CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a yaptığı başvuruda, kamuoyunun beklentileri doğrultusunda Paris İklim Sözleşmesi’nin onaylanma sürecinin tamamlanması durumunda TBMM’nin yaşanabilir bir çevre yaratılmasına çok değerli bir katkı yapacağını belirtti.
CHP’li Özel, TBMM Başkanı Şentop’a yaptığı başvuruda, Paris İklim Sözleşmesi’nin onaylanması sürecinin bir an önce tamamlanması çağrısında bulundu. Özel, “Kamuoyunda Paris İklim Anlaşması olarak bilinen Paris Anlaşması, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında, iklim krizinin önüne geçmek amacıyla 197 ülkenin imzaladığı bir anlaşmadır. Anlaşma, iklim krizinin önüne geçilebilmesi için küresel ortalama yüzey sıcaklığındaki artışı 2 derece ile sınırlandırmayı amaçlamaktadır. 29 Haziran 2021 itibarıyla 197 ülkenin imzaladığı anlaşmayı onaylamayan ülkeler; Eritre, İran, Irak, Yemen ve Türkiye olarak sıralanmaktadır. Ülkemiz, Paris Anlaşması’nı 22 Nisan 2016 tarihinde, New York’ta düzenlenen Yüksek Düzeyli İmza Töreni’nde 175 ülke temsilcisiyle birlikte ilk imzalayan ülkeler arasında yer almıştır. Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan bilgilendirme notuna göre Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz havzası, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı en hassas bölgelerden biri olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’nin, küresel ısınmanın özellikle su kaynaklarının azalması ve çölleşme ile bunlara bağlı ekolojik bozulmalar gibi olumsuz yönlerinden etkilenmeye başladığı belirtilmektedir” ifadesini kullandı. Özel, şunları kaydetti:
TÜRKİYE İKLİM KRİZİNDEN OLUMSUZ ETKİLENİYOR
“Ülkemizin Paris İklim Anlaşması’nı onaylamama gerekçesi olarak yeterli finans kaynağına ulaşamayacak olması gösterilmektedir. Türkiye, Kasım 2020’de Riyad’da yapılan G20 Zirvesi’nin sonuç bildirgesinde Paris Anlaşması odaklı bir şerh de düşmüştür. Tüm bu tarihsel süreç göz önünde bulundurularak ve Türkiye’nin iklim krizinden olumsuz etkilendiği Dışişleri Bakanlığı’nın bilgilendirme notlarında da yer aldığı dikkate alındığında, ülkemizin ilk imzacılarından olduğu Paris İklim Anlaşması’nı bir an önce onaylaması gerektiği açıktır. Anayasa’nın ‘Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma’ başlıklı 90’ıncı maddesi, yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, TBMM’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlı olduğunu içermektedir. Rejime kasteden anayasa değişikliğiyle birlikte yürütme organınca TBMM Başkanlığı’na kanun tasarısı sunma ihtimali kaldırılmış, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün 90’ıncı maddesi, TBMM’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlı andlaşmaların Cumhurbaşkanı’nca TBMM Başkanlığı’na genel gerekçesiyle sunulmasını, TBMM Başkanı’nın da bu andlaşmaları gelen kağıtlar listesinde yayımlamasından sonra milletvekillerinin bu andlaşmaların uygun bulunduğuna dair kanun teklifi verebilmelerini mümkün kılmıştır. Rejime kasteden anayasa değişikliğinin ardından yürürlüğe giren yeni içtüzük ile birlikte yerleşik teamüllere göre uluslararası andlaşmalara ilişkin kanun teklifleri TBMM Başkanlarının imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunulmakta ve ilgili komisyonlara havale edilmektedir. Bu çerçevede şahsınızın imzasıyla TBMM Başkanlığı’na 151 kanun teklifi sunulmuştur. Ancak ilk imzacısı olduğumuz Paris İklim Anlaşması’nın uygun bulunmasına ilişkin kanun teklifi, üzerinden geçen zamana rağmen ilgili komisyona havale edilmemiştir. İlgili içtüzük hükümlerine göre anlaşmanın Cumhurbaşkanı’nca TBMM Başkanlığı’na sunulmuş olması gerekmektedir.
