ONUR ERDOĞAN / KRT WEB
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, Siirt ziyareti kapsamında gerçekleştirilen Demokrasi Konuşmaları programında açıklamalarda bulundu.
Merkez Bankası'nın aldığı faiz indirim kararlarıyla Türk lirasında rekor seviyeye ulaşan değer kaybıyla birlikte gittikçe derinleşen ekonomik sıkıntılara ilişkin yaptığı değerlendirmelerde Erdoğan, 2008-2012 Küresel Ekonomik Krizi'ni hatırlattı. Erdoğan, 2008 yılında krize ilişkin yaptığı açıklamalarda kullandığı "Teğet geçecek" ifadesini tekrarlayarak şunları söyledi:
Şunu açıkça belirtmek istiyorum. 2008'de bizi teğet geçecek demiştim ve hatırlayın bizi teğet geçti. Burada meselenin dolar olmadığını meselenin faiz olmadığını anlamak için bir adım geriye çekilip akıl ve vicdan penceresinden fotoğrafa bakmak yeterlidir.
2008 EKONOMİK KRİZİ'NDE NE YAŞANDI?
ABD'deki gayrimenkul piyasasındaki düşüş ile birlikte, bankaların düşük gelirli ailelere konut almak için kolayca kredi sağlamasına dayanan "Mortgage" sisteminin çöküşü pek çok büyük bankanın iflasına yol açmıştı.
ABD'de yaşanan bu kriz, kısa süre içerisinde dünya geneline sıçramış, ekonomist Mahfi Eğilmez'in değerlendirmesine göre tarihin ilk küresel nitelikli krizi haline gelmişti.
Dönemin 60. Hükümeti'nde başbakan olarak görev yapan Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 27 Ekim 2008'de yaptığı açıklamada "Kriz, Türkiye'yi teğet geçecek" ifadelerini kullanmıştı.
TÜRKİYE NASIL ETKİLENDİ?
Kriz dönemine ait veriler, Erdoğan'ın sözlerinin tam aksini ortaya koyuyor.
Dünya Bankası'nın verilerine göre, krizin en etkili olduğu 2009 yılında Türkiye ekonomisi yüzde 4.823 oranında küçüldü. Bu oran, 2001 Krizi'nde yaşanan daralmanın ardından Türkiye tarihinin en büyük ikinci ekonomik daralması olarak kayıtlara geçti.
Bu oranla birlikte Türkiye, ekonomisinde en çok daralma yaşayan ülkeler sıralamasında 204 ülke arasında 40. sırada yer aldı. Ayrıca, OECD üyesi ülkeler ortalama yüzde 3.3 oranında küçülürken, bu oran Avrupa Birliği üyesi ülkeler için yüzde 4.4 seviyesinde gerçekleşti. Bu sonuçlara göre Türkiye; OECD ve Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında ortalamanın üstünde bir ekonomik daralma yaşadı.
Yaşanan bu büyük daralma, Türkiye'nin 2009 yılı Gayrisafi Yurtiçi Hasılası'na bir önceki yıla göre 121.2 milyar dolarlık kayıp olarak yansıdı.
Bunun yanı sıra kriz, işsizlik oranlarına da yansıdı. OECD'nin verilerine göre, Türkiye'nin 2009 yılı işsizlik oranları, bir önceki yıla göre yüzde 3.1 artarak 14.3 seviyesini gördü. OECD üyesi ülkelerin ortalama işsizlik oranı ise 2009 yılında yüzde 2.2 artarak yüzde 8.5 seviyesine ulaştı. Böylece 2008 krizinin Türkiye üzerindeki etkisi, işsizlik oranları bazında da OECD ortalamasının üzerinde yer almış oldu.