CHP Genel Başkanı Özgür Özel, TBMM Genel Kurulu’nda bütçe konuşması yaptı.
Özel, şunları söyledi:
"Bütçe görüşmeleri hem bu meclis açısından hem hangi mecliste görüşülüyor olursa olsun sond erece önemli. Teknik tarafı olan ama bir yandan da bir ritüeli olan bir yandan rakamların konuşulduğu, ekonomik göstergelerin tartışıldığı ama diğer yandan ülkenin politikasının tamamının değerlendirildiği, tarımdan savunma sanayisine, milli eğitim politikalarından çevre politikalarına kadar tüm bir siyasetin hep birlikte tartışıldığı çok önemli müzakarelerdir.
Bütçe konuşmaları elbette o günün hararetini barındırırlar ama tutanakta yerlerini alıp da yıllar ve on yıllar sonra da incelenecek metinler oldukları için geleceğe de söz söylüyor olmaları gerekir. Bu anlamda da cumhuriyetin ikinci yüzyılının ilk bütçesini yapıyor ve bu bütçe üzerinde konuşuyor, tam 14 gün için bütçe üzerinde müzakere yapacak olmak bambaşka bir sorumluluk.
"SON DERECE ÖNEMLİ VE KIYMETLİ BİR HAK"
Ben de cumhuriyetin ilk bütçesini yapmış, büyük bir kalkınma gerçekleştirmiş, büyük bir sıçramayı başarmış, bırakın sanayileşmeyi toplu iğnesi bile yokken Sümer bankları, uçak, kağıt fabrikaları, bankalar kurmuş, atılımlar yapmış ve kendi aşısını üretmiş ve aşılarını dünyaya ihraç etmeyi başarmış genç bir cumhuriyetin ilk dönem kurucu iradeyi temsil eden kurucu kadrolarının kurduğu partinin bugünkü genel başkanı olarak cumhuriyetin ikinci yüzyılının ilk bütçesinde karşınızda olmanın heyecanı ve sorumluluğu içindeyim.
Buradan 2024 yılı bütçesini görüreceğiz ve 2022 yılının kesin hesabını tartışacağız. Parlamentoda 335 arakadaşımız ilk kez bütçe yapmanın heyecanını yaşıyorlar. Daha önce 265 arkadaşımızla 5 kez birlikte bütçeleri tartışmıştık. Parlamento ile bütçe, bütçe hakkı ve egemenliği kullanılmasıyla bütçe hakkının kullanımı arasında varoluşsal bir ilişki var. birbirinden ayrılmaz iki haktan bahsediyoruz. Bütçe hakkı yani gelirleri, kamu harcamalarını ve giderleri belirleme açısından son derece önemli ve kıymetli bir hak. Giderleri belirleyecek, onaylayacak ve denetleyecek, gelirlere karar vereceğiz. Bütçe hakkı dediğimiz devletin vergileri toplayan sağ eli ile hizmeti yapan sol elinin dengesinin kurulmasının hep beraber iki hafta boyunca bu dengeyi konuşacak ve tartışacağız.
Bu hak 1215'te İngiltere Kralı Yurtsuz John Times nehri kenarında ayaklananlarla anlaştı. O anlaşma bir çayırda imzalandı. Bir sarayda toplanamayacakları için değil, tarafsızlığa ve eşitliğe vurgu yapmak için çayırdaydılar. 1215'ten 1689'a kadar yeniden anlaşmazlıklar, mütabakatsızlıklar, savaşlar yeni anlaşmalarla bir süreç gitti ama 1689 haklar beyannemesi'nde artık bütçelerin bir yıllığına yapılması, toplanacak paraların ve yapılacak hizmetlerin yazılı olarak verilmesi ve bu konuda vergi evreceklerin ve hizmeti alacakların rızasının açıkça alınması yani bugün yaptığımız bütçeye benzer bütçelerin yapılması söz konusu oldu. Bunun en önemli kazanımlardan biri olduğu konusunda anayasacıların hiçbir şüphesi yok."
