Haziran ayından itibaren tüm otomobillerin yüzde 80’lik ÖTV dilimine girmesi, yüzde 45, 50, 60 ve 70’lik dilimlerde hiç bir modelin kalmaması tam anlamıyla ithalatı patlattı.
Türkiye’de üretilen tüm modellerin yüzde 80’lik dilime girmesi sonucu fiyat avantajını kaybetmesi, temmuz ve ağustosta ithal payını rekor seviyeye çıkardı.
Haziran ayında Türkiye’de satılan otomobillerin yüzde 65’i ithal modellerden oluşurken, temmuzda bu oran yüzde 76,34’e, ağustosta ise yüzde 78,09’a çıktı.
Pazarda ‘yerli’ katkısının azalması, doğal olarak otomotiv genelinde dış ticaret dengesini olumsuz yönde etkiledi.
8 YIL SONRA İLK YAŞANDI
Otomobil yazarı Emre Özpeynirci'nin haberine göre, en son 2015’te 193 milyon dolar açık veren, 2016 yılından itibaren ise katlayarak dış ticaret fazlasını artıran Türk otomotiv sektörünün, 2023’te yani 8 yıl sonra yeniden hanesine eksi yazdıracağı garantilendi.
2019 yılında 16,5 milyar dolar dış ticaret fazlasıyla rekor seviyeye ulaşan otomotiv sektörü, 2022 yılını ise 9,1 milyar dolarlık fazlayla tamamlamıştı.
İlk 6 ayda az da olsa yine fazla veren sektör 8 ayın sonunda ise ağırlıklı olarak otomobil ithalatından kaynaklı 311,5 milyon dolarlık dış ticaret açığı verdi.
Geçtiğimiz yıl aynı dönemde otomotiv sektörü 6,2 milyar dolar fazla vermişti.
İTHALATI YÜZDE 150 ARTIŞ KAYDETTİ
Ülke bazında ihracat ve ithalat rakamları bir ay geriden geldiği için 7 aylık sonuçlara göre otomobil dış ticaretine baktığımızda, ihracatın yüzde 22,99 artışla 6 milyar 296 milyon dolara, buna karşı ithalatın ise yüzde 149,05 artışla 9 milyar 351 milyon dolara çıktığını görüyoruz.
Bu da 7 ay sonunda otomobilde 3 milyar 54 milyon dolarlık dış ticaret açığının oluştuğunu ortaya koyuyor.
Geçen sene aynı dönemde ise otomobil dış ticareti 1 milyar 364 milyon dolar fazla vermişti. 8 ay sonunda ise dış ticaret açığının 4 milyar doları aşması bekleniyor.
SEBEBİ İSE BELLİ OLDU
Otomobil dış ticaret dengesine baktığımızda, açığın büyük oranda Almanya, İspanya ve hiç ihracat yapmadığımız Çin’den kaynaklandığı görülüyor. 7 ay sonunda Almanya’ya ihracatımız yüzde 0,01 düşerken, ithalatımız ise yüzde 147,95 artmış durumda.
Bu da iki ülke arasında 1 milyon 981 milyon dolarlık açık yaratmış oluyor. Aynı dönemde İspanya’ya ihracatımız yüzde 46,21 artarken, ithalattaki artış ise yüzde 160’ı aşmış durumda. Bu da 1 milyar 234 milyon dolarlık bir açık yaratmış.
Hiç ihracatımızın olmadığı Çin’den yaptığımız ithalat ise 7 ayda yüzde 633 artarak 447 milyon doları aşmış. Aslında İngiltere, İtalya, Polonya, Slovenya, İsrail ve Belçika gibi ülkelerle dış ticaretimiz fazla verse de, bu 3 ülke otomobilden dış ticaret açığının temel sebepleri oldu.
TİCARET DENGESİ EKSİYE DÖNDÜ
Otomotiv sektörünün, Ticaret Bakanlığı verilerine göre ocak-ağustos döneminde dış ticaret dengesi ise yeniden eksiye döndü.
Ağustos ayında tüm sektörün ihracatı yüzde 24,8 artarak 2 milyar 367 milyon dolara çıkarken, ithalat ise yüzde 93,2 artıyla 2 milyar 885 milyon dolar oldu.
Ağustos 2022’de 403,8 milyon dolar fazla veren otomotiv sektörü Ağustos 2023’te ise 517,7 milyon dolarlık eksiye düştü. 8 ay sonunda ise sektörün ihracatı yüzde 19,4 artarak 19 milyar 89 milyon dolara çıkarken, ithalat ise yüzde 93,5 artarak 20 milyar 201 milyon dolara yükseldi.
Geçen sene 8 ayda 6,2 milyar dolar fazla veren sektör, bu yıl 311,5 milyon dolar açık verdi.