Türk milletinin İslamlaşma sürecine büyük etkileri bulunan Hoca Ahmet Yesevi’nin Kur’an ve Sünnet’ten beslenen hikmetlerini doğru anlamayı, hayat ve şahsiyetini geniş kitlelere tanıtmayı, genç kuşaklar ile buluşturmayı hedefleyen sempozyumda Yesevilik tarihi, mirası ve izleri Maltepe’de arandı.
ÖNEMLİ İSİMLER KONUK OLDU
Sempozyumun ilk gününde etkinliğe ev sahibi Belediye Başkanı Ali Kılıç’ın yanı sıra Kazakistan Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Alim Bayel, Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Eski Başkanı ve eski bakanlardan Namık Kemal Zeybek, Avrupa Alevi Akademisi Kurucu Başkanı Mustafa Düzgün, Ahmet Yesevi Uluslararası Kazak-Türk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dosay Kenjetay, Prof. Dr. Ali Yaman, Priştine Üniversitesi emekli öğretim üyeleri Prof. Dr. Nimetullah Hafız ve Prof. Dr. Tacida Hafız, Ahmet Yesevi Uluslararası Kazak-Türk Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zikiriya Candarbek, Mersin Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hiroki Wakamatsu ve çok sayıda ulusal ve uluslararası alandan davetli katıldı.
Sempozyumun ikinci günü Kazakistan milli sanatçısı Gülcan Korlan Bekova ile Kazakistanlı ünlü opera sanatçısı Erlan Jandarbay’ın geleneksel Kazak eserlerini kopuz eşliğinde söylediği dinletiyle başladı. Müzisyenlerin çağdaş Kazak şarkılarını söylediği dinleti katılımcıların alkışlarını topladı.
Prof. Dr. Tuncay Bülbül’ün moderatörlüğünde “Yesevi Mirası” isimli oturum gerçekleştirildi. Sağlık sorunu nedeniyle oturuma katılamayan Kazakistan’dan Prof.Dr.Ashirbek Müminov’un “Ahmed Yesevi’nin Şeceresi ve Kokand Hanlığı” isimli tebliğini IRCICA’dan Dr. Betül Ayaz gerçekleştirdi. Muasır Folklor Şubesi Müdürü Prof. Dr. Fuzuli Bayat “Şaman Dünya Görüşünden Halk Sufizmine Geçitte Yesevi’ye Tarikati” ile ilgili tebliğini katılımcılara sundu. AMEA Folklor Enstitüsü’nden Dr. Ali Şamil Hüseyinoğlu “Hoca Ahmed Yesevi Yaratıcılığının Avrupa Metotları ile Araştırılmasında Emin Abid’in Rolü” üzerine bir sunum yaptı.
YESEVİLİK VE EDEBİYAT
“Yesevilik ve Edebiyat” başlıklı oturumun moderatörlüğünü gerçekleştiren Doç. Dr. Zahide Ay, Ahmet Yesevi’nin eski Türk töresini, ahlaki değerlerini İslam inancıyla harmanlayıp, Türk dilinde halka anlattığını söyledi. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Bülbül, Ahmet Yesevi’nin İslam inancının Türk milletine entegre edilmesinde başka bir deyişle yeni dinin bir medeniyet inşası noktasında önemi bir teorisyen olduğuna değindi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Uğur, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Doktora öğrencisi Süleyman Anıl Tombak, Özbekistan Bilimler Akademisi, Özbek Dili, Edebiyatı ve Folkloru Enstitüsü’nden Prof. Dr. Nodirhan Hasan, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Kamil Coşkun, Hoca Ahmet Yesevî’nin Anadolu Türklerinin geliştirdiği tasavvuf edebiyatının ilham kaynağı olduğunu, onun Divan-ı Hikmet adlı tasavvufi eseriyle ve Orta Asya’dan Anadolu'ya gönderdiği öğrencileriyle Türk tasavvuf edebiyatının 13. yüzyılda temellerini attığına değindiler.
YESEVİLİK VE İZLERİ
“Yesevilik ve İzleri” konulu moderatörlüğünü Prof. Dr. Dosay Kenjetay’ın yaptığı panelde Necmettin Erbakan Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zahide Ay, “Günümüzde Doğu Türkistan Müslümanlığı ve Ahmet Yesevi: Hoten Sahası” isimli tebliğini ziyaretçilere sundu. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. İlgar Baharlu ise “İran Tasavvuf Araştırmalatında Ahmet Yesevi” konulu tebliğini paylaştı. “Fergana Vadisi’nde Allahçılar: Gelenek Kaybı ve Değişim” konulu tebliğini sunan Prof. Dr. Ali Yaman, Fergana Vadisi’nin Kırgıztan ve Özbekistan sınırındaki köylerde yaşayan Laçiler, Ahmet Yesevi’nin öğretisini sürdüren, Yesevi’yi en büyük dini önder olarak kabul eden bir topluluk olduğunu, ibadetlerini, kadınlı erkekli tarikata bağlı mürit evlerinde dutar adı verilen saz eşliğinde Ahmet Yesevi’nin “Hikmetli Sözleri”ni okuyup semah dönerek yaptıklarını anlattı. Sempozyum toplu fotoğraf çekiminin ardından sona erdi.
ALİ KILIÇ: BİZ BURADAYIZ!
Sempozyumun kapanışında konuşan Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç, sempozyumun devamının gelmesinin farz haline geldiğini, sempozyum tebliğlerinin kitap haline getirileceğini ifade ederek “Sempozyum katılımcılarına, misafirlerine ricamız şu. Önümüzdeki yılın başından itibaren Ahmet Yesevi dostlarını bir araya getirecek çalıştay hazırlanarak Ahmet Yesevi’nin daha geniş kitlelere tanıtılması gerektiğini düşünüyorum. Devlet hepimizin oluşturduğu bir bütündür. Ahmet Yesevi’yi tanıtacak etkinlikleri birileri yapmıyorsa biz buradayız. Yapmaya devam edeceğiz.” dedi. Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Eski Başkanı ve eski bakanlardan Namık Kemal Zeybek, sempozyumun son yıllarda yapılan en kapsamlı sempozyum olduğuna dikkat çekerek “Bu işi başlatan değerli belediye Başkanı Ali Kılıç’a teşekkür ediyorum” diye konuştu.