Kitaplara erişim probleminin ortadan kalkması ne yazık ki kitap okuma alışkanlığının kazanılması ve sürdürülmesi konusunda yetersiz kalıyor. Elimizin altında bulunan onlarca kitaptan henüz kapağını dahi açmadığımız, büyük bir hevesle alıp bir kenara attığımız pek çok değerli kitap bulunuyor. Önceden kitap fiyatlarının pahalılığından şikayetçi olurken, kütüphane sayılarının artması da fayda sağlamıyor. Çünkü kitap okuma alışkanlığı kazanılmadıkça ne yazık ki o alışkanlık sürdürülemiyor.
Bugünkü yazımızda kitap okumayı istiyor fakat nereden başlayacağınızı bilmiyor ya da kitap seçimi konusunda kararsızlık yaşıyorsanız neler yapabilirsiniz bu konuların üzerinde duracağız. Kitap okuma alışkanlığının kazanılması yolunca atılacak küçük ve basit adımlarla birlikte nasıl bu alışkanlığını kazanabiliriz, sürdürme konusunda neler yapabiliriz gelin hep birlikte bir göz atalım.
1. İlginizi Çekmeyen Kitaplardan Vazgeçmeyi Deneyin: Bir kitabı elinize aldığınızda sadece ‘’kitap okumalıyım ve bu kitaptan başlıyorum’’ diye düşünürseniz ne yazık ki kitaptan sıkılma olasılığınız da o kadar yüksek olacaktır. İlginizi çekmeyen bir kitapla karşılaşmış olabilir, okuduklarınızı anlamakta zorlanabilir hatta zaman zaman sıkılabilirsiniz. Böyle bir durum yaşadığınızda okumakta olduğunuz kitaptan vazgeçmeyi bilmelisiniz. Eğer bir kitap sizin ilgilerinize hitap etmiyorsa zorla o kitabı bitirmek sadece sıkılmanıza sebep olacaktır. Hatta kitap okuma alışkanlığı kazanmak için çalışmalara başladıysanız ve okuduğunuz ilk kitap size oldukça sıkıcı geldiyse muhtemelen diğer kitaplar hakkında önyargılarınız da artacak bu da sürecin daha zorlu geçmesine sebep olacaktır.
2. Zaman Planlamanızı İyi Ayarlayın: Gün içerisinde pek çok işinizin arasında kitap okuyacak vaktinizin olmadığını düşünebilir bu yüzden de kitap okuma davranışını sıklıkla erteliyor olabilirsiniz. Ancak iyi bir planlama ile günlük kitap okuma saatinizi ayarlayabilirsiniz. Örneğin dışarıdaki tüm işlerinizi bitirdikten sonra bir kahve molası verdiğinizde kahveye eşlik etmesi için telefonunuzu değil kitabınızı çıkarabilirsiniz. Bu sırada hem dinlenirken hem de kitabınıza kaldığınız yerden devam edebilirsiniz. Ya da akşamları televizyon izlerken televizyon karşısından sadece yarım saat erken ayrılarak da kendiniz için kitap okuma süresi ayarlayabilirsiniz.
3. Kitap Okumaya Sevdiğiniz İçeriklerden Başlayın: Daha önce de belirttiğimiz gibi sizi heyecanlandırmayan ya da ilginizi çekmeyen bir kitabı inatla bitirmeye çalışmak kitap okuma alışkanlığı kazanmanızın önündeki en büyük engel olabilir. Bunun yerine daha öncesinde merak ettiğiniz bir konuyu içeren ya da eskiden okuduğunuz ve hoşunuza giden bir kitabı tekrar okuyarak işe başlayabilirsiniz. Bu sayede kitapların sıkıcı olduğu fikrinin ne kadar yanlış olduğunu anlayacak ve diğer kitaplara da bir şans vermek isteyeceksiniz.
4. Kitap Okuma Listesi Hazırlayın: Hangi kitabı okuyacağınıza karar vermek kimi zaman saatleri bulabilir. Kitap özetlerinin incelenmesi, yazarın araştırılması, konunun öğrenilmesi ve sayfalar arasında gezintiye çıkılması gibi süreçler kitapların seçilmesi konusunda kararsızlığa sebep olabilir. Bunun yerine merak ettiğiniz ya da size önerilen kitapları küçük bir kağıda not almak daha faydalı olacaktır. Böylelikle okumak için kitap seçerken seçeneklerinizin azaldığını farkedecek ve daha hızlı bir seçim yapabileceksiniz.
5. Kendinize Bir Okuma Alanı Oluşturun: ‘’Yatakta okuyamıyorum uykum geliyor’’, ‘’Masada okuyamıyorum sırtım ağrıyor’’ şeklinde şikayetleriniz varsa kendinize bir kitap okuma alanı oluşturabilirsiniz. Bu alan yerde bulunan yumuşak minderler ya da balkonda bulunan bir masa hatta bir ağacın altı bile olabilir. Yeter ki kendinizi en rahat hissettiğiniz ve gürültüden en uzak olduğunu düşündüğünüz bir noktada bulunsun. Böylelikle kitap okurken kendinizi kitaba tam olarak verebilecek, çevredeki uyarıcılardan etkilenmeme konusunda önemli adımlar atmış olacaksınız.
