Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülecek çalışma, 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan vatandaşları kapsayacak. Çalışmalar sırasında yurt dışındaki uygulamalar da masaya yatırılacak. Almanya ve Finlandiya formülleri ele alınacak.
ALMANYA VE FİNLANDİYA SİSTEMİ
Almanya'da daha önce uygulanan formüle göre, sigortalıya bir teklif sunuluyor. Çalışanın emekliliğine kaç yıl kalmışsa o kadar yıl için belli oranda kesinti yapılıyor.
Burada kesinti oranı yıllık yüzde 2 oluyor. Yani emekliliğine 4 yıl kalmış birisinden yüzde 8 kesinti yapılıyor. Böylece daha az maaşla yaş beklenmeden emekli olunabiliyor.
Finlandiya sisteminde de Almanya formülünde olduğu gibi belli oranda kesinti uygulanıyor. Sigortalı kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.
"Bir defaya mahsus geriye dönük borçlanma imkanı tanınmalı"
Çalışma Bakanlığı, bu örnekleri de inceleyip hazırladığı formülleri Cumhurbaşkanı'na sunacak.
Ekim 2000'den önce oda ve vergi kaydı olup esnaf olarak faaliyette bulunan binlerce kişi var. Fakat o dönemde Bağ-Kur kaydı olmaması nedeniyle emekli olamayanlar "Bir defaya mahsus geriye dönük borçlanma imkanı tanınmalı" dedi.
Emeklilikte yaşa takılan kesim için çalışma yürütüldüğünü belirten Palandöken, esnafın unutulmamasını istedi. Palandöken, "Esnaf 9 bin gün ile değil, SSK'lılar gibi 7 bin 200 prim günüyle emekli olabilmeli" ifadelerini kullandı.
EYT NEDİR? KİMLER EYT KAPSAMINA GİRİYOR?
EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinden önceki sigorta koşullarını yerine getiren, prim günü kriterini ve ödemesini sağlayanların yaşa takılmaksınız emekli olması durumunu ifade ediyor.
8 Eylül 1999'da yürürlüğe giren 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için aranan sigortalılık süresi (erkek için 25, kadın için 20 yıl) ve prim ödeme (5000 gün) şartlarının yanına bir de yaş şartı (kadın için 58, erkek için 60 yaş) getirildi.
Yani emekli olmak için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartı gibi 3 koşulun birlikte sağlanması aranmaya başladı.
EYT BEKLEYENLERİN YAŞ ORTALAMASI KAÇ?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olarak ifade edilen grubun yaş ortalamasının yaklaşık 48-49 bandında olduğu biliniyor.