Dr. Altuğ Özaslan, bankalarla piyasa arasındaki kur makasının açılmasını tetikleyen unsurlardan birinin Kapalıçarşı’da nakit döviz bulunamaması olduğunu açıkladı.
Merkez Bankası, AKP iktidarının ekonomi politikasına uyum sağlamak için arka kapıdan yaptığı satışlarla, dövizi kontrol altında tutmaya çalışırken, bu durum piyasada ikili bir durum yarattı. Kapalıçarşı’daki döviz fiyatıyla MB’nin ilan ettiği kur arasında fark oluşmuştu.
Ekonomim’den Burcu Göksüzoğlu’na konuşan Özaslan, bu durumun Merkez Bankası’nın politika faiziyle piyasadaki faizin arasının açılmasıyla başladığını söyleyerek şunları söyledi:
“İnsanların ekonomik davranışlarındaki alışkanlıklarını müdahalelerle bozmaya kalktığınızda ne yazık ki fiyatlama davranışları da bozuluyor.”
Durumun kontrolden çıktığını söyleyen Özaslan, “Merkez Bankası, benim piyasadan da duyduğuma göre bankalara, sözlü telkinde bulunarak, ‘alım-satım spread’inizi açın’ dedi. Önce bu spread yüzde 1’ler yüzde 2’ye getirildi. Sonra ‘1 liraya çekin’ denildi kabaca. Bu da yüzde 5 gibi bir alım spread’ine tekabül ediyor. Sonrasında Kapalıçarşı işlemlerini bankalarla kapatmak zorunda. Bankaların alım satım farkı açıldıkça Kapalıçarşı’daki makas yani Interbank para piyasası ile serbest döviz piyasası arasında bir makas açılmaya başlıyor. Bir de bu makası tetikleyen ikinci unsur ne yazık ki efektif bulunamaması oldu. Kapalıçarşı’da son 15-20 gündür döviz likiditesine erişim neredeyse yok” değerlendirmesinde bulundu.
Kapalıçarşı’nın da dövize sıkıştığını belirterek, alım-satım farkının açılmasının sebeplerinden birinin de bu olduğunu söyleyen Özaslan şunları söyledi:
“Eskiden şöyleydi; siz çok büyük montanda bir işlem yapacak olsanız bile parayı çantada götürüyorsunuz size 1 milyon doları 15 dakika içinde veriyorlardı. Zaten önceden arıyorsunuz. Bugün, son 15-20 gündür T+2 gün valör veriyorlar! Çünkü Kapalıçarşı bu dövizi toparlayamıyor. Efektifte böyle bir problem olduğu için bu likiditenin yarattığı ekstra da bir prim oldu fiyatın üzerinde… En büyük sıkıntı buradan geldi.”