Müzisyenler pandemi sürecinde yaşadıkları sorunları anlattı. Bir an önce istihdam sağlanmazsa önlerinin karanlık olduğunu söyleyen İstanbullu müzisyenler “istihdam bekliyoruz" dedi. İlk koronavirüs vakalarının görülmeye başladığı günden bu yana bazı sektörlere sık sık kısıtlamalar getirildi. Bunların başında ise genellikle müzik sektörü ya da tiyatrolar gibi kültür-sanat faaliyeti yürüten kurumlar geldi. İstanbul’da yaşayan müzisyenler bu durumdan oldukça şikayetçi. Büyük sahnelere çıkamayan, devlet kurumlarından ve yerel yönetimlerden yeterli desteği göremeyen müzisyenler günübirlik yaşamak zorunda kalıyor. Kimisi vapurda, metroda çalan, kimisi küçük mekanlarda çıkan, kısıtlı imkanlarla müziğini icra etmeye çalışan Neşe Bakay, Halil Yıldız, Neslihan Uçar ve Onur Kaçar ile pandemi sürecinde yaşadıkları sorunları anlattı.
İstanbulgerçek'ten Berfin Bakay'ın sanatçılarla yaptığı röportaj şöyle:
-Pandemi döneminden müzik sektörü nasıl etkilendi?
Neşe Bakay: Koronavirüs salgını sebebiyle dünya zor durumda ama meslek grupları da bir okadar zor durumda. Meslek grupları arasında da müzisyenler etkilendi dersek abartmış olmayız. Süreç çok zorlu geçiyor ve müzisyenlerin umudu tükenmek üzere. Bir çoğumuz müzik ile hayatımızı kazanıyoruz ve başka gelir kaynağımız yok. Koronavirüs salgınından dolayı da işsiz kaldık. Arkadaşlarımız intihar etti, evine ekmek götüremedikleri için enstrümanlarını sattı. Ama arkadaşlarımız sigortasız, proje bazlı çalışıyor ve günlük kazanç elde ediyoruz. Onuda kazanamayınca aç kalıyoruz. Mutluyken dudağında sevdiğin bir şarkının melodisi... Üzgünken yine müziğe sarılıyor insan... İnsan müziksiz yaşayabilir mi? Yaşayamaz. Ama çok acıdır ki görmezden geliniyoruz ve sahipsiz kaldık.
Neşe Bakay
Halil Yıldız: Pandemi Öncesinde’de Çoğu müzisyen arkadaşımız sektörde kayıtsız çalışıyordu, Hepimiz konserler hariç yaptığımız Restoran, Cafe gibi İşletme sahnelerinde yüzdelik ücret ile çalışıyoruz yani iş yap müşteri olsun yaptığın Ciro’nun yüzdesinden kaçını anlaştıysan onu al. 4 kişilk bir ekibe dağıt gibi düşünebiliriz siz şimdi diyeceksinizki iş yapamadığınız zamanlar ? Sahnenize kimse gelmezse bu çok kötü bir durum. Hem bizler için psikolojik acaba müziğim kalitesizmi bulgularına kadar düşünceye sokuyor duygusal olan biz müzisyenleri birde yevmiyesini almadan evine dönmesi çok üzücü ve yıpratıcı. Fakat durum ekonomiyle de alakalı bir yerde.
Halil Yıldız
‘TOPLUM SAHİP ÇIKARSA SANATÇI DEĞERLENİYOR’
Canlı Yapılan Müzik Performansını İzlemek bizi dinlemeye gelen canlar için mali bir külfiyet. Koronavirüs öncesinde yapılan zamlarıda düşünürsek ayda bir sanatçının performansını dinlemeye belki birkere gidebilirsiniz. Bu zorluklar içinde Sanatına tutunup ekibini psikolojik olarak ayakta tutmaya çalışan grup liderleri solistlerin, ekip şeflerinin durumuna nedemeli peki ? Kaygıları Müziklerini Duygularını toplumu ile paylaşıp 3-5 diyebileceğimiz kadar az bir yevmiyeyle geçimlerimizi hayatlarımızı idame ettirmeye çalışıyoruz. Buna eklediğinizde sizlere iyi birşeyler sunmak için stüdyo bütçeleri dijital dağıtım, klip çekimi, tv programları bunlar hep sanatçıdan ekibinden gidiyor. Toplum sahip çıkarsa sanatçı biryere getiriliyor.
Neslihan Uçar: Genel olarak birçok kişi bunalıma girdi. Sektörde müzisyen dışında da bir sürü kişi var. İnsanlar koronavirüs başladığından bu yana para kazanamıyorlar. Başka iş yapmadıkları için de nasıl kazanacaklarını bilmiyorlar.
‘PANDEMİ DÖNEMİ MÜZİSYENLER İÇİN KARANLIK BİR TÜNEL’
Halil Yıldız: Hemen hemen her sektör gibi müzik sektörüde bu süreçte olumsuz yönde etkilendi. Elbetteki önceliğimiz sağlık fakat işin birde ekonomik ve sosyolojik boyutu var bizim ülkemizde normal şartlarda dahi müzik yapmak yeterince zor ve yıpratıcı. Birde pandemi koşulları eklediğimizde bu süreç müzisyenler için karanlık bir tünel oldu.
