"Sokağa çıkma yasakları başlayınca, aileme ve erkek kardeşlerime yardım etmek için yeniden çalışmaya başladım." Bu sözler Bangladeş'te yaşayan 11 yaşındaki Imran'a ait. Imran, başkent Dakka'daki kağıt çanta üretimi bir atölyede çalışıyor. Dünyanın diğer bir köşesi Bolivya'da durum farklı değil. 9 yaşındaki Valentinne, sabah 4'te işe başlıyor, annesi ile sokaklarda gece yarısına kadar mendil satıyor.
SON 20 YILDA İLK KEZ ARTTI
Valentinne Mart 2020'de, okulu koronavirüs salgını önlemleri nedeniyle kapatılınca eğitimini yarıda kesti.
Bugünlerde 23 yaşındaki annesi Nancy ile birlikte gece karanlık çökene kadar ayakkabı boyacılığı yapıyor.
Valentinne "Annem beni okula yazdırdı ama bir gün bile sınıftan içeri giremedim. Okul araç gereçlerimi bile alamadım. Geçen yıldan kalan bir defterim var ama içi bomboş. En çok da arkadaşlarımı ve oyun saatlerini özlüyorum." diyor.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), dünyada çocuk işçilerin sayısının son 20 yılda ilk kez artış gösterdiğini, son 4 yılda çocuk işçilerin sayısının 8,4 milyon arttığını açıkladı.
UNICEF ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) ortak raporuna göre, son 20 yılda ilk kez çocuk işçi sayısında artış görüldü.
2020'nin başından bu yana çocuk işçilerin sayısının 160 milyona ulaştığı belirtilen raporda, koronavirüs pandemisinin milyonlarca çocuğu çalışmaya ittiği vurgulandı.
Raporda ayrıca, son 4 yılda çocuk işçilerin sayısının 8,4 milyon arttığı, milyonlarca çocuğun pandemi sonucu çalışmak zorunda kalabileceği belirtildi.
UNICEF ve ILO, gelinen noktanın bunca ilerleme sağlanmışken geri adım atmak anlamına geldiğini vurguladı.
Rapora göre, dünyada 5-11 yaş aralığındaki çocuk işçi sayısında artış oldu, küresel çocuk işçi sayısının yarısından fazlası da bu yaş aralığındaydı.
5 ile 17 yaş arası çocuklar arasında, fiziksel ve ruhsal sağlıkları ile güvenlikleri açısından tehlike yaratabilecek işlerde çalışanların sayısı 2016'dan beri 6.5 milyon artış göstererek 79 milyona ulaştı.
Gana'da yaşayan Jacob bu çocuklardan biri.
"Benim adım Jacob. 13 yaşındayım. Başkent Gana'daki Chorkor'da bir balıkçı köyü olan Akr'da yaşıyorum.
Her sabah 4'te kalkıp teyzeme balık pişirip satması için yardım ediyorum. İşim, ateş yakmak, balıkları temizleyip, dev körüklere onları atmadan önce de sıcak ızgaranın üstüne dizmek .
Teyzem daha çok balıkla geri dönene kadar akşama kadar tekrar tekrar bunları yapıyorum. Akşam 11'den sonra uyuyorum.
Pandemide kapatılan okulum yeniden açıldığında geri dönemedim çünkü söz vermesine rağmen teyzem üniformamı almayı sürekli erteledi. Eskisini de giyemem- kollarını fareler kemirmişti.
1 yıldan fazla oldu, ben halen evdeyim. Beş tane kız kardeşim var. Ben daha 8 yaşındayken annemi kaybettik. Ardından babaannem bize baktı ama o da iki yıl önce öldü. Biz de teyzemin yanına yerleştik, onun için çalışıyoruz.
Sabah işlerimi tamamladığımda teyzem bana yemek paramı veriyor (1 dolardan az). Genelde banku (mısır ve manyoktan yapılan bir yemek) ve biraz da kızarmış balık alıyorum .
Çalışmak zorunda olmasaydım okula gitmek ve asker olmak isterdim. Okuyup yazma bilmeyenlere telefonlarına veri girmelerinde yardım etmek için de okumak isterdim."
Çocuk işçiliğinde görülen artışın pek çok nedeni var. Nüfus artışı, tekrarlayan krizler, aşırı yoksulluk ve yetersiz sosyal koruma önlemleri, bunlardan bazıları.
Aslında Asya ve Latin Amerika'da 2016'dan beri bir ilerleme görülmüştü ancak Covid salgını nedeniyle bu kazanımlar risk altında.
Sahraaltı Afrikası'nda geçtiğimiz 4 yılda 16.6 milyon çocuk daha çalışmaya başladı. Hatta bu bölgede çocuk işçilerin sayısı, dünyanın geri kalanının toplamından fazla.
Kaynak: BBC - Eva Ontiveros