HaberTürk yazarı Fatih Altaylı bugünkü köşesine rekor kıran dolar/TL kurunu ve bunun geçiş garantili projelerle alakasını taşıdı. "Yavuz Sultan Selim Köprüsü de, Kuzey Marmara Otoyolu da, henüz açılmamış Çanakkale Köprüsü de, Kamu Özel İşbirliği projeleri (KÖİ) ile yapılmış ne varsa aynı oranda zamlanacak" diyen Altaylı, "Sadece Osmangazi Köprüsü için her yıl garanti olarak ödeneceği taahhüt edilen miktar kurdaki bu artışla 8 milyar 900 milyon TL’yi aşacak. Tabii ki, iktidar bu zammı fiyatlara aynen yansıtmayacak ve aradaki farkları Hazine’den ödeyecek" dedi. Altaylı bu şekilde, köprüden geçmeyenlerin de geçmiş gibi para ödemek zorunda kalacaklarını belirtti.
Altaylı'nın yazısının ilgili bölümü şu şekilde:
TL’nin yabancı paralar karşısındaki değer kaybı karşısında “Bana ne biz dolar mı harcıyoruz” diyenler ya da “Sana ne sen maaşını dolarla mı alıyorsun!” diye ancak aptalların sessiz kalacağı bir yanıtı verenler için meşhuuuur “KÖİ” yani Kamu Özel İşbirliği projelerinden söz etmek galiba en iyisi olacak.
Bu projelerden en bilineni ve hesabı en basit olanı olduğu için örnek olarak yine Osmangazi Köprüsü üzerinden gidelim.
Biliyoruz ki, yapılan uzun vadeli anlaşmada bu köprüden binek araç geçiş ücreti olarak 35 Amerikan doları öngörülmüş vaziyette.
Her yıl başında o yılın dolar kuruna göre TL fiyatı belirleniyor.
Osmangazi Köprüsü ve İstanbul-İzmir otoyolu için de ücret 2 Ocak günü ortaya çıkacak olan dolar kurunun, belirlenen dolar cinsinden fiyat ile çarpılması ile ortaya çıkacak.
Biz en net olan köprü geçiş ücreti üzerinden giderek 2 Ocak günü iyimser bir yaklaşımla dolar kurunun henüz rüştünü ispat etmiş olmadığını varsayıp 17-17,5 TL civarında olduğunu varsayarsak Osmangazi Köprüsü geçiş ücreti 35 dolar x 17,5 TL olacak.
Yani üç aşağı beş yukarı 610 TL.
Buna otoyol için ayrıca ödeyeceğiniz ve yine aynı oranda zamlanacak ücretler dahil değil.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü de, Kuzey Marmara Otoyolu da, henüz açılmamış Çanakkale Köprüsü de, KÖİ ile yapılmış ne varsa aynı oranda zamlanacak.
Sadece Osmangazi Köprüsü için her yıl garanti olarak ödeneceği taahhüt edilen miktar kurdaki bu artışla 8 milyar 900 milyon TL’yi aşacak.
Tabii ki, iktidar bu zammı fiyatlara aynen yansıtmayacak ve aradaki farkları Hazine’den ödeyecek.
Böylelikle bu köprülerden geçmeyenler de geçmiş gibi para ödemek zorunda kalacaklar.
Geçmeseler de zorla geçirilmiş olacaklar.
Bunu farklı yerlerdeki farklı ama benzer yöntemle yapılmış projelere uyguladığınız zaman kur farkı faturasının, cebimize nasıl yansıyacağını, bu kur artışından kimlerin kazançlı çıktığını da görebilirsiniz.
Mesela ne kadar ödediğimizi net olarak bilmediğimiz ama garanti ödeme hesabı dolar üzerinden yapılan Şehir Hastaneleri’ni de bu “kalın” faturaya eklemeniz lazım.
Yani evet maaşınızı dolarla almıyorsunuz.
Ama faturalarınızı dolarla ödüyorsunuz.
Ve “Keşke tersi olsaydı” demeniz gerekirken, “Dolar almıyorum ki!” diye mutlu oluyorsanız.
Size diyecek bir lafımız olamaz.
Ne desek anlamazsınız!