6. Okumayı planladığınız kitaplar hakkında incelemeler okuyun: Dünyada bir insan ömrünün okumaya yetmeyeceği kadar çok fazla kitap var. Hangi kitabı seveceğimizi veya hangi kitabın bize uygun olduğunu nasıl anlayacağız? Bazen bir kitabı beğenip beğenmeyeceğinizi anlamanın en kolay yolu o kitap hakkında yazılmış yorumları ve incelemeleri okumaktır. Bunun için kitap incelemeleri yayımlanan blogları, kitap yorumları olan gazete kupürlerini veya edebiyat dergilerini takip edebilirsiniz. İnternet çağında en kolay olanı internetten aradığınız kitabı bularak uygun bir kitap yorumunu inceleyip karar vermek.
7. Kütüphane Günlerini Rutininize Ekleyin: Eğer gün içerisinde kütüphaneye gidebilecek vaktiniz varsa mutlaka okuma alışkanlığı kazanmak için kütüphaneleri tercih etmelisiniz. Kütüphanenin sessiz ortamı kitap okumanız için önemli bir teşvik, orada bulunan diğer insanlar da sizin için bir model olabilir. Yani kütüphanenin hem sessiz ortamından hem de sosyal etkisinden faydalanmak kitap okuma alışkanlığı kazanabilmek için oldukça etkilidir. Haftanın sadece bir günü kütüphanede geçireceğiniz bir kaç saatin okuma alışkanlığınız üzerindeki olumlu etkilerini tahmin bile edemeyeceksiniz.
8. Okuma Arkadaşları Edinin: Bir alışkanlığı kazanırken çevremizdekilerin bize uyumu ve onların da benzer davranışlarda bulunması oldukça önemlidir. Herkesin televizyon izlediği bir evde ya da birbiriyle sohbet eden insanların bulunduğu bir ortamda ne yazık ki okuma alışkanlığını kolay bir şekilde kazanmak mümkün değildir. Bunun için kendinize bir kitap okuma arkadaşı bulmanız, okuma alışkanlığı kazanmanız konusunda oldukça etkilidir. Birbirinize bakarak kitap okumayı sürdürebileceğiniz gibi okuma sonralarında kitap hakkında edeceğiniz sohbetler ve yorumlamalar da kitabı sevme/okuma alışkanlığını sürdürme konusunda teşvik edici olacaktır.
9. Kendinize Süre Koymayın: ‘’Bugün kesinlikle 1 saat kitap okuyacağım.’’ ‘’50 sayfadan daha fazla kitap okumazsam dışarı çıkmayacağım.’’ şeklindeki net ifadeler çabuk sıkılmanıza sebep olabilir. Kesin ve net ifadeler kullanmak yerine her gün süre ya da sayfa sayınızı arttırma yolunu tercih edebilirsiniz. Bazen beklemediğiniz işleriniz sebebiyle belirlediğiniz miktardan daha az okuyabilir ya da kitaba kendinizi kaptırarak daha fazla zaman geçirebilirsiniz. Bu durumlar kitap okuma alışkanlığı kazanana kadar görülebilecek normal durumlardır. Önemli olan okuduğunuz kitabı anlamak ve her geçen gün kitaba ayırdığınız vakti arttırmaktır. Düzenli bir kitap okuma süresi belirlemek istiyorum derseniz başlangıç olarak günde 10 sayfa oldukça makuldur. Sayfa sayısını ilerleyen günlerde arttırmak bu şekilde daha kolay olacaktır.
10. Kitap Klüplerine ve Forumlarına Katılın: Okuduğunuz kitap hakkındaki fikirlerinizi başkalarıyla paylaşmak ve farklı fikirleri dinlemek hoşunuza gidebilir. Bunun için üniversitelerde bulunan edebiyat klüplerine katılabilir ya da internet üzerinden edebiyat forumlarına üye olabilirsiniz. Kitabın içeriğine farklı bir bakıştan bakmak, olayları farklı yönleriyle değerlendirmek ve empati yeteneği kazanmak için bu oldukça önemlidir. Bu durum sizi kitap okuma konusunda teşvik edecek ve bir sorumluluk duymanızı sağlayacağı gibi kitaplar okumanın faydaları hakkında bilinçlenmeniz konusunda da yardımcı olacaktır.
11. Okuma Planına Sadık Kalın: Kitap okuma alışkanlığının kazanabilmenin en önemli kuralı uyguladığınız plana sadık kalmaktır. Her gün belirlediğiniz saatlerde kitabı elinize almak alışkanlığın yerleşmesi adına oldukça önemlidir. Bazı günlerde okumaya fırsat bulamayabilir işleriniz tahmin ettiğinizden de uzun sürebilir. Ya da beklenmeyen durumlarla karşılaşabilirsiniz. Ne olursa olsun günün belirlediğiniz bir saatini herşeye rağmen kitap okumaya ayırmak alışkanlığın yerleşmesi için temel kuraldır. Saat her zamankinden geç olabilir ya da okumaya da az zaman ayırmanız gerekebilir. Yine de gün içinde kitapla oluşturacağınız temas alışkanlığınızı güçlendirecek ve bu alışkanlığı sürdürmeniz konusunda size yardımcı olacaktır.