Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Büyük Dairesi, geçen 22 Aralık’ta Selahattin Demirtaş ile ilgili 2018 yılında verilen "Serbest bırakılmalı" kararına ilişkin yapılan temyiz başvurusunu karara bağlamıştı. 17 yargıçtan oluşan Büyük Daire, 15'e karşı 2 oyla Demirtaş'ın derhal serbest bırakılması gerektiğine karar vermişti.
Cumhuriyet'ten Ece Piroğlu'nun haberine göre; Selahattin Demirtaş’ın avukatları Benan Molu ve Mahsuni Karaman "AİHM’in, ‘Demirtaş derhal serbest bırakılmalı’ kararına gösterilen dirence karşı, yeniden AYM’ye bireysel başvuru yaptıklarını" duyurdular.
Avukat Benan Molu, 14 Ocak'ta başvuruyu yaptıklarını belirterek,"Kesin ve bağlayıcı olan AİHM kararlarının uygulanmaması hem bir ihlale yol açar, hem de 'serbest bırakın' kararına rağmen hala cezaevinde tutulmaya devam edildiği için AİHM'nin tespit ettiği ihlallerin devamı niteliğindedir. Hem kararın uygulanmaması ayrı bir ihlaldir, hem de tespit edilen ihlaller yeniden ihlal edilmeye devam edilmektedir dedik. Bir karar çıkmasını bekliyoruz" ifadelerini kullandı.
Molu, AYM'ye başvuru yapmadan çok kısa bir süre önce AYM'nin Abdullah Yaşa başvurusunda verdiği kararı hatırlatarak şunları aktardı:
"Abdullah Yaşa başvurusu da bir AİHM kararıydı. Biber gazı kullanımı sebebiyle ölümle ilgili orada AİHM hak ihlali kararı verip, yeniden soruşturma başlatılmasını istemişti. Bunun yerine getirilmemiş olması sebebiyle AYM’ye bir başvuru yapılmış. AYM’de bu aralık ayı içerisinde kararını açıkladı ve dedi ki 'AİHM kararının uygulanmaması mahkemeye erişim ve etkili başvuru yolu ihlalidir.' Daha önce de Şahin Alpay ve Mehmet Altan kararları uygulanmadığı için benzer şekilde süreçler olmuştu. Biz bütün bu AYM'nin kendi kararlarının uygulanmaması sebebiyle verdiği ihlal kararlarını da koyup dedik ki 'Böyle böyle kararlar verdiniz, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarının uygulanmaması bir suç, hak ihlali. Dolayısıyla AİHM kararlarının uygulanmıyor olması da bir hak ihlali bu doğrultuda bir karar verilmesini talep ediyoruz.'"
'KENDİ KARARLARI UYGULAMADIĞINDA VERDİĞİ TEPKİYİ VERMESİNİ BEKLİYORUZ'
Molu, başvuru yaptıktan hemen sonra Enis Berberoğlu kararının çıktığını belirterek şunları kaydetti:
"Dolayısıyla bu bağlamda AYM’den bir an evvel ‘Burda karar uygulanmadı’ diye bir ihlal kararı vermesini bekliyoruz. Olması gereken de budur aslında, fakat şöyle endişelerimiz var; kendi kararları uygulanmadığında çok haklı olarak sinirlenen, tepki gösteren, çok kısa süre içerisinde ‘hak ihlali’ kararları veren AYM özellikle AİHM kararlarının uygulanmaması konusunda çok net bir tavır sergilemiyor. Bizim AYM’den beklentimiz kendi kararı uygulanmayınca verdiği tepkiyi vermesi.
'PEK BİR ÜMİDİMİZ YOK'
Ama özellikle AYM'nin son dönemde AİHM ile ilgili yaklaşımı da çok önemli bir faktör. AİHM Osman Kavala ile ilgili de bir ihlal kararı verdi ve Kavala buna rağmen ikinci kez tutuklandı. Aslında bu AİHM kararı doğrultusunda Osman Kavala’nın ikinci tutukluluğuyla ilgili bir 'hak ihlali' kararı verilmesi gerekirken, AYM bu 'hak ihlali' kararını da vermedi. Dolayısıyla bu da farklı biçimde AİHM’nin kararına direnmek anlamına geliyor. Bu bağlamda değerlendirdiğimiz zaman pek bir ümidimiz yok. Çok uzun bir süredir 8’e 7 çıkıyordu başkanın oyuyla özellikle bir oy farkla bu kritik davalarda hak ihlali kararı veriliyordu ancak İrfan Fidan’ın tekrar hakim olarak atanmasıyla artık onun da çok mümkün olmayacağı, özellikle bu siyasi davalarda lehe bir karar alımının giderek zorlaşacağı görüşündeyiz.
Tabi bizim elimizdeki kesin ve bağlayıcı olan karar çok güçlü. Avrupa Parlamentosu 16’ya karşı 590 oyla ‘Demirtaş derhal serbest bırakılmalı’ yönünde bir karar aldı. Yakın bir dönemde AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını denetleyen Avrupa Konsey Bakanlar Komitesi önündeki süreç başlayacak. Dolayısıyla bir şekilde serbest bırakılması için uluslararası makamlardan çeşitli kararlar geleceğini düşünmüyoruz ama AYM buna ne kadar uyar bundan çok emin değiliz, temennimiz uyması yönünde."