TBMM Genel Kurulu’nda 9 Aralık Pazartesi günü başlayan ve 12 gün aralıksız süren 2020 yılı bütçe mesaisi dün tamamlandı. Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine 1 trilyon 92 milyar 21 milyon 197 bin TL, özel bütçeli idarelere 82 milyar 423 milyon 174 bin TL, düzenleyici ve denetleyici kurumlara 7 milyar 623 milyon 700 TL ödenek öngören 2020 Merkezi Yönetim Bütçe Teklifi’nin TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri sırasında gerginlikler de yaşandı.
CHP, HDP ve İYİ Parti milletvekillerinin itirazları, yüksek faiz gideri, bütçe açığı, görev zararları ve icracı olmayan kamu kurumlarına aktarılan yüksek ödeneklerde yoğunlaştı. Muhalefet partileri, yurttaşları yeni yılda yeni zamların ve vergilerin beklediğini, bütçenin de bunu gösterdiğini sık sık dile getirdi. Genel Kurul’da CHP adına söz alan CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, bütçenin halk için olmadığını belirterek, “Toplumun beklentilerini karşılamaktan çok uzak” dedi.
DİYANET YİNE UÇUŞTA
Bütçe görüşmeleri, Meclis’te sandalye sayısı en az olan partiden en çok olan partiye göre yapılan konuşmalar ile başladı. Bu kapsamda kürsüye ilk olarak İYİ Parti adına Grup Başkanvekili Lütfi Türkkan çıktı. Genel Kurul’da MHP adına Grup Başkanvekilleri Erkan Akçay ve Muhammed Bülbül, HDP grubu adına Eş Genel Başkanlar Pervin Buldan ve Sezai Temelli, CHP Grubu adına ise Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu konuştu. CHP Lideri Kılıçdaroğlu, konuşmasında bütçe teklifinde eksik buldukları hususları vurgulayarak, güncel siyaset tartışmaları üzerinden iktidarın politikalarını eleştirdi.
Genel Kurul’da muhalefet partilerince en büyük tepki çeken teklif, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bütçe teklifi oldu. CHP, HDP ve İYİ Parti milletvekilleri, Diyanet’e 2020 yılı için ayrılan 11,5 milyar TL ödeneğin sekiz bakanlığın bütçesini aştığını vurguladı.
BAKANA OSCAR VERİLDİ
Sık sık tartışmaların yaşandığı bütçe görüşmelerine iktidar milletvekilleri ilgi göstermedi. Muhalefet yıl içerisinde göremediği bakanları eleştirme imkânı buldu. CHP Bartın Milletvekili Aysu Bankoğlu, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın bütçe görüşmeleri sırasında, gençlerin işsiz ve mutsuz olduğunu belirterek Bakan Muharrem Kasapoğlu’nun oturduğu sıraya “işsizlik ve mutsuzluk Oscar’ı” olarak isimlendirdiği ödülü bıraktı.
‘ÇÜRÜK BÜTÇE’ TARTIŞMASI
Bütçe görüşmeleri sırasında yaşanan tartışmalardan en dikkati çekeni ise CHP Çanakkale Milletvekili Özgür Ceylan ile Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum arasında yaşandı. CHP’li Ceylan, “Vatandaş gırtlağına kadar borçlu” derken Bakan Kurum, “Siz çürük bütçe yaptınız” sözleri ile yanıt verdi.
BASIN İLAN AMBARGOSU
TBMM Genel Kurulu’nda görüşmeleri süren 2020 Yılı Bütçe Teklifi’nde CHP’li milletvekilleri tarafından BirGün gazetesine uygulanmak istenen ekonomik ambargo gündeme getirildi. Cumhurbaşkanlığı ve bağlı idarelerinin bütçe görüşmeleri sırasında söz alan CHP milletvekilleri, BirGün’e Basın İlan Kurumu tarafından verilen haksız cezaları gündeme getirdi.
BÜTÇEDE ÖNE ÇIKANLAR
2020 Mali Yılı bütçesinde öne çıkanlar ana hatları ile şöyle:
Saray'a 3 milyar lira, Diyanet'e 11.5 milyar lira ödenek verilecek.
Kamu özel işbirliği projeleri ile yapılan köprüler, tüneller, otoyol ve şehir hastanelerine 18.9 milyar TL ödenecek.
Bütçede MEB'in yatırım projelerine ayrılan pay yüzde 4,65'e düştü. 139 milyar lira faiz ödemesi yapılacak.
Hazine, 154,1 milyar TL borçlanacak.
Toplam vergi gelirlerinin yüzde 33’ü dolaysız vergilerden, yüzde 67’si dolaylı vergilerden toplanacak.
Milyonlarca çalışanın ücreti gerçekleşen enflasyona göre değil enflasyon hedeflerine göre belirlenecek.
