Seçimlerin hemen ardından durdurulamayan döviz kuru artışı, tıbbi malzeme ve medikal ürünlerin temininden, ilaç bulamama ve ilaca zam olarak önümüzdeki günlerde karşımıza çıkacak. Kamu hastanelerindeki yoğunluk nedeniyle randevu almakta zorlanan yurttaş şimdi de kur krizi nedeniyle ertelenen ameliyatlar, yapılamayan medikal işlemler nedeniyle randevu bulmakta zorlanacak. BirGün'den Sibel Bahçetepe'nin haberine göre, Tabip odaları ve hekimler, bazı hastanelerde acil olmayan ameliyatlar dışındaki operasyonların durdurulmak zorunda kalındığını, sorunun ilerleyen günlerde daha da derinleşeceği söyledi.
AMELİYATLAR YAPILAMIYOR
Türk Tabipleri Birliği (TTB) İkinci Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, medikal malzeme ve tıbbi cihaz sorununun bir süredir devam ettiğini belirterek "Kamu hastanelerinde bu sorun bir süredir sürüyor. Firmalar, Sağlık Bakanlığı ile SUT (Sağlık Uygulama Tebliği) anlaşmazlığı yaşadığı için malzeme vermek istemiyor. Bir süredir sadece acil ameliyatları yapabiliyoruz. Elektif (acil olmayan) vakaları yapamıyoruz. Bunun birçok yerde böyle olduğunu düşünüyorum" dedi. Ökten, tıbbi ve medikal malzemelerin yüzde 80-90'ının ithal olduğunu anımsatarak, şöyle devam etti: "Sağlık Bakanlığı ile firmalar anlaşılamazsa bu sorun devam edecek ve kriz artacak. Ekonomik kriz artıkça bu pek çok alana da yansıyacak. Vatandaş yoksullaştıkça gıdaya ulaşımı azalacak, sağlıklı beslenme olmayınca hastalanma ve hastaneye başvurular katlanacak. Sağlık çökmüş durumdaydı. Aylar sonraya verilen randevu sorunu yaşanıyordu. Şimdi tüm bunlar süreci daha da çıkmaza götürecek."
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri (SES) Ankara Şube Eş Başkanı Kubilay Yalçınkaya da sağlık kurumlarının stok malzemelerle çalıştığını, ameliyatların ertelenmesi, medikal malzeme sorununun gündeme gelmesi gibi problemlerin stoklar bitince daha net görüleceğini söyledi. Yalçınkaya, "Döviz kurundaki belirsizlik, kurumların ödeme sürelerinin çok uzun olması sorunları büyütebilir" dedi. Bir medikal şirketin sahibi olan İlkay Erhan Çınar ise dövizin artması ile birlikte sorunların yaşanabileceğini söyledi. Çınar, SUT fiyatlarında temmuz ayında güncelleme olabileceği bilgisini aldıklarını da kaydetti.
***
6 MİLYON TL ALACAĞIM VAR
İsmini vermek istemeyen bir medikal firmanın sahibi, yaşadıkları sıkıntıları şöyle özetledi: "Sektörün sorunu 2022'den bu yana aslında biraz düzelmişti, ödemeleri alabiliyorduk. Şimdi hem kur artışı hem de başka sorunlar yaşıyoruz. Örneğin bir hastaneye malzeme verdim. Hastane faturayı bakanlığın veri tabanına yollamayınca ödemeleri alamıyorsun. Geçen yıldan kalma hastanelerden 6 milyonu aşkın alacağım var. Bankalardan kredi alamıyoruz, e-ihalelerde sorun yaşıyoruz. İnternetten ihaleye girince ve onu alınca, ertesi gün döviz kuru yükseldiğinde ihaleden de çıkamıyoruz. Buradan da zararımız olabiliyor. 34 yıldır bu sektördeyim, ilk kez bu kadar çıkmazdayız. Piyasada 6 milyon tıbbi ürün var. Sistemde birinin eksikliği zincirleme hastayı da etkiler. 2-3 ay içinde sıkıntılar daha da artacak."
SEKTÖR BATMA NOKTASINDA
CHP milletvekili Dr. Murat Emir ise özetle şunları söyledi: "Özellikle ilaç sektörü
darboğaz içinde. Ayrıca medikal sektörü de alacağını alamamaktan dolayı sıkıntı yaşıyordu. Hastanelerde tedarik sorunu vardı. Başta üniversite hastaneleri olmak üzere ameliyat randevularında altı aylara varan gecikmeler söz konusuydu. Şimdi bir de döviz fiyatlarının sürekli yukarı gitmesini bu süreci daha da olumsuz etkileyecek. Dövizin aşırı yükselmesi ve dengesizliği Türkiye'deki herkesi olumsuz etkiliyor ama özellikle ilaç, tıbbi malzeme ve cihaz sektörlerini çok daha etkiliyor. Bu da hastaları tetikleyecek. Zaten tehlike çanları çalıyordu son artış ile birlikte sektör batma noktasına geldi."
HASTA MAĞDUR EDİLMEMELİ
Türkiye’de 6 bin Multipl Skleroz (MS) hastasının kullandığı ve muadili olmayan ilacın ödemesinin SGK tarafından durdurulması tepkiye neden oldu. Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç "MS hastaları, SGK ile ilaç firmaları arasındaki gerilim nedeniyle mağdur edilmemeli" dedi. SGK’nin 30 Mayıs 2023’te MS hastalarının tedavisinde endikasyona göre kullanılan ve ithal olan, bir kutusu 57 bin TL olan ilacın ayakta tedavilerde pasiflendiğini ancak yatan hastalarda kullanılmaya devam edildiğini anımsatan doktorlar, özetle şunları kaydetti: "SGK ‘ilacın pasife alınması nedenleri’ konusunda kamuoyunu bilgilendirici bir açıklama yapmalıdır. Özellikle yanlış ekonomik kararlar sonucunda ülkenin içine girdiği döviz darboğazı nedeniyle ithal ilaçların bedeli konusunda ilaç firmaları ile sorunlar yaşanmaktadır."
KUR, İŞİTME ENGELLİLERİ DE VURDU
İstanbul İşitme Cihazı Satıcılar Derneği Yönetim Kurulu da yaptığı açıklamada özetle şu ifadeleri kullandı: "İşitme cihazının yurtdışından ülkemize gelmesinde döviz kuru yükselmesi cihaz fiyatlarının maliyetinden artışa sebep olmakta. 2008’de SGK cihaz başına 800 TL öderken, dövize göre kıyaslarsak 472 avroya karşılık gelirken 2023’te SGK 3 bin 28 TL yani 160 avro karşılığı cihaz ödemesi yapmaktadır. Döviz girdi maliyetleri ile hesaplarsak 2008'deki ödenen rakam en az 10 bin TL olmalıdır. SGK’nin cihaz ödeme rakamlarını artırması acildir."
