TBMM Dışişleri Komisyonu’nun CHP’li üyesi Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Çin hükümetine toplama kamplarında zorla tutulan Uygur Türklerinin serbest bırakılması çağrısı yapılan ve 39 ülkenin imzaladığı mektupta Türkiye’nin imzasının yer almamasını eleştirerek, TBMM gündemine taşıdı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yanıtlaması talebiyle Meclis’te soru önergesi veren Çakırözer, “39 ülke, Çin yönetimine ortak bir mektup göndererek Doğu Türkistan'daki toplama kamplarında zorla tutulan Uygurların derhal serbest bırakılması çağrısında bulunuyor. Ama mektupta Türkiye'nin imzası yer almıyor. Çin ile ekonomimiz iyi olacak diye, aman Çin’i kızdırmayalım diye soydaşlarımızın Uygurlu kardeşlerimizin beyin yıkama kamplarında işkenceye maruz bırakılmasına, ölüme terk edilmesine iktidar neden ses çıkarmamaktadır. Bu zulme karşı sessiz kalmak Türkiye’ye yakışmıyor. Çin'le ilişkiler uğruna yüz binlerce Uygur Türkü kardeşimiz feda edilmemelidir” dedi. Çakırözer, Bakan Çavuşoğlu’na, “39 ülkenin imzaladığı mektuba Türkiye neden imza atmamıştır?” diye sordu.
HAİTİ VAR, TÜRKİYE YOK
Çin hükümetinin Uygur Türklerine yönelik yaygın insan hakları ihlalleri bir süredir dünyadan tepki almakta. İnsan Hakları örgütlerinin art arda yayınladıkları raporlarda, Sincan Bölgesinde yaşayan bir milyona yakın Uygur Türkünün ‘beyin yıkama amaçlı kamplarda tutulduğu’, ‘Nüfuslarının artmaması için zorunlu doğum kontrol ve kısırlaştırma politikalarına tabi tutuldukları’ belgelenmişti. Toplama kamplarında zorla tutulan yüzbinlerce Uygur Türkünün serbest bırakılması çağrısı yapılan, Almanya’nın başını çektiği ve 39 ülkenin imzaladığı mektupta Türkiye’nin imzası yer almadı. TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, Türkiye’nin imzasının yer almamasını eleştirerek, Meclis gündemine taşıdı. Çakırözer, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na, “Haiti var, Nauru varken Türkiye’nin böylesine haklı bir girişim içinde yer almaması şaşkınlık ve üzüntü vericidir. Türkiye neden yok?” diye sordu.
SES ÇIKARMAMAK TÜRKİYE’YE YAKIŞMIYOR
Çin ile ilişkiler uğruna Uygur Türklerine yönelik yapılan zulme iktidarın ses çıkarmadığını belirten Çakırözer, “Tek adam yönetimi, ‘Çin ile ilişkimiz iyi olacak’ diye, ‘ekonomik yardım alacağız’ diye yüz binlerce soydaşımız Uygur Türküne yönelik yaygın hak ihlallerine, zulümlere ses çıkarmıyor. Bu insanlık suçuna göz yumulması Türkiye’ye yakışmıyor. Bosna Hersek, Bulgaristan, Lihtenştayn, Litvanya, Monaco, Nauru, Palau, Polonya, Slovakya var ama Türkiye yok! Bu insan hakkı ihlallerine dur diyen 39 ülke arasında Türkiye de yer almalıydı” dedi.
Çakırözer 2019 yılında 22 ülke tarafından BM İnsan Hakları Konseyi’ne sunulan Çin’in Uygur Türklerine yönelik hak ihlallerini kınayan benzer bir mektuba da Türkiye’nin imzasını koymadığını anımsatarak, “O zaman da yine sadece CHP tepkisini göstermişti. Biz etnik dini ve kültürel bağlarımızın olduğu Uygurlar konusundaki gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Uygur Türkleri kendi kimliklerini koruyarak, temel hak ve özgürlüklerden eşit biçimde yaralanmalı, huzur ve refah içinde yaşamaları sağlanmalıdır. Bu sorumluluk Çin yönetimine düşer. Tabi ki Türkiye Çin’in toprak bütünlüğüne saygılıdır. Türkiye’nin Çin ile önemli ilişkileri vardır. Ama Çin ile bu iyi ilişkilerin de mutlaka Uygur Türklerinin yararına olması sağlanmalıdır” dedi.
‘HAYIR’ OYU VERMELİ
Çin’in, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi üyeliğine ilişkin BM Genel Kurulunda gelecek hafta seçim yapılacağını anımsatan Çakırözer “Gerçekten Uygur Türklerini düşündüğümüzü göstermek için bir fırsat çıktı. Kuru, soğuk açıklamalar ve hamaset yerine icraat lazım. Türkiye Çin’in BM İnsan Hakları Konseyi üyeliği için yapılacak oylamada Uygur Türklerine yönelik hak ihlalleri göz önünde bulundurarak mutlaka ‘hayır’ oyu vermelidir. Biz bu oylamanın Meclis’te takipçisi olacağız” çağrısında bulundu.
TÜRKİYE NEDEN YOK?
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yanıtlaması talebiyle verdiği soru önergesinde CHP’li Çakırözer “Çin hükümetine toplama kamplarında zorla tutulan Uygur Türklerinin serbest bırakılması çağrısının yapıldığı ve 39 ülkenin imzasının bulunduğu metinde Türkiye’nin imzası neden yer almamıştır? Uygur Türkü Müslümanları kamplarda tuttuğu için uluslararası kamuoyu ve insan hakları örgütleri tarafından eleştirilen Çin yönetiminin, Uygur Türklerine zorla doğum kontrol yöntemleri ve kısırlaştırma uygulamaya koyduğu iddia edilmiştir. Bu insan hakları ihlalleri karşısında Türkiye’nin tepkisi ne olmuştur? Çin’in BM’ye üyeliğinin gündeme alınması konusunda Türkiye’nin tutumu nedir?” sorularına yanıt istedi.
