İBB Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce sosyal medya hesabından konut-kira kriziyle ilgili İstanbul Planlama Ajansı'nın (IPA) verilerini paylaştı. "Önemli bir insani kriz ile karşı karşıyayız." diyen Gökce, artan kira fiyatları ve konut krizine karşı alınması gereken önlemleri içeren 11 maddeyi paylaştı.
2 MİLYON 182 BİN VATANDAŞ İSTANBUL'DAN GÖÇ ETTİ
Gökce sosyal medyada hesabından şu bilgileri verdi:
2018 - 2022 yıllarında 2 milyon 182 bin vatandaşımız İstanbul'dan başka şehirlere göç etti. öç eden her 5 vatandaşımızdan 1'inin göç etme nedeni "daha iyi konut ve yaşam olanakları"na kavuşmak.
KİRA BEDELİNDE YÜZDE 843 ORANINDA ARTIŞ
İstanbul'da son 5 yılda ilk ilanlarda konut kira bedeli yüzde 843 oranında arttı. Ortalama kira bedeli 13.300 liraya yaklaştı. Asgari ücretin kirayı karşılama oranı yüzde 85'e düştü. IPA araştırmasına göre emekli maaşı ortalama kiranın yalnız yüzde 40'ını karşılayabiliyor.
KONUT FİYATI HER AY YÜZDE 4 DÜZEYİNDE ARTIYOR
İlk ilanlarda aylık kira artışı yüzde 4'ü aşmış durumda. İngiltere'de konut fiyatları yüzde 3,1, Almanya'da yüzde 1 düşerken, Amerika'da sadece yüzde 0,7, Fransa'da 2,7 artarken, bizde her ay konut fiyatı yüzde 4 düzeyinde artıyor.
İSTANBUL'DA BARINMA OLANAĞI GİTTİKÇE AZALIYOR
Gökce yaşanan konut kriziyle ilgili verileri verdikten sonra "sonuçta" diyerek şu değerlendirmelerde bulundu:
İlk işe girenlerin, asgari ücretlilerin, emeklilerin gelirleriyle İstanbul'da barınma olanağı gittikçe azalıyor.
KONUT SAHİPLİĞİ ORANI YÜZDE 56'YA GERİLEDİ
Konut ve yaşam giderlerindeki yükselen artış vatandaşlarımızın sahip olduğu mülkleri satmasına ve mülksüzleşmesine neden oluyor. 2002 - 2022 döneminde konut sahipliği oranı yüzde 73'den yüzde 56'ya geriledi.
YABANCILAR VATANDAŞLARIMIZIN MÜLKLERİNİ ALIYOR
Çalışanlar, emekçiler, emekliler İstanbul'dan göç etmek zorunda kalırken, yabancılar vatandaşlarımızın mülklerini alıyor ya da yüksek gelir grupları ikinci, üçüncü konutlarını alıyor.
BİRÇOK SEKTÖR İSTİHDAM AÇISINDAN SIKINTIYA GİRECEK
Yakın zamanda bir çok sektörde çalışanların gelirleri barınma masraflarını karşılayamayacağı için çalışanlar başka şehirlere göç edecekler. İstanbul'daki bir çok sektör istihdam açısından sıkıntıya girecek. Düzensiz ve kaçak göçmenler burada devreye girecek ve bir çok sektör kendi vatandaşlarımızın çalışmadığı bir düzene geçecek.
EMEKLİLER İSTANBULDA BARINMA İMKANINI KAYBEDECEK
Göçecek yeri olmayanlar, yaşlılar, emekliler İstanbul'da barınma imkanını kaybedecek ve sokakta yaşamlarını sürdürmek zorunda kalacak. Büyük bir insani kriz kapımızda bekliyor.
ANAYASA'NIN 57. MADDESİ HATIRLATMASI
"Peki ne yapılması lazım?" diye soran Gökce, "Anayasa'nın 57'inci maddesinde konut hakkı belirtilmiştir. Devletin bu maddede belirtilen görevi acilen yerine getirmesi gerekir." ifadelerini kullandı.
Gökce konut krizindeki çözüm için şu 11 maddenin yapılması gerektiğini belirtti:
1. Sosyal Yardımlı Konut, Sosyal Kiralık Konut, Mülk Sosyal Konut ile Halk Konut olarak vatandaşlara farkı seçenekler sunulmalı.
2. Öğrenci Evleri ve Öğrenci Sitelerinin geliştirilmesi ve inşası için özel teşvik ve destekler sağlanmalı.
3. Genişletilmiş Konut Finansman Sistemi uygulamaya konmalı.
4. Konut inşaat ve konut satın alma kredilerinin maliyetleri ucuzlamalı.
5. Konut Tasarruf Birlikleri, Konut Kooperatifleri, Konut Dayanışma Sandıkları, Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Fonları sosyal konut üretimi için teşvik edilmeli.
6. Sosyal konut inşa edenle inşaat malzemesi üreten iktisadi teşebbüsler desteklenmeli.
7. Yerli inşaat Sanayisinin rekabet düzeyi arttırılmalı.
8. Evini yenilemek veya güçlendirmek isteyenlere uzun vadeli bir kaç yıl ödemesiz kredi ve faiz desteği verilmeli.
9. Esnek ve dayanıklı yapı malzemeleri ile inşaat yapılması özendirilip kolaylaştırılmalı.
10. Boş konut stoğu etkin değerlendirilmeli, kademeli emlak vergisi ve evini riskli yapıdan çıkan yurttaşa veren ev sahibine vergi indirimi değerlendirilmeli.
11. Yabancılara konut satışı uygulaması durdurulmalı.