizleşti. Ünlü Bursa şeftalisi gitti, millet unuttu. Parayı yemedikten sonra tabiatın güzelliklerinden istifade edemedikten sonra zenginlik ne işe yarar” diye konuştu.

'LİSEDEN SONRA TARİH OKUNMAZ'

Özel sektörün kurduğu okulların devlet okulları kadar iyi olmadığını söyleyen İlber Ortaylı, şu ifadeleri kullandı:

Sanayi gelişiyor. Bunu devlet yapıyor. Özel sektör olmasa bile devlet devam diyor. Hala özel sektörün kurduğu okullar diğerleri kadar olamıyor. İşler; İTÜ, ODTÜ mühendisi ile yürüyor.

Robert Koleji'nde okuyan öğrenci de, Afyon Lisesi'nde okuyan öğrenci de geliyor. Türkiye'nin idari tarihine bakarsanız bu durum hep böyleydi. Liseden sonra tarih okunmaz. Memleketin yapısı buna müsait değil.

Gidecek, tıp veya filoloji okuyacak. Daha sonra tarihten devam edecek. Böyle bir memlekette sanayi kuruluyor.

İRAN’A DİKKAT ÇEKTİ

İran'ın en hızlı kalkınan ülkelerden biri olduğunu söyleyen Ortaylı, “Etrafımızdaki ülkelere göre en hızlı kalkınan ülke burasıdır. Petrol ülkesi olan İran, elektrifikasyonunu yeni tamladı. Biz 1970'li yıllarda bitirdik. İran'da da teknik adamlar var. Entelektüel bir halk da var fakat orası daha şimdi aydınlatıyor. Lenin ihtilal yaptığında, ‘Komünizm eşittir Sovyet iktidarı artı memleketin elektrifikasyonudur' dedi. İnsanlar gelmiş ve burada bir şeyler yapmışlar, bu çok önemli. 70'lerde bu iş bitmiş ve Türk köylerine elektrik gelmiştir” ifadelerini kullandı.

'DÜZENSİZLEŞTİ'

Şehirlere çekilen göçün cehalet olduğunu söyleyen Ortaylı, sözlerini şöyle sürdürdü:

Maalesef mazide, askeri bir dürtme Türkiye'nin sanayileşme ihtiyacını iki misli arttırmıştır. Bunun için Türkiye kendi çevresini tahrip etmiş, sanayileşmiş ve aşırı derecede bir göç başlamıştır.

Şehirlere göç çekmek bir cehalettir. Bereketli bir ülkede açımdan öleceğim, böyle bir şey olabilir mi? Şehirleri düzenlememizin zamanı geldi. İlk önce şu zehirli mıntıkaları temizlemeliyiz.

Ünlü Bursa şeftalisi gitti, millet unuttu. Parayı yemedikten sonra tabiatın güzelliklerinden istifade edemedikten sonra zenginlik ne işe yarar. Peynirimizin küfü eski küf değil. Yediğimiz otlar eski otlar değil.

Bunların arasında para kazanmanın bir anlamı kalmıyor. Dünya değişmedi. Aynı panik aynı şekilde devam edecektir. Bu, kendi bulunduğumuz çevreyi yok etmemizi gerektirmiyor. Onunla yaşamalıyız ve onu ıslah etmeliyiz. Şu an Dünya'daki en ideal şehir Roma'dır.