Bu süreçte belediyeler ya da Kültür Bakanlığı başta olmak üzere özel kurumlardan ya da devlet kurumlarından herhangi bir destek gördünüz mü?
Halil Yıldız
Neşe Bakay: Tuzla Belediyesi, Belediye Başkanımız Dr. Şadi Yazıcı son çektiğim klibime maddi olarak destek oldu, kendisine de teşekkür ederim. Kültür Bakanlığı pandeminin başında müzisyenlere yardımcı oldu ama bunlar tek seferlik durumlardı. 1 yılı aşkın sürede 3 kere yardım etseniz de ne kadar çözüm olabilir? Şuan da İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin sanatçılara online konser etkinliği var. Bütün Belediyelerden bunu bekliyoruz aslında. Online konser ile ilçelerinde olan sanatçılara destek olmalarını.
‘SESSİZ EYLEMLERİMİZ DEVAM EDİYOR’
Halil Yıldız: Evet evet üzülerek söylüyorum dilenci gibi bir muamele gördük 1.000 TL Yunus Emre Vakfı üzerinden Meslek Birliklerimiz aracılığı ile Nisan ayına kadar ayda 1.000 TL alacağımız. Toplamda 4.000 TL olarak ödemesi yapılacak. Müzik Susmasın Projesi Başlatıldı. Devlet büyüklerimize çok teşekkür ediyorum Meslek birliklerine Kayıtlı Kayıtsız Sanatçı Meslektaşlarıma Ödeme yapılıyor peki başvurusunu proje başladığında yanlış dolduran meslektaşlarımız? Hala beklemedeler soruna öncülük etmek adına kayıtlı olmayan arkadaşlarımızı İstanbul Müzik ve Sahne Sanatçıları Derneği Olarak (İ.M.S.S.D) Kayıt altına aldık kayıt başvurularını Ankara’da bulunan Müziksen Sendikamıza ilettik ilgileniyorlar fakat tüm bu süreçler başlamadan önce Bakırköy meydanında enstrümanlarımızı önümüze koyarak Müzisyen arkadaşlarımızla sessiz eylem nöbetlerine başladık. 5 10 kişi ile sonra İzmir sonra Ankara ve diğer tüm illerimizde başladı. Sessiz eylemlerimiz unutmuşlardı hatırlatmaya çalıştık kendimizi karınca kararınca.
Neslihan Uçar: Aldığım yardımlar oldu fakat İstenilen maddeler küçük düşürücü. Anket doldurmak, video göndermek, pandemi dönemi yaşanan sıkıntıları mektup olarak yazmak gibi şeyler isteniyor. Hatta bir meslek birliği bütün üyelerinin baştan sondan eşleştirme yöntemiyle yeni yıl mesajı yollamasını istiyor. Berberlere destek yollayacağınız zaman berberler odası berberlerin saç keserken videosunu ister mi? Müzisyenlere destek için dahi koşul aranıyor. Hem yazık hem küçük düşürücü.
Onur Kaçar: Kültür Bakanlığı destekli bir vakıftan 3 aylık bir destek aldık. Fakat alınan miktar yaramızı sağaltmak yerine olayı daha dramatik bir boyuta taşıdı.
-Sizin talepleriniz, beklentileriniz nelerdir?
Neslihan Uçar: Durumun bir süre daha böyle devam edeceğini düşünüyorum. Gereken duyarlılığı gösteriyorum ve aynı hassasiyeti tüm vatandaşlarımızdan bekliyorum. Sahnelere dönemezsek çoğu arkadaşımız müziği bırakacak ve farklı işlerde çalışmak zorunda kalacak. Ayrıca devletimizden bize daha çok sahip çıkmasını ve destekelemesini istiyorum hepimiz için.
Neslihan Uçar
Neşe Bakay: Belediyelerden istihdam bekliyoruz. Sokakta, vapurda, metroda ya da çeşitli yerlerde performansa bağlı istihdamlar. Bunun dışında eğitim yerleri, kurs, sanatevleri gibi yerler düşünülebilir. Devlet de belediyeler de üstüne düşeni yapmalı ve istihdam alanını çoğaltmak için organize olmalılar. Hâlâ sokakta müzik yapanları zabıtalar kovalayabiliyor. Bir sürü metro açıldı. Buralardan istihdam yaratılabilir. Bunlar biraz düşünülse çok mutlu olacağız.
Halil Yıldız: Destek verip pozitif enerjiyi yayabilmemiz gerekiyor. Pozitif enerji bulaşıcıdır ve umarım birgün tüm dünyaya egosuz, kinsiz, nefretsiz insan olduğumuzu unutmadan pozitif enerjimizi yaymamız dileğimle.
Ağaçlar yukarı İnsanlar’da aşağıya doğru büyür Kubbede Hoş bir Seda Bırakabilirsek Ne Mutlu bizlere sevgilerimle sevgili okurlar.
Onur Kaçar: Başta bahsettiğim gibi karanlık bir tüneldeyiz. Hepimiz yarınımızla ilgili endişeliyiz. Şunuda özellikle belirtmek isterim ki bizim ülkemizde hala aşamadığımız temel problemlerimiz var bunlarla yüzleşmedigimiz sürece nihai çözüme ulaşılacağını düşünmüyorum.
