TBMM Genel Kurulu’nda bugün, Bartın Amasra’da Meydana Gelen Maden Kazasının Tüm Yönleriyle Araştırılması ve Tedbirlerin Belirlenmesi İçin Kurulan Araştırma Komisyonu'nun hazırladığı rapor görüşülüyor.
'KOMİSYON RAPORUNDAKİ KAZA SENARYOSU EKSİKTİR, HATALIDIR VE BİLİME DE AYKIRIDIR'
Rapor üzerine söz alan CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, şunları söyledi:
Bu komisyon raporundaki kaza senaryosu eksiktir, hatalıdır ve bilime de aykırıdır. Facianın sorumluluğu tek bir kişiye, hayatını kaybeden barutçunun üzerine atılmak isteniyor. Oysa bu faciada zincirleme ihmaller var. Rapordaki senaryoya göre; patlatma yapan barutçu, ocakta metan gazı biriktikten sonra yeterli süre beklemeden ikinci patlatmayı yapıyor ve grizu patlaması gerçekleşiyor. Ancak teknik açıdan bu mümkün değildir.
Grizu patlaması patlatma yapılan yere yakın olsaydı, bu yere en yakın olan barutçunun vücudunda yanıklar olması gerekirdi, çünkü grizu patlamasıyla açığa çıkan ısı 2 bin derece. Ancak elimde gördüğünüz bu Adli Tıp Kurumu raporu, barutçunun neden hayatını kaybettiğini açıklıyor, diyor ki sonuç kısmında ‘Kişinin ölümünün maden ocağında meydana gelen patlamaya bağlı karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu meydana gelmiş olduğu kanaatini bildirir rapordur'. Dolayısıyla burada da komisyonun hazırladığı raporun senaryosu çöküyor.
'KOMİSYON RAPORUNA GÖRE HAVALANDIRMA SİSTEMİ TAM, HAVALANDIRMA SİSTEMİ EKSİZSİZ GÖSTERİLİYOR'
Ocakta biriken metanın da uzaklaştırılamamış olması, havalandırmada da yine büyük problemler olduğunu gösteriyor. Ancak komisyon raporuna göre, havalandırma sistemi tam, havalandırma sistemi eksiksiz gösteriliyor. Dolayısıyla da işin bu kısmında da yine rapordaki kaza senaryosu çöküyor.
'GERÇEK KAZA SENARYOSU NASIL'
Gerçek kaza senaryosu nasıl, şimdi onu anlatalım. Elimde gördüğünüz bu plan, eksi 320 kotundaki çalışma ocağını gösteriyor ve patlama da burada gerçekleşiyor. Arında bulunan barutçu, birinci patlatmasını yapıyor. Kömür üretimi yapmak için bir patlatma yapılıyor ve arından dökülen kömürler bir bant sistemiyle taşınarak yer yüzüne ulaştırılıyor.
Ortaya çıkan metan gazı, yakında bulunan metan gazı sensörüne ulaşıyor ve metan gazı sensörü yüzde 1,5 seviyesini geçtiği için, elektrikleri kesmek için devre kesiciye bir uyarı gönderiyor ve bu maden ocağındaki elektriğin kesilmesi gerekiyor. Ancak metan gazı seviyesi tehlikeli noktaya ulaştığı hâlde patlamanın olduğu galerideki elektrikler kesilmiyor. Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun komisyonda sorduğumuz sorulara verdiği yanıttan, bu elimde tuttuğum belgeden biliyoruz.
'TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU, KOMİSYONA YENİ BİR BELGE GÖNDERİYOR'
Tam komisyon raporu hazırlanırken, iki gün kala birdenbire, AK Parti kurnazlığıyla Türkiye Taşkömürü Kurumu, komisyona yeni bir belge gönderiyor. Sensörlerin hangi devre kesicilere bağlı olduğunu gösteren bir belge, yeni belge. Elimde tuttuğum, 1 Ekim 2022 tarihli, yanlış devre kesici bağlantısı yapıldığını gösteren belge, altında tarih var, imza var. Yeni gönderilen belgede tarih yok, imza yok. Bir Excel belgesi ve bu belgeyle de bu sensörün doğru devre kesiciye bağlı olduğu anlatılmaya çalışılıyor. Bu belgeyle birlikte gönderilen tek hat şemasınınsa tarihi nedir? Tarihi, patlama gerçekleştikten 3,5 ay sonrayı gösteriyor, evrakın düzenlenme tarihi 27 Ocak 2023. Bu konuyla ilgili, CHP olarak suç duyurusunda bulunuyoruz.
