Ağustos 1954, New York'ta Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’deki daimi temsilcisi Selim Sarper, sol üst köşede adının büyük harflerle yer aldığı antetli kağıda daktiloyla şunları yazdı:
“Başvekil (başbakan) beyefendinin arzularına imtisalen (uygun olarak) siparişe ait faturanın imzalı ve ödenildiğini müşir (yazılı) aslını leffen (iliştirerek) takdim ediyorum. Görüleceği üzere ödenilen miktarın yekunu size tahminen söylediğim gibi 410 dolar değil, 403 dolardır. Başvekil beyefendiye hürmetlerimi arz etmenizi rica eder, size selam ve muhabbetlerimi sunarım kardeşim.”
Sözcü'den Taşkın Su'nun haberine göre; ariciye’de 27 yılı geride bırakan tecrübeli diplomat, kağıda 19 Ağustos 1954 tarihini ve şık imzasını attı. Bir de fatura ekleyerek, Ankara’ya gönderdi.
29 Temmuz 1954 tarihli fatura, New York’ta polis ekipmanları satan ve aynı zamanda dünya çapında tanınan silah markası Smith & Wesson’un distribütörü Charles Greenblatt mağazasına aitti.
KABZASI GÜL AĞACINDAN
403 dolar 15 sentlik fatura Emniyet Genel Müdürlüğü koltuğunu 5 Haziran 1954 günü Ethem Yetkiner’e bırakan Kemal Aygün adına kesilmişti. Adres olarak da “Emniyet Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye” gösterilmişti.
Faturaya göre Aygün, altı tane tabanca sipariş etmişti. Tabancaların tamamının kabzası gül ağacındandı; üçünün kaplaması nikel, diğer üçünün kaplaması ise parlaktı.
POLİS ŞEFLERİNİN SEÇİMİ
Kemal Aygün adına Ankara’ya gönderilecek tabancalar ilk kez 1950 yılında ABD’de bir polis konferansında kamuoyuna tanıtılmıştı. Smith & Wesson satış ekibi, polis şeflerinden yeni tabanca için bir isim seçmelerini istedi. En çok önerilen isim 38 Chiefs Special oldu.
7.5 santimetre namlu uzunluğuna sahip, 38 kalibrelik beş mermi alabilen tabanca 38 Chiefs Special adıyla piyasaya sürüldü ve dönemin popüler silahlarından biri oldu.
Charles Greenblatt mağazasına her bir Smith & Wesson için 59 dolar 60 sent, tabancaların Chicago’dan New York’a transferi için 3 dolar 14 sent ve uçakla Ankara’ya gönderilmesi için 42 dolar 40 sent ödendi.
SİLAHA KAZINAN A VE M HARFLERİ
Faturaya bir de not düşülmüştü: “S&W şirketinin cömertliği sayesinde kaplama, gül ağacı kundaklar ve gravür için ücret alınmamaktadır.”
Notta bahsedilen gravür, silaha kazınan A ve M harfleriydi.
Türkiye’nin dokuzuncu başbakanı Adnan Menderes’in adının ve soyadının baş harflerinin kazındığı altı adet Smith & Wesson 38 Chiefs Special, Ankara’ya doğru yola çıkmıştı.
Aygün tarafından teslim alınan tabancalar, Adnan Menderes’e teslim edildi.
ASILARAK İDAM EDİLDİ
1945 yılında CHP’den ihraç edilen, Celal Bayar, Fuad Köprülü ve Refik Koraltan ile Demokrat Parti’yi kuran, 27 yıllık CHP iktidarına son veren Adnan Menderes, 14 Mayıs 1950’den 27 Mayıs 1960’daki ihtilale kadar başbakanlık yaptı. İhtilal sonrası Yassıada’da kurulan Yüksek Adalet Divanı tarafından ölüm cezasına çarptırıldı. 17 Eylül 1961 günü asılarak idam edildi.
Peki, Adnan Menderes’e ait bu tabancalara ne olmuştu?
EMEKLİ BAŞKOMİSERİN DİKKATİ
2006, Çatalca, İstanbul…
Çatalca’da emlakçılık yapan emekli başkomiser Yaşar Ali Karabulut, başta ruhsat yenilememe olmak üzere çeşitli sebeplerden ötürü İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne devrolunan silahların satıldığı emanet bölümünden Smith & Wesson tabanca satın aldı.
Tabancanın bakımını yapan Karabulut, silahın gövde kısmına kazınmış A ve M harflerini görünce şaşırdı. Bu harfler tabancanın asıl sahibinin kim olduğu konusunda küçük de olsa bir bilgi veriyordu.
Silah arşivlerinde araştırma yapan emekli emniyet mensubu, kısa süre içinde tabancanın merhum Adnan Menderes’e ait olduğunu tespit etti. Satıp satmamakta kararsızdı, ama iyi bir teklife de açıktı.
Menderes’e ait tabancanın yıllar sonra İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün “emanet” kısmına düşmesinin üzerinden 17 yıl geçti. “Resmi olarak” Yaşar Ali Karabulut’un üzerine kayıtlı olan tabancanın son durumuyla ilgili bilgiye maalesef sahip değiliz.
50’li yıllarda üretilen Smith & Wesson 38 Chiefs Special tabancalar ABD’de yapılan müzayedelerde 1600-2500 dolar arasında alıcı buluyor.
Ama söz konusu tabancanın Adnan Menderes tarafından Ankara’da Beypazarı’nın Demokrat Partili Belediye Başkanı Osman Karaalp'e hediye edildiği yönünde bir iddia mevcut. Tabanca yıllar içinde önce Osman Karaalp’te sonra da oğlunda kalıyor. Daha sonra izi kayboluyor.
Bu sadece 1954 yılında Adnan Menderes’e gönderilen altı Smith & Wesson 38 Chiefs Special’den birinin öyküsü…
Geride kalan beş tabanca nerede?
