Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ) Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla gazeteci kadınlara yönelik hak ihlallerini, karşı karşıya kaldıkları tehdit ve saldırıları, maruz kaldıkları taciz vakalarını raporladı.
Yapılan yazılı açıklamada, 2021 yılının ilk çeyreğinde gazeteci kadınların oldukça zorlandıkları bir sene olduğu, haklarının ihlal edilip, güvenliklerinin yok sayıldığı vurgulanarak, “Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da Ocak ayından Nisan ayına kadar meslektaşlarımıza dair birçok saldırı, yargı yoluyla taciz, tehdit ve hak ihlali kaydettik” denildi.
Yapılan gözlemlerde 2020 yılıyla karşılaştırıldığında 2021 Ocak-Nisan ayları arasında gazeteci kadınlara yönelik hak ihlallerinin yüzde 130,34 oranında arttığının belirlendiği kaydedildi.
300'Ü AŞKIN HAK İHLALİ VAKASI
2021’in ilk çeyreğinde gazeteci kadınlara yönelik 348 hak ihlali vakası kaydettikleri ve bunlardan 74 gazetecinin yazdıkları haber ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek hakim karşısına çıkarıldığı ifade edildi.
"Ocak ayında yayınladığımız raporda kadın gazetecilere yönelik en az 60 fiziksel saldırı, yasal yolla taciz, gözaltı, tutuklama ve çevrimiçi saldırıları ayrıntılı olarak açıklarken bu sayının Şubat ayında ise bu sayının 97’ye yükseldiğini gördük. Mart ayında ise 111 vaka ile sene başından itibaren neredeyse iki katına çıkarak, kadın gazetecilerin karşı karşıya kaldığı şiddetin giderek daha endişe verici ve ciddi bir tehlike oluşturduğunu gözlemledik."
MOBBİNG, İŞSİZLİK, CİNSEL TACİZ
Koalisyon’un verilerine göre 2021 yılının başından beri dünyada, yedi gazeteci kadın öldürüldü.
"Dünya çapında 45 kadın haber takibi yaparken gözaltına alındı. Meslektaşlarımızın 38’i çevrimiçi karalama kampanyalarında hedef gösterilirken, 37’si sahada haber yaparken saldırıya uğradı. 34 kadın gazeteci pandemi koşulları gözetmeksizin işlerinden kovuldu. 25’i iş yerinde mobbinge maruz kaldı. Sene başından beri en az 20 kadın gazeteci tehdit edilerek sindirilmeye çalışıldı. 17 kadın gazeteci cinsel tacize maruz kaldı. 16’sı ise fiziksel şiddete uğradı. 9 kadın gazeteci hakkında hapis cezası verildi. Sekizi sözlü tacize uğrarken, üçü ırkçı söylemlere hedef gösterildi. Dört kadın gazeteci devlet baskısıyla karşı karşıya kaldı. İki kadın gazeteci cinsiyetçi söylemlerin odağındayken, bir kadın gazeteci kaçırıldı. Bir kadın gazetecinin ise uğradığı suikaste yönelik davasında halen faili yakalanamadı."
GAZETECİ KADINLAR İÇİN EN RİSKLİ ÜLKE AFGANİSTAN
Gazeteci kadınların hayati riski bakımından en riskli ülkeler arasında ilk sırada Afganistan’ın yer aldığı kaydedildi.
2021 yılının başında ülkenin Celalabad kentinde, Enikass TV çalışanı Mursal Wahidi, Sadia Sadat ve Shahnaz Roafi isimli üç kadın gazetecinin IŞİD tarafından katledildiği ifade edildi.
EN ÇOK ŞİDDET VAKASI TÜRKİYE'DE
Gazeteci kadınlara yönelik en çok şiddet vakasının Türkiye’de olduğu ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:
"Toplamda 114 kadın gazeteciye dair yargı yoluyla taciz, saldırı ve tehdit vakası kaydettik. 2021’in başından bu yana 50 kadın gazeteci sosyal medya paylaşımları ya da yazdıkları haberler nedeniyle hakim karşısına çıktı. Haklarında en çok tazminat ve ceza davaları görüldü. Üç kadın gazeteci hapis cezasına çarptırıldı."
Van’daki ‘işkence’ haberi nedeniyle tutuklanan JinNews muhabiri Şehriban Abi ve gazeteci Nazan Sala’nın yaklaşık altı ay cezaevinde kaldıktan sonra yapılan ilk duruşmalarında tahliye edildikleri hatırlatılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"Türkiye’de sahada haber takibi yapan kadın gazeteciler de bu yılın başından beri giderek artan bir baskı ve polis şiddetiyle karşı karşıya kaldı. Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan rektör Prof. Dr. Melih Bulu, 1 Mayıs İşçi Bayramı’nda salgın gerekçe gösterilerek planlanan etkinliklere getirilen kısıtlamalar, İstanbul Sözleşmesinin feshedilmesi gibi ülkedeki kritik gelişmelerle birlikte oluşan kitlesel hareketleri de beraberinde getirdi. Söz konusu gelişmeleri takip eden 14 kadın gazeteci polis şiddetine maruz kalarak gözaltına alındı."
GAZETECİLER İÇİN ÇAĞRI
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu’nun verilerine göre 2021’in ilk çeyreğinde Türkiye, ABD, Myanmar ve Belarus’un yanı sıra Rusya, Hindistan, Pakistan, Meksika ve İran, gazeteci kadınlara yönelik taciz, şiddet ve hak ihlallerinin uygulandığı diğer ülkeler arasında yer aldı.
Koalisyon açıklamasına ifade özgürlüğü vurgusu ile son verdi:
"Bu Basın Özgürlüğü Günü’nde de diğerlerinde olduğu gibi ifade özgürlüğümüzün korunduğu, meslektaşlarımızın güvenlik koşulları göz önünde tutularak gazetecilik yapabilecekleri bir dünyanın kurulması için dünya liderlerine çağrıda bulunuyoruz. Gazeteciler, güvenli ortamlarda özgürce mesleklerini yapabilmelidir."
