İBB Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) toplantısı 1453 Çırpıcı Sosyal Tesisleri'nde İBB Genel Sekreteri Can Akın Çağlar başkanlığında toplandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın 14 Nisan 2021'de Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren elektrikli scooter yönetmeliği sonrasında İstanbul için hazırlanan e-scooter yönergesi, İBB UKOME toplantısında oybirliği ile kabul edildi.
Yürürlüğe giren yönerge hakkında bilgi veren İBB Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, daha önce scooterların kullanıma ilişkin hiçbir yasal düzenleme olmadığını hatırlatarak “Ulaştırma Bakanlığı bir scooter yönetmeliği hazırladı. Bu yönetmenlik ilerde kullanılacak scooterların sayılarını belirlemek, kaç tane şirketin scooter işletebileceği, bunların ilçelere nasıl dağılacağı şeklinde ana esaslar yönetmelikte vardı. Fakat İstanbul'a özel yönerge, İstanbul'un hangi bölgelerinde kullanılabileceği, sayısının ne olacağı UKOME kararına bağlanmıştı. Burada geçen yönerge de aslında İstanbul'da scooterın ne şekilde, nerelerde kullanılacağı veya kullanılamayacağı belirlendi. Hızları belirlendi. Nerelere park edileceği belirlendi” dedi.
“PARK YERLERİ BELİRLENECEK”
Yönergenin en önemli kısmının parkla ilgili düzenleme olduğunu belirten Demir, “Vatandaşımız yürürken kaldırımlarda gelişigüzel bırakılan scooterların yaya trafiğini, engellilerin, bebek arabalı insanların yaya yürüme engellerinin ortadan kalkacağını düşünüyorum. Park edecekleri yerler belirlenecek. Sadece orada park edecekler. Kimlerin ne şekilde kullanabileceği belirlenecek. En önemlisi ise sayıları belirlenecek. Kısıtlanabilecek Nerden kiralandığını, nereye bırakıldığını, nerelerde kullanıldığını hem bakanlık hem de İBB görebilecek. En önemli kısmı denetleyici kuruluşu belli olması” diye konuştu.
“TAHMİNİ 30 BİN CİVARINDA SCOOTER VAR”
Demir, şu an İstanbul'da kaç tane scooter olduğunu kimsenin bilmediğini, 30 bin civarında olduğunun tahmin edildiğini ifade ederek “Dünya örneklerinde sayılar nüfusa göre belirleniyor. Bakanlığın çıkardığı yönetmelikte şehirde yaşayan her 200 kişiye bir scooter oranı çıkmıştı. Biz de aynı oranı benimsedik. İstanbul'da 75 bin civarında scooter olacak. Scooter işletmek isteyen her bir şirkete bu sayısının en fazla 5'te biri verilecek. Başvuruları alırken de şartlar var. Herkes istediği gibi scooter işletemeyecek” dedi.
BAŞVURULAR 15 HAZİRAN'DA BAŞLIYOR
Çıkan yönergeye göre yetki belgesi sahipleri, paylaşımlı e-skuter izni almak için 15 Haziran-15 Temmuz tarihleri arasında İBB Ulaşım Daire Başkanlığı'na başvuracak. Firmalar, her bir skuter için başvuru yapacağı ilçelerde durak yerlerini ve konumlarını belirtir krokiler sunulacak. Paylaşımlı e-skuter izin süresi, 2 yıl olacak.
PARK YASAĞI NOKTALARI
E-scooterların için bazı noktalara park yasağı getirildi. Cumhurbaşkanlığı binaları, askeri alanlar, emniyet birimleri, gümrük binaları, konsolosluklar, itfaiye alanları, sağlık kurumları, saray ve kasırlar, tarihi surlar ve kapılar yasaklı noktalar oldu.UKOME kararı ile yayalaştırılmış alanlarda e- scooterların kullanılmasına da yasak getirildi.
ÜCRETLENDİRME NASIL OLACAK?
E-scooter paylaşım sistemi başlangıç ücreti 2 tam elektronik bilet ve dakika başı kullanım ücretleri 1 tam elektronik bileti geçemeyecek. Açılış ücreti 1 tam elektronik biletin 1/3'ünden, dakika başı kullanım ücreti ise 1 tam elektronik biletinden 1/6'sından düşük olamayacak. Bakanlık, paylaşımlı e-scooter kullanım ücreti ile ilgili taban ve/veya tavan ücret tarifesi uygulaması getirebilir.
25 KM HIZ SINIRI
Yönergeye göre elektrikli scooterın azami hızı 25 km/saat olacak. Sürüş güvenliğinin sağlanması için ayak basılan kısmı kaymaz özelliğe sahip kauçuk veya benzer dayanıklı malzemeden yapılacak. Ön ve arka yan kısımlarında reflektif uyarıcı alanlar-şeritler olacak.
