Kadın işçilerin gece postasında (gece vardiyasında) en fazla kaç saat çalıştırılabileceği ile ilgili iş kanununda çeşitli düzenlemeler mevcuttur. Kadın işçi, diğer çalışanlardan farklı olarak işverenin çalışma saatlerini ve çalışma koşullarını, yönetmeliğe uygun şartlarda düzenlenmesinin ardından gece mesaisinde çalışabilir.
Kadın işçilerin gece postasında çalıştırılma koşullarına yönelik yönetmeliğin asıl amacı on sekiz yaşını doldurmuş kadınların gece mesailerinde çalıştırılmalarına ait usul ve esasları düzenlemektir. Yönetmeliğe ait esaslar 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'na göre on sekiz yaşını doldurmuş kadınları kapsamaktadır. Çalışma Bakanlığı'nın kadın çalışanların gece postalarında çalıştırılma koşulları hakkında yönetmeliğin tamamına (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/07/20130724-25.htm) linkinden ulaşabilirsiniz.
KADIN İŞÇİLER GECE POSTASINDA EN FAZLA KAÇ SAAT ÇALIŞTIRILABİLİR?
Yönetmelikte bahsi geçen gece postası 4857 sayılı İş Kanununun 69'uncu maddesince kadın çalışanlar için yedi buçuk saati geçmemektedir. Kadın çalışanların gece mesaisi işveren tarafından her ne şekilde olursa olsun yedi buçuk saati geçmeyecek şekilde düzenlenmelidir.
24/7/2013 tarihli ve 28717 sayılı yayımlanan Resmî Gazete'de, Kadın çalışanların gece postalarında çalıştırılma koşulları hakkındaki yönetmelikte yapılan değişiklikle bazı sektörlerdeki mesai saatlerinde değişikliğe gidilmiştir. Bu değişiklikte yine kadın çalışanlar gece postasında yedi buçuk saati aşmayacak şekilde çalıştırılabilir. Ancak turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen iş yerlerinde kadın çalışanın yazılı izni alınmak koşuluyla yedi buçuk saatin üzerinde çalışmalarına izin verilmektedir.
GECE POSTASINDA ÇALIŞACAK KADININ YERİNE ULAŞIMI NASIL OLUR?
Belediye sınırları içinde ya da belediye sınırları dışında bulunan işyerinde işveren, gündüz mesai saatlerinde çalışanlarının ulaşımını toplu taşıma ile sağlıyor olsa dahi gece postasında çalışan kadın çalışanın ulaşımını, ikametgâhlarına en yakın merkezden sağlayacakları uygun araçlarla işyerine getirip yine mesai sonrası ikametgâhlarına en yakın merkeze götürmekle yükümlüdür.
GECE POSTASINDA ÇALIŞACAK KADININ SAĞLIK RAPORU
Kadın işçi gece postasında çalıştırılabilmesi için işe başlamadan önce, gece mesaisinde çalışmasına engel olmadığına ilişkin sağlık raporu almalıdır. İşyeri hekiminden temin edebileceği bu rapor, işveren tarafından işin devam ettiği süre boyunca çalışma koşulları ve güvenlik riskleri göz önünde bulundurulmak kaydıyla belirli aralıklarla çalışanın muayeneleri yapılarak yinelenmelidir.
GEBELİK VE ANNELİK DURUMUNDA GECE MESAİSİ ÇALIŞMASI NASIL OLUR?
Gece postasında çalışan kadınlar, doktor raporuyla gebeliklerini belirttikleri tarihten doğuma kadar gece mesaisinde çalıştırılamazlar.
Emziren kadın çalışanlar ise doğum tarihinden başlamak üzere kendi mevzuatlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla bir yıl süre boyunca gece mesaisinde çalıştırılamazlar.
Buna ek olarak emziren kadın çalışanın izni, bir yıl sonrasında anne ve çocuğun sağlığı açısından gerekli olduğu, işyeri hekimince alınan bir raporla altı ay daha uzatılabilir. Bu süreler 14/7/2004 tarihli ve 25522 sayılı yayımlanan Resmî Gazete'de gebe veya emziren kadınların çalıştırılma şartlarıyla emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarına dair yönetmelik yine hükümleri saklı kalmak kaydıyla gündüz postasına çevrilebilir.