“Ülkemizin Paris İklim Anlaşması’nı onaylamama gerekçesi olarak yeterli finans kaynağına ulaşamayacak olması gösterilmektedir. Türkiye, Kasım 2020’de Riyad’da yapılan G20 Zirvesi’nin sonuç bildirgesinde Paris Anlaşması odaklı bir şerh de düşmüştür. Tüm bu tarihsel süreç göz önünde bulundurularak ve Türkiye’nin iklim krizinden olumsuz etkilendiği Dışişleri Bakanlığı’nın bilgilendirme notlarında da yer aldığı dikkate alındığında, ülkemizin ilk imzacılarından olduğu Paris İklim Anlaşması’nı bir an önce onaylaması gerektiği açıktır. Anayasa’nın ‘Milletlerarası andlaşmaları uygun bulma’ başlıklı 90’ıncı maddesi, yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, TBMM’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlı olduğunu içermektedir. Rejime kasteden anayasa değişikliğiyle birlikte yürütme organınca TBMM Başkanlığı’na kanun tasarısı sunma ihtimali kaldırılmış, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün 90’ıncı maddesi, TBMM’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlı andlaşmaların Cumhurbaşkanı’nca TBMM Başkanlığı’na genel gerekçesiyle sunulmasını, TBMM Başkanı’nın da bu andlaşmaları gelen kağıtlar listesinde yayımlamasından sonra milletvekillerinin bu andlaşmaların uygun bulunduğuna dair kanun teklifi verebilmelerini mümkün kılmıştır. Rejime kasteden anayasa değişikliğinin ardından yürürlüğe giren yeni içtüzük ile birlikte yerleşik teamüllere göre uluslararası andlaşmalara ilişkin kanun teklifleri TBMM Başkanlarının imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunulmakta ve ilgili komisyonlara havale edilmektedir. Bu çerçevede şahsınızın imzasıyla TBMM Başkanlığı’na 151 kanun teklifi sunulmuştur. Ancak ilk imzacısı olduğumuz Paris İklim Anlaşması’nın uygun bulunmasına ilişkin kanun teklifi, üzerinden geçen zamana rağmen ilgili komisyona havale edilmemiştir. İlgili içtüzük hükümlerine göre anlaşmanın Cumhurbaşkanı’nca TBMM Başkanlığı’na sunulmuş olması gerekmektedir.
Eğer kamuoyu nezdinde imzalandığına ilişkin aleniyet kazanan bu anlaşma Cumhurbaşkanı’nca TBMM Başkanlığı’na sunulmadıysa, kamuoyunun ve Parti Grubumuzun özel ilgisi bulunan bu anlaşmanın akıbetinin makamınız tarafından Cumhurbaşkanlığı’ndan sorulması; Parlamentomuzun çevre hakkına duyduğu saygı açısından önemli bir gösterge olacaktır. Kamuoyunun büyük bir bölümünün bir an önce onaylanmasını beklediği ve çok sayıda sivil toplum kuruluşunun bu yöndeki taleplerini dile getirdiği Paris İklim Anlaşması’nın uygun bulunmasına ilişkin kanun teklifinin bir an önce ilgili komisyona sevk edilerek, onaylanma sürecinin tamamlanması noktasında atacağınız adımın, İçtüzük’ten kaynaklanan bir sorumluluğun yerine getirilmesinin yanı sıra; Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yaşanabilir bir çevre yaratılması sürecine çok değerli bir katkısı olacak ve kamuoyunun büyük bir bölümünün beklentisinin yerine getirilmesi anlamına gelecektir.”