'AK PARTİ SUSAR, KANAYAN VİCDAN VE ADALET KONUŞUR'
Hayatını kaybeden madenciler kendilerini savunamaz, şehit madenciler hesap soramaz. AK Parti iktidarı, bunu iyi bildiği için, ihmallerin sorumluluğunu şehit madencilerin üzerine atmak istiyor. Ama şunu unutuyorlar; şehit madenciler susar, gözü yaşlı eşler, çocuklar susmaz, konuşur. Şehit madenciler susar, binlerce madenci konuşur. Şehit madenciler susar, milyonlar konuşur. AK Parti susar, kanayan vicdan ve adalet konuşur. İşte o adaleti bu ülkeye biz getireceğiz.
'NE BİR İSTİFA VAR NE BİR GÖREVDEN ALMA'
Rapor üzerine söz alan CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu da şunları söyledi:
Komisyona, muhalefetin tüm itirazlarına ve ısrarlarına rağmen, Soma faciası döneminin Enerji Bakanı olan kişi atandı. Yetmedi, facianın ardından başı önünde hesap vermesi gereken Enerji Bakanı da Çalışma Bakanı da resmi dilekçeyle başvurmamıza rağmen komisyona teşrif dahi etmedi. Bu sırada, devam eden yargı sürecinde bilirkişi ön inceleme raporu dedi ki ‘TTK Genel Müdürlüğü ve bakanlık denetçileri kusurludur'.
Ama ne bir istifa var ne bir görevden alma. Sanki hiçbir şey olmamış gibi makamlarında hayatlarına devam ettiler. Savcılık, bilirkişi ön inceleme raporuna rağmen, siyasi kanallara yakınlığı bulunan bakanlık denetçilerinin ve Türkiye Taşkömürü Genel Müdürlüğü yetkililerinin sadece görevi kötüye kullanmaktan yargılanmasını istedi.
'SOMA'NIN SORUMLULARI, KAYBETTİĞİMİZ HER BİR MADENCİ İÇİN SADECE 8 GÜN HAPİS YATTI'
Sorumluların yargılanmasını bakanlıklarınız reddetti. Yetmedi, o bakanlar, TTK Genel Müdürlüğü koltuğunda bulunan ve Kozlu faciasının baş sorumlusu olan Kazım Eroğlu'nu sessiz sedasız EYT'den emekli etti. Adalet terazisini şahsi menfaatleriyle bozanlar, kortejlerle Bartın'a gelip kader, fıtrat gibi değerlerin arkasına saklanarak olası kastlarını gizlemeye çalışmıştır, düpedüz bir iş cinayeti olan bu faciayı âdeta normalleştirmeye çalışmıştır. O yüzden kimse bize masal anlatmasın. Biz, o masalları en son Soma'da, 2014'te çok dinledik ve Soma'nın sorumluları, kaybettiğimiz her bir madenci için sadece 8 gün hapis yattı, biliyor musunuz? O yüzden insanların size de sizin adaletinize de güveni kalmadı.
'ATİM'DE ANA HAVALANDIRMA TAM 44 YILLIK'
Bu raporda, müessesedeki personel eksikliği yok, liyakatsizlikleriniz yok. Facianın asıl nedenlerine ilişkin birçok noktaya bu raporda ya hiç değinilmemiş ya da birkaç cümleyle geçiştirilmiş ve birçok değerlendirme eksik ya da hatalıdır. Bakın, müessesede, 4 yıldır modernizasyonu tamamlanmayan bir havalandırma sorunu vardır. ATİM'de ana havalandırma kaç yıllık biliyor musunuz? Tam 44 yıllık ya. Tali havalandırma dört pervaneyle yapılmaya çalışılıyor, ama bu dört pervanenin de bir tanesi facianın gerçekleşmesinden bir gün önceki vardiyada arızalandığı için çalışmıyor. Peki bununla ilgili konular bu raporda var mı? Hayır, yok.
'BİR SUUDİ KRAL KADAR DEĞER VERİP YAS BİLE İLAN ETMEDİNİZ'
Timsah gözyaşları döktüğünüz 43 madencimize, bir Suudi kral kadar değer verip yas bile ilan etmediniz siz. Yeter yani, gerçekten yeter. Yarattığınız adaletsizliğe boyun eğmeyeceğiz, Amasra'nın siyasi hesabını biz soracağız. Çünkü insan hayatına saray pencerelerinden bakmayacak kadar insanlığımız var bizim. Çünkü aynı hatalarla başka sonuç beklemeyecek kadar da aklımız var. Çünkü tedbirsizlikten hayatını kaybetmiş madenci ailelerine ‘Bunlar yine olacak' demeyecek kadar halkımızın aklına saygımız, milletimize de sevgimiz var bizim. İnsanlar öngörüldüğü hâlde önlenemeyen iş cinayetlerine mahkum edilirken makamımıza yapışıp dev aynasıyla poz vermeyecek kadar da kendimize ve işimize saygımız var. Göreceksiniz, muhalefet şerhimizde belirttiğimiz 66 öneriyi biz hayata geçireceğiz.
(ANKA)