Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğine dair, “veto ederiz” sinyali vermesi Avrupa’da gündem oldu. NATO’ya üye ülkelerden bazı Dışişleri Bakanları, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın batı savunma ittifakına katılımına karşı çıkma konusundaki fikrini değiştireceğinden umutlu olduklarını dile getirdi.
Erdoğan, Cuma günü cami çıkışında gazetecilerin sorusu üzerine, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılacağına yönelik açıklamasına ilişkin, “Şu anda İsveç ve Finlandiya ile ilgili gelişmeleri takip ediyoruz ama olumlu bir düşünce içinde değiliz” ifadesini kullanmıştı.
Konuyla ilgili değerlendirme yapan ülkelerden biri Romanya oldu. Romanya Dışişleri Bakanı Bogdan Aurescu, bugün Berlin’de NATO toplantısı öncesi yaptığı açıklamada, Erdoğan’ın sözlerini değerlendirdi. Aurescu, “Bu durumun üç ülke arasında doğrudan diyalog yoluyla çözüleceğini umuyoruz.” dedi. Aurescu, Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında hali hazırda temasların sürdüğünü vurgularken, “Türkiye’nin endişelerini çok iyi anlıyorum. Ama ivme kaybetmemeliyiz . . . özellikle mevcut bağlamda” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN PES EDECEĞİNDEN EMİNİM’
Lüksemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn da Türkiye’nin pes edeceğinden ‘kendinden emin olduğu kadar emin olduğunu belirtirken, ‘Ama tabii Türkiye bazen zor bir ülke olabiliyor.” dedi.
NATO Dışişleri Bakanları Pazar günü Ukrayna’daki savaşı ve Kiev’deki yetkililere yardımı nasıl hızlandırabileceklerini tartışmak üzere bugün Berlin’de bir araya gelecek. NATO’nun Ukrayna savaşındaki siyasi ve askeri görevlerini tartışacak.
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da toplantı öncesi yaptığı açıklamada, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya dahil edilmesinde gecikme olmaması gerektiğini söyledi. Benzer bir açıklama ise Kanada’dan geldi. Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly, ittifakın birlik yakalama şansının (Türkiye’yi kast ederek) diğer ikili meselelerden daha önemli olduğunu belirtti.
Hırvatistan Dışişleri Bakanı Gordan Grlic Radman, Türkiye’nin Finlandiya ve İsveç ile NATO hakkındaki görüşmelerinin “iyi ilerlediğini” belirterek, “Görüşmeler iyi gidiyor, bugün dayanışma göstermek ve tek sesle konuşmak adına iyi bir sonuç alacağımızı umuyoruz” dedi.
ERDOĞAN İTİRAZ ETMİŞTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, önceki gün, İstanbul’da konuyla ilgili olarak, “Yunanistan'la ilgili NATO konusunda yanlış yaptı bizden önceki yönetimler. Yunanistan'ın, NATO'yu arkasına alarak Türkiye'ye karşı takındığı tavrı biliyorsunuz. Bu konuda ikinci bir yanlışı Türkiye olarak işlemek istemiyoruz” demiş İsveç’in NATO üyeliğine dair, “veto ederiz” sinyali vermişti.
Erdoğan, itirazına neden olan İsveç ve Finlandiya’nın terör örgütü PKK’ya desteğini göstermişti. Erdoğan, İskandinav ülkelerinin “terör örgütleri için bir nevi misafirhane” olduğunu da söyledi.
Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılımı Avrupa’da son derece mutlulukla karşılanırken ve Avrupa’dan İskandinav ülkelerine destek açıklamaları gelirken, Türkiye benimsediği tutumda yalnız görülüyor…
İSVEÇ VE FİNLANDİYA’DAN ORTAK GÖRÜŞME
İsveç ve Finlandiya dışişleri bakanları, üyelik hedeflerini görüşmek üzere dün gece Berlin’de bir akşam yemeğinde NATO’daki meslektaşları ile bir araya geldi.
NATO genel sekreter yardımcısı Mircea Geoană, “NATO müttefiklerinin bu ittifaka üyeliklerine yapıcı ve olumlu bakacağından eminim” dedi. İki ülkeyi, hukukun üstünlüğü konusunda “kusursuz” kayıtlara sahip “canlı demokrasiler” ve “NATO’nun geri kalanıyla çok uyumlu” “güçlü ordular” olarak nitelendirdi.
Baerbock, birçok ülkenin savunma paktına asla katılmak istemediğini, ancak Rusya’nın Ukrayna’daki saldırganlık savaşı tarafından “şimdi NATO’ya yönelmek durumunda kaldıklarını” söyledi.
Alman hükümetinin, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğinin “hızlı onaylanmasını” sağlayacağını da sözlerine ekledi.
İsveç ve Finlandiya’nın üyeliğinin kabul edilmesi için 30 üyeden onay alması gerekiyor.
NATO TOPLANTISI BAŞLADI
Öte yandan bugün, NATO toplantısı da başladı. NATO Genel Sekreter Yardımcısı Mircea Geoana ve Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock açılış konuşmalarını yaptı.
Geoana, Bakanların dün gece Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto ve İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde ile bir araya geldiğini belirtti. Geoana, bugünkü toplantıyla ilgili olarak da “Bugün Ukrayna’da devam eden savaşı, Ukrayna’ya desteğimiz de dahil olmak üzere Başkan Putin’in egemen bir ulusa yönelik haksız saldırısına ve çatışmanın tırmanmasını önleme çabalarımıza yanıtımızı ele alacağız” dedi. Madrid’teki zirveyi dört gözle beklediklerini ifade eden Geoana, “Müttefik liderler, önümüzdeki on yıl için ittifak için bir plan olan bir sonraki Stratejik Konsepti kabul etmek de dahil olmak üzere, gelecek ay bir araya geldiklerinde önemli kararlar alacaklar” dedi.
Almanya Dışişleri Bakanı Baerbock ise geçen yılki NATO reform sürecinin bir sonucu olarak, ittifakın siyasi istişareler için bir forum olarak güçlendirilmeye karar verildiği ve bu toplantının da bu yönde atılan önemli bir adım olduğunu belirtti. Baerbock, Bu yeni toplantı türüyle, NATO’nun yıllık takvimine etkileşimli ve gayri resmi bir unsur ekliyoruz. Almanya, NATO’nun siyasi olarak güçlendirilmesini her zaman desteklemiştir şeklinde konuştu.
Ayrıca, NATO gayrı resmi toplantısı için Berlinde bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu dün, İsveç ve Finlandiyalı meslektaşları ile görüşmüştü. Bakan Çavuşoğlu görüşmeye dair sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, NATO Dışişleri Bakanları Gayrı resmi Toplantısı marjında İsveçli ve Finlandiyalı mevkidaşlarımla Berlin’de görüştük ifadelerini kullanmıştı.