Hazine destekli TL Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında, politika faizinin 3 puan üzerindeki tavan faiz uygulaması sona erdi. Resmî Gazete'de yayımlanan karara göre, KKM’lerde asgari faiz oranı politika faiz oranında olacak, ancak üst sınırı banka belirleyecek. Dövizden dönüşümlü olan Merkez Bankası destekli KKM'lerde de tavan faiz 26 Ocak'ta kaldırılmıştı.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan'ın 20 Aralık 2021'de duyurduğu KKM hesapları, ilk kez 22 Aralık 2021'de açılmaya başlandı. KKM hesabı açma hakkı önce bireysel müşterilere, daha sonra tüzel müşterilere de tanındı. 3, 6 ve 12 aylık vadelerle açılabilen hesaplara tasarruf sahiplerinin ilgisi hiçbir zaman istenilen düzeyde olmadı. KKM sık sık yapılan düzenlemelerle ve bankalara yapılan baskı ile sürdürülmeye çalışıldı.
Son birkaç haftadır da KKM hesapları ile ilgili yeni düzenlemeler yapıldı. İlk olarak döviz kredisi alan şirketlerin KKM hesaplarına katılması halinde şirketler için en az üç ay olan vade sınırı bir aya indirildi.
BirGün'den Havva Gümüşkaya'nın haberine göre, önceki gün yapılan son düzenleme seçim öncesi dövize yönelecek ilgiyi önlemek için yapıldı.
KUR SIÇRAMASINA ÖNLEM
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı ve Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şenol Babuşcu, seçime kadar dolar kurunun 20 liranın üzerine çıkmasını önlemek için ciddi çaba sarf edildiğini söyledi. Dolara yönelik bireysel talebin son dönemde arttığını belirten Babuşcu, “Kurlarda herhangi bir sıçrama olmaması için bu kararları alıyorlar. Kuru sıçratmamak için bugüne kadar söylenin tam tersini yapılıyor. KKM’ye yönelik bir ilgiden bahsetmek mümkün değil. Merkez Bankası bankalara, bankalar çalışanlarına, çalışanlar da müşteriye baskı yapıyor. Vatandaş tarafından KKM’ye bir ilgi yok. Seçimden sonra bu kadar baskı da olmayacak her şey seçime kadar” ifadelerini kullandı.
Faiz tavan sınırının kalkmasıyla bankaların faizlerinde bir miktar artış olacağını belirten Babuşcu, “Zamanla yüzde 8,5 olan Merkez Bankası politika faizine artı 10 puan eklenecektir” dedi.
BANKALARA HAVUÇ
Ekonomi yazarı Uğur Gürses de kararın KKM’nin iflas belgesi olduğunu belirtti. “KKM’yi yüzdürmek için her türlü düzenlemeyi yaptılar” diyen Gürses, “Büyük buluş yaptık dediler, durmadan değişti. Faizleri baskılayıp, kur-enflasyon patlatıp, sonra KKM’yi 'icat' ediyorsun yürümeyince, bankalara ‘siz faiz artırın ben artırmayacağım’ diyorsun” diyerek tepki gösterdi.
Bankalara havuç uzatıldığını söyleyen Gürses, “Banka yüksek faiz verirse vatandaş girer. KKM’de kur faiz üstüne çıkarsa aradaki fark ödeniyor. Döviz satışıyla kuru tutmaya devam ettikleri sürece ortaya çıkacak kur farkı da olmayacak. Hazine kur farkı ödemekten kurtulur” değerlendirmesinde bulundu.
HESAP BAKİYESİ 1,6 TRİLYON LİRA
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) verilerine göre 24 Mart haftasında KKM hesaplarının toplamı 1 trilyon 672 milyar 833 milyon liraya ulaştı. Kur farkının ödenmeye başladığı 2022 yılından bu yana Hazine’nin kasasından bu hesaplar için 94 milyar 693 milyon TL çıktı.
Dövizden dönen KKM hesaplarının Merkez Bankası’na maliyeti ise 2022’de 89 milyar lira oldu. Böylece bugüne kadar KKM’nin toplam maliyeti 183 milyar 693 milyon lira oldu.
