CHP’nin, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (TİGEM) Sudan ve Nijer’de yapmayı planladığı ancak henüz hayata geçiremediği tarım projelerinin araştırılması için verdiği önergenin Genel Kurul gündemine alınması önerisi, AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
Ömer Fethi Gürer, ilk imzacısı olduğu önerge üzerine Genel Kurul’da yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanlığı verilerine göre 2010 yılından beri Türkiye’de 1 milyon 300 bin hektar tarım arazisi varlığının yok olduğunu anımsattı ve iktidarın Sudan ve Nijer’de tarım projeleri geliştirmesini eleştirdi.
'SUDAN VE TÜRKİYE ORTAK ŞİRKET KURDU'
TİGEM’in 2014 yılında Sudan Tarım ve Ormancılık Bakanlığı ile bir şirket kurduğunu, Sudan’da 12 bin 500 dönümlük arazi üzerinde çiftlik kurulmasına ve 780 bin 500 hektarlık arazinin her iki ülkenin ortak şirketine tahsis edilmesine karar verildiğini anımsatan Gürer, “2018 yılında Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi kurulmuş, şirket yönetim kurullarına atama yapılmış. Ortak kuruluş şirketlerinden TİGEM yüzde 80, Sudan Tarım ve Orman Bakanlığı yüzde 20 paya sahiptir. Sudan'dan buğday, domates, biber, pamuk, soya, susam, mısır gibi ürünlerin üretileceği açıklanmıştır” diye konuştu.
'FAALİYETİ OLMAYAN ŞİRKETİN YÖNETİCİLERİNE 417 BİN TL HARCAMA YAPILDI'
Sayıştay raporlarına göre 2020 yılında söz konusu şirketin yönetim kurulu başkan ve üyelerine 417 bin lira harcama yapıldığını, ayrıca kurul üyelerine 51 bin lira ikramiye verildiğini belirten Gürer, konuşmasının devamında şunları söyledi:
Ortada bir şey yok. Yönetim kuruluna para ödeniyor, ayrıca ikramiye dahi veriliyor. Sudan yetmezmiş gibi 2017’de Nijer’den alan tahsis edilme çalışmaları başlanmış. 2021 yılında, Tarım Bakanlığı ‘Nijer ile bir anlaşma yok’ dese de Dışişleri Bakanlığı Nijer de tarım anlaşmasının yapıldığını belirtmiştir. Sudan ülkemize 3 bin kilometre Nijer ise 3 bin 429 kilometre mesafededir.
'BİR KONTEYNERİN SUDAN VE NİJER’DEN ÜLKEMİZE GELMESİ 15 BİN DOLAR'
Çözüm için Sudan’a, Nijer’e gidinceye kadar 50 yıl önce başlatılan GAP projesini 2010 bitirmiş olsaydı, bugün GAP’taki sorunların çözülmesiyle ülkemizdeki sorunlar ortadan kalkardı. GAP bitmediği gibi, İç Anadolu'da KOP'la ilgili de çalışmalar yeterli biçimde geliştirilmemiş, sulama suyu sorunu İç Anadolu'da çözülmemiştir. Sekiz yıldır Sudan ve dört yıldır Nijer için tarım adına yapılan harcamalar ve enerji gideri Türkiye tarımı için harcansaydı ülkemize daha doğru ve faydalı işler yapılmış olacaktı. Sudan'da ve Nijer'de yapılan çalışmalar hangi aşamada, ne oluyor, ne bitiyor? Buralardaki durumu incelemenin Meclis’in görevi olduğunu düşünüyorum. Neden oralar tercih edildi? Neden hedeflenenlere bugüne kadar erişilmedi? Neden tarımla ilgili çalışmalarda Türkiye'deki tarım arazileri, çiftçi, besici, üretici önemsenmezken bu yerlere iktidarın ilgisi oluştu; bunun araştırılması gerektiğini düşünüyorum. Bir konteynerin Sudan ve Nijer’den ülkemize gelmesi 45 gün süre alırken 15 bin dolar civarında da bir harcama gerektiriyor.
'21 ÜRÜNDE ARZ AÇIĞIMIZ VAR'
21 üründe arz açığımız olduğunu, soruma yanıtta bakanlık belirtti. Hububatta, bakliyatta, susamda, pamukta, soyada, bitkisel ham yağda ülkemizin açığı var. Bakanların ve Cumhurbaşkanı’nın son dönemdeki açıklamaları da birbiriyle çelişiyor. Çünkü Bakan, ‘Biz arz açığı olan ürünlerde açığı giderecek çalışma yapacağız’ diyor. Aradan iki gün geçiyor, bu kez de Rusya'dan gelecek olan gemilerle bitkisel ham yağ sorununun aşılacağını söylüyor. Kafalar tarımda oldukça karışık. Bu karışıklığın bir yansıması da yurt dışından tarım arazilerinin alınıp tarıma yönelmek için çalışmalara geçilmiş olması. Kendi ülkemiz toprakları içinde doğru değerlendirmeyle sorunları aşmak varken gidip de dışarıda bu arayışlara yönelmek akıl karı değil. Türkiye'de bütün sorunları çözerseniz, tarımı istediğiniz boyutlara erdirirsiniz, dünyada farklı pazarlar açmak için gider başka ülkelerde yatırım yapar, onlarla da diğer ülkelere satışlar sağlayabilirsiniz ama kendi ülkenizin içinde tarım sorunluyken; çiftçisi, besicisi, üreticisi sorunluyken, gebe inekler kesime gönderilirken bu yol yol değildi.
(ANKA)