İlber Ortaylı: Osmalı Arşivi Bâb-ı Âli’ye geri dönmeli

15 Kasım 2019 18:21

Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Kağıthane’deki binanın boşaltılması lazım. Orayı ne yaparlarsa yapsınlar. Osmanlı Arşivi’nin yeri Bâb-ı Âli’nin yanındaki binadır” dedi.

Dün yayımlanan Osmanlı Arşivi Külliyesi'nin tehlike altında olduğuna dair haberleri Türkiye'nin gündemine taşındı. Uzmanların tüm uyarılarına rağmen 6 yıl önce, 165 milyon liraya Kağıthane'de dere yatağına inşa edilen binaya taşınan Osmanlı Arşivi'nin tehlike altında olduğu, paha biçilemez 100 milyon tarihi belgeyi korumak için “susuzlaştırma” ihalesi açıldığı haberindeki gerçekler özellikle tarihçilerin tepkisine neden oldu.

Cumhurbaşkanlığı Milli Arşiv Külliyesi’nin doğru yerde olmadığını vurgulayan Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Kağıthane'deki binanın boşaltılması lazım. Madem o binayı yaptılar başka bir şekilde kullansınlar” dedi.

Ortaylı yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:

“O binayı ne yaparsa yapsınlar ama Osmanlı Arşivi'nin yeri Bâb-ı li'nin yanındaki binadır. Maliye'ye ait Eminönü Kaymakamlığı olarak kullanılan binaya taşınmalıdır. Bir de arka tarafta IRSICA'ya verilen İtalyan Mimar Fossatiye tarafından Sultan Abdülmecid döneminde yapılan bina var. Asıl Osmanlı Arşiv binası odur. Çok saygı duyduğumuz bir kurum olan IRSICA'ya (İslam İşbirliği Teşkilatı, İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi) başka bina verilmelidir. Bu iki bina arşive yeter. Birkaç binamız daha var zaten” diye konuştu.

2013 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılan Osmanlı Arşivi Külliyesi TOKİ tarafından Siyahkalem Mühendislik'e inşa ettirildi.

Dönemin TOKİ Başkanı Erdoğan Bayraktar, binanın deprem ve sel başta olmak üzere her türlü doğal afete karşı dayanıklı olarak tasarlandığı, muhafaza altına alınacak belgelerin nükleer, biyolojik ve kimyasal saldırılardan en iyi şekilde korunacağı iddia etmişti. Ancak açılışın üzerinden çok geçmeden alarm sinyalleri çalmaya başladı.

Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi Külliyesi için temel altı susuzlaştırma çalışmaları devam ediyor. Külliye arazisinin birçok yerinde iş makinaları çalışıyor

Araştırmacıların belgelerin nemli ve ıslak geldiği iddiaları hep konuşuldu. Müze bölümündeki orijinal belgelerin yıpranmaya başladığı ve bu nedenle yerlerine kopyalarının koyulduğu iddiaları da yoğunlaştı.

HASSA MİMARLIK: DEVLET ELBETTE DÜŞÜNMÜŞTÜR

Açılış sırasında Erdoğan'ın, “Eğer bir şey olursa, Hilmi Şenalp (Hassa Mimarlık) indi ilahide bunun hesabını sen verirsin” dediği projenin mimarı Hassa Mimarlık, tüm iddialara şu cevabı vermişti: “Hem sel riski, hem nemlilik açısından, neredeyse hiçbir risk ihtimali söz konusu değildir. Bu kadar bütçe ayıran devlet elbette bütün olumsuzlukları düşünmüş ve ilgili uzmanlara inceletmiştir.”

Ancak henüz 5 yaşındaki bu “özel ve akıllı” bina için “susuzlaştırma” ihalesine çıkıldı. Geçtiğimiz yıl açılan, “Cumhurbaşkanlığı Milli Arşiv Sitesi için İlave Çevre Düzenlemesi İmalatları ile Temel Altı Susuzlaştırma Tedbirleri alınması ve Uygulamasının Yapılması İşi” ihalesi 13.7 milyon liraya Özülke İnşaat'a verildi. Yaklaşık 11 aydır dozerler, kamyonlar, sondaj makineleri binanın her yerini delik deşik ediyor.

HASSA MİMARLIK

Projeyi gerçekleştiren Hassa Mimarlık'ın sahibi Hilmi Şenalp'in işleri, AKP iktidarıyla birlikte oldukça hareketlendi.

İşte projelerden bazıları:

Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Camii ve Kültür Merkezi

TC Berlin Büyükelçilik Binası Projesi

Topkapı Sarayı 1. Avlu Düzenleme Projesi

Ankara Tarihi Kent Merkezi Yenileme Alanı Projesi

Amerika Diyanet Merkezi

Üsküdar Kültür Merkezi ve Evlendirme Dairesi

Tokyo Camii ve Kültür Merkezi

Berlin Şehitlik Camii ve Kültür Merkezi

Köln Camii Yarışma Projesi