CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat’ın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na sorduğu yazılı soru önergesine cevap veren Bakanlık, ilginç bir detayı ortaya çıkardı. Karabat’ın sorduğu tesisin ihale süreci, bedeli ve ihaleyi alan firmayla ile ilgili soruya tam olarak cevap vermeyen Bakanlık, projenin ihalesinin yapılmadığını kabul ederek, inşaat işlerinin daha önce yol bordür ve tretuar işleri için yapılan ihaleyi alan tarafından yürütüldüğünü belirtti.
KİMLER AYRIŞTIRIP SATIYOR
Bir ton plastik atığın günümüzde yaklaşık 5 bin TL olduğunu belirten Karabat, tesiste saatte 5 bin ton atığın ayrıştırma işleminin yapılacağını, 12 saat çalışması durumunda ise günde en az 60 ton atığın işleneceğini kaydetti. Plastiğin yanı sıra cam, naylon, kağıt ve demir gibi atıkların da ayrıştırılacağını ifade eden Karabat, “Günde 5 ton plastik geri dönüşümü olsa 25 bin TL, ayda da 750 bin TL yapar. Diğer atıkları da saymıyorum üstelik. Bu atıkları kimler ayrıştıracak, kimler taşıyıp nerelere satacaktır? Tesisin ihale ve inşaat süreci gibi bunlar da karanlıkta kalmıştır. Biz bunları sorguluyoruz diye kimse bize çevre düşmanı demesin. Bu hassasiyetler üzerinden vurgun yapılmasına karşıyız” şeklinde konuştu.
İHALE NEDEN YAPILMADI
Yol yapım ihalesi verilenlere geri dönüşüm tesisi inşa ettirilmesinin yasal ve etik olmadığını anlatan Karabat, “Açık alan inşaat metrekare maliyeti 5 bin TL, kapalı alan maliyeti de 10 bin TL’den başlıyor. Buradaki tesisin yapım maliyeti nereden bakarsanız bakın 20-25 milyon TL’yi buluyor. Bunun kesinlikle ayrı bir ihalesinin yapılması gerekirdi. Acaba burayı inşa edenle geri dönüşüm konusunda ticari bir işbirliği mi söz konusu” ifadelerini kullandı.
Geri dönüşüm projesinin yapıldığı bahse konu alanın sportif amaçlı tesis, yeşil alan gibi sosyal tesisler için ayrıldığını dile getiren Karabat, projenin ilçede yaşam alanlarına çok yakın bir noktada yapıldığını söyledi.
İşte Karabat'ın verdiği soru önergesi:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Çevre ve Şehircilik Bakanı Sayın Murat KURUM tarafından Anayasa’nın 98. ve TBMM İçtüzüğünün 96 ve 99’uncu Maddeleri gereğince yazılı olarak yanıtlanmasını arz ederim.
Dünyada atık sorunu gün geçtikçe büyük ve ötelenemez bir sorun halini almaktadır. Dünyada atık toplama ve imha konusunda önemli gelişmeler yaşanırken ülkemizde de önemli adımlar atılmakla beraber, bu konuda hem toplumsal bilinç hem de yasal mevzuat açısından ciddi sorunlar yaşanmaya devam etmektedir. Dünyada bir servet, değer konumunda olan atık genelde kaynağında ayrıştırılmış olarak toplanıp, değerlendirilmektedir. Ancak ülkemizdeki uygulamalar bu bağlamda henüz arzu edilen seviyelerin çok gerisindedir. Dolayısıyla atık meselesi ülkemizde bir kirlilik kaynağı olmaya devam etmektedir.
İstanbul ilimizin Başakşehir Belediyesi tarafından Bahçeşehir bölgesinde kentin merkezi sayılabilecek bir noktaya, Bahçeşehir 2. Kısım Mahallesi’nde, Pazartürk ve minibüs/otobüs duraklarının yakınlarına, kısacası yaşam alanlarının bulunduğu bölgeye katı atık dönüştürme tesisi kurmayı planlamaktadır. Kurulması planlanan tesiste bölgeden toplanacak geri dönüşüm ürünlerinin işlem göreceği ifade edilmektedir.
