AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Taksim’in simgesi olan Atatürk Kültür Merkezi’ne (AKM) ilişkin açıklamaları tepki çekti.
Cumhuriyet Gazetesi'nden Hazal Ocak ve Kayahan Ayhan'ın haberine göre; AKM’nin isminin değiştirileceği sinyali veren Erdoğan’ın “Artık Atatürk Kültür Merkezi (AKM) demiyorum, biz orayı opera binası olarak hazırladık” sözlerini değerlendiren sivil toplum örgütü temsilcileri ve sanatçılar, Erdoğan’ın Atatürk devrimleri ve Cumhuriyet değerleriyle hesaplaşma peşinde olduğunu söyledi.
ESİN KÖYMEN
(Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı)
“Atatürk ve Cumhuriyetin kuruluşu itibarıyla oluşturulan ve Atatürk’ün isminin verildiği aslında her yere müdahale ediyor. Cumhuriyet değerleriyle hesaplaşıyor. Kendi muhafazakâr düşünce yapısını ve davranış biçimini doğrudan doğruya kent mekânları üzerine nakşediyor. Yaptığı, kent mekânlarında Cumhuriyet değerleriyle hesaplaşmak. Türkiye’deki bireylerin sosyokültürel düzeyini, kentleşme bilincini arttırabilmek için bir dizi çalışmanın parçasıdır kültür merkezleri. Cumhuriyet değerleridir. Aslında aydınlanmanın öncüsü olarak bu kültür merkezleri kullanılmıştı. Aydınlanmayla ilgili bir derdi var. İsim üzerinden de bunu yapıyor. Atatürk Kültür Merkezi, doğrudan doğruya Atatürk’ün devrimci duruşu ve sanata verdiği önemin bir yansımasıdır. Bununla da hesaplaşmaya çalışıyor.”
AKİF BURAK ATLAR
(Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı)
“AKM, simgelediği modernite ve Cumhuriyet değerleriyle birlikte Taksim Meydanı’nın tamamlayıcı bir parçası. Sadece yapısı ve işleviyle değil, ismiyle de İstanbul’un hafızasında ve kimliğinde tartışılmaz bir konumda. Bu konumdaki bir kent simgesinin ismini değiştiremezsiniz. Toplumsal bir kabul olmadan bu tür bir değişikliğin karşılığı yoktur, tartışmaya bile gerek yok.”
ŞENAL SARIHAN
(Cumhuriyet Kadınları Derneği Kurucu Genel Başkanı)
“Atatürk Kültür Merkezi aslında Atatürk’ün adını silme tavrının bir devamı olarak ortaya çıkıyor. Atatürk’ün isminin Türkiye’nin yapısal görüntülerinden de silinmeye çalışılması, Cumhuriyetle hesaplaşmanın bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor. Cumhuriyetin bütün değerlerini ve bütün kazanımlarını ortadan kaldırmaya doğru tırmanan bir politika ile karşı karşıyayız. Ankara’da her türlü olumsuzluğa karşın Anıtkabir dolar ve taşar. Herkes buradadır. Bu gösteriyor ki bir ülkenin kaderini tayin etmiş, bir ülkeyi demokratik bir yapıya kavuşturmak için emperyalizme karşı mücadele etmiş ve oradan bir Cumhuriyet, bir ülke yaratmış olan Mustafa Kemal ve arkadaşları ve onun kazanımlarını unutturmak olanaksız. Bunu birtakım yerleri tırpanlayarak başaramazsınız, başaramayacaklar.”
İLHAN GÜLEK
(ADD Genel Yönetim Kurulu üyesi ve İstanbul sorumlusu):
Atatürk’le Taksim özdeşleşmiştir. Çağdaş uygarlığı sanatla bütünleştiren Atatürk adına bir kültür merkezinin olması da İstanbul’un olmazlarındandır. İstanbul’a sembol olmuş bir merkezden, havaalanından, spor sahalarından Atatürk adının silinmesi bir projeninin devamından başka bir şey değil. Çağdaşlık, uygarlık ve sanat Türkiye’de Atatürk devrimleriyle başlamıştır. Bu yüzden Atatürk adı oraya en çok yakışacak ve değiştirilmeyecek addır. Bu adın değiştirilmek istenmesi karşıdevrim sürecinin durakları, adımlarıdır. Atatürk’ten uzaklaşırsanız laiklikten, çağdaş eğitimden ve dünyadan uzaklaşırsınız.
YEKTA KARA
Opera sanatçısı
“Dünyanın bütün büyük başkentlerinde opera binalarında sadece opera ve bale sergilenir. Ankara’da da ilk yapıldığında böyleydi. Doğrusu budur, ben de böyle olmasını tercih ederim. İstanbul’daki Atatürk Kültür Merkezi bir opera binası değildi, burada opera ve balenin yanı sıra konserler de düzenlenirdi, zaman zaman tiyatro eserleri de başka etkinlikler de. Eğer gerçekten sadece opera ve bale için bir merkez hazırladılarsa itirazım olmaz. Ama o kadar büyük bir inşaat ki, otoparkı da içine aldılar, mimari detaylarını bilmiyorum ama sadece operaya ayrılacağını hiç sanmıyorum. Yine çeşitli kültürel etkinliklerin yapılacağı bir merkez olacaksa ismini niye değiştiriyorlar, bilmiyorum.”
RENGİM GÖKMEN
Cumhurbaşkanlığı Devlet Senfoni Orkestrası Şefi
“Cumhurbaşkanının o sözü benim de dikkatimi çekti. Ama pek anlamadım. Bundan sonra oraya Atatürk Opera Binası dememiz mi isteniyor, bilmiyorum!”
MESUT İTKU
Emekli opera müdürü
“İçinde sadece opera oynanacak bir bina olmasını gönlüm isterdi. Ama proje yine çok amaçlı olarak tasarlandı. O zaman isminin de Atatürk Kültür Merkezi olarak kalması gerekir. Opera Merkezi denilince içinde sadece opera oynanmalı. Burası öyle bir yer olmuyor ki?”