Sakarya'nın Hendek ilçesi Yukarı Çalıca mevkiindeki havai fişek fabrikasında, Cuma günü saat 11:10 sıralarında büyük bir patlama meydana geldi. Patlamada fabrikada çalışan 114 kişi yaralandı, 4 kişi ise hayatını kaybetti. Kayıp üç kişiyi içinse arama çalışmaları ise sürüyor.
Fabrikada çalışan ve büyük bir felaketten sağ kurtulan 42 yaşındaki 4 çocuk annesi Nuran Tarım, yaşadığı o dehşet anlarını Sözcü’ye şöyle anlattı:
Patlama esnasında ben plastik kovan dolduruyordum kalıplara. Biz ses geldi dışarıdan. Fırtına, lodos gibi geldi. Artık göz gözü görmedi. Toz toprak içerisinde kendimi göremedim. Kaçmaya çalıştım duvar yıkıldı. Arka kapı kapandı.
Çevreme baktığımda kimse yoktu. Herkes kaçışmış. Bir kadın düştü duvar dibinde kaldı. Ben o tarafa kaçmak istedim ama kaçamadım. Diğer tarafa yöneldiğimde toz toprak cam parçaları her yerime denk geldi. Dışarı nasıl çıktım bilmiyorum.
“BURADAN KAÇIŞIM YOK”
Parmağından yaralanan Nuran Tarım, “Parmağım ben yere düştüğümde kaçmaya çalıştığımda sırada kırıldı. Artık ölümle yaşam arasındaydım. Artık ‘Tamam ben burada öldüm kaçışım yok’ dedim” açıklamasında bulundu.
“ORMANLIK ALANA KAÇTIM”
İlk patlama olduğu esnada kendini ormanlık alana atan Nuran Tarım, sonrasında bir kişiden yardım isteyerek Hendek Hastanesi’ne gittiğini ifade etti.
Tarım, “Ormanlık alana kaçtım. Orada bizim bir matbaacı vardı. Ona ‘Abi beni doktora, acile at, parmaklarım kopuk’ diye yalvardım. Yaya olarak beni ormanın içinden çıkartıp Hendek Hastanesi’ne attı. Ambulans beklemedim adamın sayesinde. Allah razı olsun kendi imkânlarıyla beni hastaneye getirdi” dedi.
“BASINA YANSIMAYAN PATLAMALAR OLDU”
Yaklaşık İki senedir bu fabrikada çalıştığını belirten Nuran Tarım, küçük kaza ve patlamaların olduğunu ancak bir şekilde üzerinin kapatıldığını belirterek, “İki buçuk yıldır çalışıyorum. Ufak tefek patlamalar oluyordu ama hep saklanıyordu. Denetime geldikleri zaman hiç bir şey olmamış gibi davranılıyordu. Basına yansımayan bu şekilde patlamalar oldu” diye konuştu.
'ÖĞLE ARASINDA KAĞIT İMZALATIP EĞİTİM VERDİK DİYORLARDI'
Günlük üretim baskısıyla çalıştırıldıklarını söyleyen işçiler, eğitim verilmediğini, fabrikada yeterli önlem alınmadığını belirtti.
Daha önceki patlamalarda işçilerin dava edilmesi gibi şeyler bile yaşadıklarını anlatan çalışanlar, fabrikada işçi sirkülasyonunun da fazla olduğunu söyledi.
Pandemi sürecinde fabrikanın çalışmaya devam ettiğini belirten işçiler, yalnızca kronik rahatsızlığı olanların gönderildiğini söyledi. Sevkiyat yapılamayınca birikme olduğunu ve 110 tonluk stok oluştuğunu belirten işçiler, ağır çalışma koşullarına maruz bırakıldıklarını anlattı.
Stoktaki fazlalığın giderek artmasının ardından nemli malzemelerin, barutlu ürünlerin güneşe serildiğini ve bu konuyla ilgili uyarı yaptıklarını belirten işçiler, kazaya davetiye çıkarıldığını savunuyor.
"İŞÇİLERE DAHA FAZLA ÜRETİM KONUSUNDA BASKI YAPILIYOR"
Çalışanların yaş ortalamasının 35-50 arasında olduğu bilinen fabrikada çevredeki köylerden gelen ve çoğunluğu kadınlardan oluşan işçiler çalıştırılıyor. Asgari ücretle çalışan işçilere sürekli daha fazla üretim yapmaları için mobing uygulanıyor. Günlük havai fişek üretim miktarı önceden söylenen işçiler, bu üretim yetiştirilemediği zaman işçi üretimini bitirene kadar servisler kaldırılmıyor.
Fabrika sahibi yerel basına "Eğitimlerimiz tam" derken, soL'a bilgi veren yaralı işçiler, "doğru düzgün okuma yazma bile bilmeyen" işçilerin çalıştırıldığını ve eğitim alındığına dair bir kağıdın yemek saatlerinde ayak üstü imzalatılmasıyla işçiler için "eğitim alındı" bilgisinin oluşturulduğunu anlattı. İşçilerin söylediğine göre imza atmayanlar işten atılmakla tehdit edilirken, fabrikada gerçek anlamda bir eğitim verilmiyordu.
Yaralı olarak kurtulan işçiler, bakanın korumalarıyla dün gerilim yaşandığını anlattı.
İşçiler, olayın daha önceki patlamalarda olduğu gibi üzeri örtülerek geçiştirileceğini düşünüyor ve can kaybının daha fazla olabileceğini söylüyor.