Her elektrikli scooterın üzerinde; ön, yan ve arka kısmında minimum yüksekliği 3,5 cm olan, harf ve rakamlardan oluşan, beyaz zemin üzerine siyah renkte, o araca özgün ayırt edici bir kod olacak. Yetki belgesi sahiplerinin alacağı kod yapısı paylaşımlı e-scooketer izni alınması sonrasında İBB Ulaşım Daire Başkanlığı tarafından belirlenecek.
REKLAM İÇERMEYECEK
Elektrikli scooter reklam unsuru içermeyecek.
Elektrikli Skuter Paylaşım Sistemi park istasyonları ile hizmet verecek ise bu park istasyonlarının yerleştirilebileceği alanlar, İBB'nin iznine tabi olacak.
Elektrikli scooter, yolculara en az % 10 şarj düzeyinde sunulacak. Yetki belgesi sahibi, şarj düzeyi % 10'un altına düşmüş elektrikli scooterları sahadan toplayıp en az % 90 şarj seviyesindeki araçlarla değiştirmekle yükümlü olacak.
Olumsuz hava koşullarında ve afet durumunda yetki belgesi sahipleri tüm kullanıcılarına mobil uygulama üzerinden uyarı göndermekle ve sistemi kapatmakla yükümlü olacak.
FATURA KESİLECEK
Yolculuk sonrasında kullanıcıya yolculuğun süresi, birim ücret tarifesi, tarih ve saat bilgilerini içeren elektronik fatura kesilmesi zorunlu.
Yetki Belgesi sahibi, kullanıcıları Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde faaliyet gösteren bir sigorta şirketi üzerinden ferdi kaza ve 3.şahıs kaza sigortası yaptıracak.
Yetki Belgesi sahibi, faaliyet gösterecek olduğu alanlara ilişkin belediyeye işgaliye bedeli ödeyecektir.
15 YAŞ SINIRI
15 yaşını bitirmemiş olanlara paylaşımlı elektrikli scooter kullanım izni verilmeyecek.
Yetki belgesi sahipleri, sadece izin aldıkları belediye/bölge sınırları içerisinde faaliyette bulunabilirler.
Yetki belgesi sahipleri, kullanıcıya yönlendirme amaçlı harita hizmeti ile anlık ücret bilgisini görebileceği bir mobil/web arayüzü sağlayacaktır.
Yetki belgesi sahipleri, kullanım dışı kalmış arızalı elektrikli scooterları 12 saat, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler ve hareket kısıtlılığı olan kişilerin güvenli ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek şekilde park edilen e-scooterlarını 2 saat içerisinde toplamakla yükümlü olacak.
Yetki belgesi sahipleri, e-skuterlerle ilgili hizmetten yararlananların yapmış oldukları trafik kural ihlallerinin 2918 sayılı Kanun, Yönetmelik, Kabahatler Kanunu, ilgili mevzuat kapsamında işlem yapılacağını kullanıcılara bildirmekle yükümlü.
YASAKLI YERLER
E-scooterlar ayrı bisiklet yolu veya bisiklet şeridi varsa taşıt yolunda sürülmesi yasak. Scooterlar; otoyol, şehirlerarası karayolları ve azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan karayollarında, köprü ve tünellerde de kullanılamayacak. İkiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi, yaya yollarında sürülmesi, başka bir araca bağlanarak, asılıp tutunarak sürülmesi, izin alınarak yapılan gösteriler dışında, akrobatik hareketler yapılarak sürülmesi, manevra için işaret verme halleri dışında tek elle sürülmesi, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler veya hareket kısıtlılığı olan kişilerin güvenli ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek şekilde park edilmesi yasak.
Sürücü dışında başka kişilerin taşınması, sırtta taşınabilen kişisel eşya harici yük ve yolcu taşınması da yasak.
Elektrikli scooter kullanımını sırasında herhangi bir kulaklık kullanılmayacak.
Paylaşım sistemlerine ait scooterlar ile toplu taşıma araçlarına binilmeyecek.
Alkol , uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında kullanımı yasak.
Hizmetin durak bazlı olması halinde, duraklarda en az 5 araç için bağlanma noktası sağlanacak.
Yetki belgesi sahipleri, yasak yerlere park edilen e-scooterlarını iki saat içerisinde toplamakla yükümlü.
5 günden fazla süredir herhangi bir şekilde hareket ettirilmemiş araçlar yetki belgesi sahiplerine bildirilmeksizin yetkili belediye zabıtaları tarafından park edildiği yerden kaldırılacak.
