Reuters ile söyleşisinde, “Önümüzdeki günler ve aylarda farklı şekillerde ve derecelerde karşılık verilecek” diyen Kalın, ABD’nin İncirlik üssünü kullanımının kısıtlanıp kısıtlanmayacağı veya Türkiye’nin hangi adımları atacağı konusunda bilgi vermedi.
Biden cumartesi günü yaptığı açıklamada 1915 yılında Osmanlı İmparatorluğu’ndaki Ermenilerin ölümünü soykırım olarak niteledi.
Biden’ın soykırım nitelemesi daha çok sembolik bir öneme sahip olsa da Ankara’da öfke yarattı. Ancak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Cumartesi akşamı yaptığı kısa konuşmada konuya değinmedi.
Kalın, Erdoğan’ın konu hakkında yarın kabine toplantısının ardından konuşacağını ifade ederek, “Uygun olduğunu düşündüğümüz bir yer ve zamanda bu talihsiz ve adil olmayan açıklamaya karşılık vermeyi sürdüreceğiz” dedi.
Kalın, şöyle konuştu: “ABD başkanının 1915 olaylarıyla ilgili yaptığı açıklama son derece talihsiz, yersiz siyaseten ve hukuken sorumsuz bir açıklama. Ne dünü anlamamamıza ne bugünü ifade etmemize ve geleceği inşa etmemize hiçbir katkı sunmayan (bir) karar aldılar, tarihi gerçeklerle destelenmeyen kararı ilkesel bir duruş olarak tarif etmek mümkün değil.”
Biden’ın açıklamasının ardından ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Satterfield bakanlığa çağrılarak Türkiye’nin açıklamayı tümüyle reddettiği ve ‘en kuvvetli şekilde’ kınadığı kendisine ifade edilmişti.
Washington ile Ankara arasındaki sorunlara çözüm bulmanın artık daha zor olacağını belirten Kalın, “ABD ile yapacağımız her şey, bu talihsiz ifadenin gölgesinde kalacak” dedi.
Kalın, Meclis’in de konu hakkında bu hafta bir açıklama yapacağını söyledi.
Analistler Meclis’in karşılık olarak Amerikan yerlilerinin Avrupalı yerleşimciler tarafından öldürülmesinin soykırım olarak tanıyabileceğini ifade etti.
TAZMİNAT TALEBİ
Kalın’ın verdiği bilgiye göre, ABD’li yetkililer soykırım nitelemesinin tazminat davaları için hukuki bir zemin yaratmayacağını Ankara’ya iletti.
Üç ay önce göreve başlayan Biden, soykırım ifadesini kullanmadan bir gün önce, yani cuma günü Erdoğan ile telefonda görüşmüştü. Kalın görüşmede Erdoğan’ın Biden’a soykırım ifadesini kullanmasının ‘muazzam bir hata’ olacağını söylediğini ifade etti.
Biden cumartesi günü yaptığı konuşmada, ABD halkının ‘106 yıl önce bugün başlayan soykırımda hayatını kaybeden tüm Ermenileri’ saygıyla andığını ifade ederek, “Geçen onlarca yılda Ermeni göçmenler ABD’yi sayısız şekilde zenginleştirmiş, ancak trajik geçmişlerini asla unutmamışlardır… Yaşadıklarına saygı duyuyoruz. Acılarını görüyoruz. Geçmişi kabul ediyoruz. Ve bunu suçlamak için değil, olanların bir daha asla tekrarlanmaması için yapıyoruz” demişti.
Erdoğan ve Biden, haziran ayında düzenlenecek NATO liderler zirvesi esnasında ikili görüşme yapacak.