Mevduat faizlerinde hızlı yükseliş: Kur korumalı mevduatlar için formül arayışı

Ekonomi yönetimi Kur Korumalı Mevduat'ı (KKM) sona erdirmenin yollarını ararken, Merkez Bankası'nın (TCMB) önceki hafta sonu getirdiği düzenlemeler çıkış için ilk adım oldu. Ancak alınan kararların, aylık maliyeti 10 milyar doları aşan KKM'yi ne ölçüde küçülteceği TL mevduat faizlerindeki yükselişe bağlı.

Söz konusu dönüşümü yapabilmek amacı ile TL geçişli KKM hesaplarının vade bitiminde TL mevduata dönüştürülmesi için bankalara ek menkul kıymet tutulması zorunluluğu kondu. Dolayısıyla vadesi gelen KKM'lerin yüzde 50'sini TL mevduata dönme hedefi ile bankalar mevduat faizi yarışına başladı.

NEGATİF FAİZ ENGELİ

Kamu bankalarında aylık vadelide geçen hafta 28-29 bandında olan mevduat faizi hafta başında yüzde 35- 36 bandına çıktı. Özel bazı bankalar ise müşteri TL KKM'nin yüzde 50'sini vadesinde aylık TL mevduata geçerse; 32-91 güne yüzde 40, 92-95 güne yüzde 45 faiz veriyor. Ancak, seçim sonrasında dolarda yaşanan hızlı yükselişin etkisiyle üç aylık vadelide ağustosta yüzde 140'a varan getiri sağlayan tasarruf sahibini ikna etmek hiç de kolay olmayacak.

Mevduat faizlerinin yükselmesi Kur Korumalı Mevduat hesabı sahiplerini önemli ölçüde TL mevduata geçmesini sağlayabilir. Ancak Merkez Bankası'nın enflasyonla karşılaştırıldığında politika faizini halen derin negatif faiz bölgesinde tutması özellikle TL'den KKM'ye geçen tasarruf sahibinin dönüşünü zorlaştırıyor.

TCMB'nin 2023 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 58'e çıktı. TL mevduat faizi yüzde 45'lere çıkmış olsa dahi yüzde 58'i aşan enflasyonun sonucunda tasarruf sahibi eksi yüzde 13'ü aşan ciddi bir negatif reel getiri ile seneyi kapatmak durumunda kalabilir.

KONUT KREDİSİNE FAİZ FRENİ

Faizlerdeki sert yükseliş sonrası konut kredilerinin bireysel krediler içindeki payı haziranda yıllık bazda yüzde 30.4 geriledi. Buna göre, 2023 Haziran itibarıyla konut kredilerinde aylık faiz oranı yüzde 1.84'e, yıllık bileşik faiz ise yüzde 24.45'e çıkarak Ocak 2019'dan itibaren en yüksek değere ulaştı. Faizlerdeki bu artış sonrası konut kredilerinin bireysel krediler içindeki payı 2023 Haziran'da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 30.4 azaldı ve yüzde 20.1'e geriledi.