Başakşehir Belediyesi tarafından geçtiğimiz Ağustos ayında yapılan açıklamada ayrıştırma tesisinin 4 bin metrekare alan üzerine inşa edileceği, tesiste plastik, pet, kâğıt, metal, cam, karton, naylon ambalaj ürünlerini, saatte 5 ton kapasite ile işleyeceği açıklanmıştır. Ayrıca tesiste 50 tonluk kantarın olacağı ifade edilmiştir.
Tesisin bölgede ciddi bir trafik yoğunluğu oluşturabileceği, işlenecek atıklarla ortaya çıkabilecek koku, gaz ve kimyasal çıktılardan çevrede yaşayan vatandaşlarımızın sağlığının ciddi anlamda olumsuz etkileneceği değerlendirilmektedir. Proje konusunda bölge halkının görüş ve taleplerinin dikkate alınmadığı, aynı şekilde bölgede yaşayan vatandaşlarımıza hiçbir bilgilendirme yapılmadığı bölgede faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşlarımız başta olmak üzere birçok vatandaşımız tarafından defaetle tarafımıza iletilmiştir.
Yüklenicisi olduğu ifade edilen firma Kamer İnşaat tarafından, bölgede pek çok iş ve işlem yapılmasına rağmen alana projenin künye bilgilerini gösteren tabela alana asılmadığı, dolayısıyla projenin çeşitli detaylarına dair bilgilerin belirsiz olduğu, hatta alanın mülkiyeti konusunda tartışmalı bir durumun söz konusu olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca alanın bir kısmının İSKİ su havzasında kaldığı da iddia edilmektedir. Diğer yandan projenin bulunduğu alanın yeraltı su kaynaklarına etki edebileceği dikkate alındığında bu tesisin bölgedeki ekolojik dengeyi ve doğal yaşamı olumsuz etkilemesi kaçınılmaz olarak görünmektedir.
Bölgede yaşayan vatandaşlarımzın itirazları ve çevre ve insan sağlığı açısından olası riskler dikkate alındığında tesisin uzun vadede bölgemize yarardan çok zarar vereceği görülmektedir.
Buna göre;
1- Başakşehir Belediyesi tarafından 2021 yılında yapımına başlanan katı atık dönüşüm tesisi konusunda bölge halkının, Sivil Toplum Kuruluşlarının ve ilgili kurumların görüşlerine başvurulmuş mudur? Görüş bildiren kurumlar hangileridir?
2- Bahse konu olan tesisle ilgili İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden görüş alınmış mıdır? Planlama ve karar süreçlerinde İBB’nin görüşleri dikkate alınmış mıdır?
3- Tesise ilişkin “Katı Atık Değerlendirme ve Bertaraf Tesisi Ön Fizibilite Raporu” tamamlanmış mıdır?
4- Söz konusu tesisin ihale süreci tamamlanmış mıdır? İhale bedeli ne kadardır? İhaleyi alan firmanın iş ve işlemlerinde eksiklikler tespit edilmiş midir?
5- Söz konusu projeye ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile İstanbul Valiliği tarafından gerekli onaylar verilmiş midir? Onay süreci tamamlanmış mıdır? Onaya ilişkin tamamlanmayan iş ve işlemler nelerdir?
6- Projeye ilişkin ÇED raporu hazırlanmış mıdır?
7- Proje alanına projenin künye bilgilerini gösteren tabela asılmadığı doğru mudur? Bu durumun gerekçesi nedir? Konuyla ilgili bakanlıkça bir işlem yapılmış mıdır?
8- Projenin ada/parsel bilgileri nelerdir? Projeye ilişkin açılmış bir iptal ya da yürütmeyi durdurma davası var mıdır?
