Merkez Bankası'nın net rezervi erimeye devam ediyor

Yüzde 73’ü aşan resmi enflasyona rağmen politika faizini yüzde 14’te tutmaya devam eden Merkez Bankası’nın (TCMB) rezervleri tükeniyor.

Bugün açıklanan verilere göre, TCMB’nin net uluslararası rezervleri geçen hafta yaklaşık 800 milyon dolar düşüşle 7,4 milyar dolara geriledi. Bu rakam, son 20 yılın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti.

TCMB’nin yurt içi ve yurt dışındaki bankalardan belirli bir süre için swap (takas) ile ödünç aldığı dövizler hariç tutulduğunda ise net rezerv -53,8 milyar dolar oldu. Bu rakam geçen hafta -54 milyar dolardı.

Bankaların zorunlu karşılık olarak TCMB’de tuttuğu dövizler de eklendiğinde brüt rezerv, 102,5 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.

6 AYDA 59 MİLYAR DOLARLIK ÖRTÜLÜ SATIŞ

Tüm dünyada merkez bankaları artan enflasyonu kontrol altına almak üzere faiz artırırken tam tersini yapan TCMB, döviz kurlarındaki artışı frenleyebilmek için örtülü şekilde rezervindeki dövizleri satıyor.

HSBC Portföy Başekonomisti İbrahim Aksoy’un hesaplamasına göre, Aralık 2021 ile Mayıs 2022 arasındaki 6 ayda TCMB’nin örtülü döviz satışının 59 milyar dolara ulaştı.

Aksoy’a göre, TCMB’nin potansiyel dolaylı döviz satışları aralıkta 11 milyar dolar, ocakta 6 milyar dolar, şubatta 3 milyar dolar, martta ve nisanda 13’er milyar dolar ve mayısta 14 milyar dolar oldu.

ARTMASI GEREKİRKEN AZALIYOR

TCMB’nin turizm ve ihracat gelirleri, reeskont kredileri, kur korumalı mevduat kaynaklı olası döviz gelirleri ile doğrudan döviz satışı, KİT’lere satış rakamlarını inceleyen Aksoy, swap hariç net rezervlerin bu 6 ayda 5 milyar dolar gerilediğine işaret etti.

TCMB’nin ihracat ve turizm gelirlerinin yüzde 40’ı ile kur korumalı mevduat için TL’ye dönen dövizleri satın aldığı, reeskont kredilerinin geri dönüşlerinin döviz cinsinden olduğu bir ortamda swaplardan arındırılmış net döviz rezervlerinde artış olması beklenirdi.

Öte yandan, ekonomistler, TCMB’nin örtülü döviz satışlarının haziran ayında da devam ettiğine işaret ediyor.

İKİNCİ 128 MİLYAR DOLAR VAKASI

TCMB'nin yaklaşık 128 milyar dolarlık döviz rezervinin 2019 ve 2020 yıllarında döviz kurlarının artışını önlemek üzere gizlice satılması, 2021 yılında siyaset gündeminin başlıca konuları arasında yer almıştı. Satışı önce reddeden hükümet, daha sonra itiraf etmiş ancak satışın kimlere, hangi kurdan, hangi tarihlerde yapıldığı soruları yanıtsız kalmıştı.

Son aylarda TCMB, bir kez daha yüklü miktarda örtülü rezerv satışı yaparak döviz kurlarındaki artışı frenlemeye çalışıyor.