6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş merkezli tüm Türkiye'yi sarsan büyük depremin üzerinden bir yıl geçti. Depremlerde resmi rakamlara göre 53 bin 537 kişi öldü, 107 bin 213 kişi de yaralandı.
Depremin vurduğu illerde 38 bin 901 bina yıkıldı. 26 bin binada arama-kurtarma faaliyeti yürütüldü.
Yıkılan binaların bazılarının sonradan kolonun kesildiği, bazılarının yönetmeliğe uygun yapılmadığı, malzeme çalındığı, imar affından yararlandığı tespit edildi.
KAYIPLARA KARIŞTILAR
Ölüm ya da yaralama sonucunun meydana geldiği binaların inşaatında kusurlu oldukları belirlenen yapı sahibi, yapı müteahhitti, fenni mesul meslek mensupları ve yapı denetim sorumluları hakkında, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 85’nci maddesinde düzenlenen 'taksirle öldürme suçu' ve TCK 89’ncu maddesinde düzenlenen 'taksirle yaralama suçu' yönünden cezai soruşturma ve kovuşturma yürütüldü.
Ancak alınan önlemlerin yetersiz olması nedeniyle pek çok müteahhit deprem sonrası kayıplara karıştı.
Haklarında soruşturma başlatılan birçok müteahhit ise depremden sonra kaçmaya çalışırken yakalandı.
DEPREMZEDE YAKINLARI YAKALADI
Son yakalanan isim yüzlerce kişinin can verdiği Antakya’daki Emlak Bank Konutları’nın müteahhidi Mehmet Özat oldu.
Ankara’da bir AVM’de gezerken kendisini tanıyan kadınlar tarafından yakalanıp polise teslim edilen Özat tutuklandı.
VİCDANI RAHATMIŞ
Adıyaman'da depremde yıkılan çok sayıda binanın müteahhidi olduğu belirlenen, Yavuz Karakuş ve Sevilay Karakuş da Gürcistan'a kaçmaya çalışırken İstanbul Havalimanı'nda yakalandı. Sağlık kontrolüne götürülürken gazetecilerin "Vicdanınız rahat mı?" sorusuna, Yavuz Karakuş, "Vicdanım rahat, her şeyi usulüne göre yaptım" dedi.
TEKNEDE YAKALANDI
"Maraş yıkılsa bu bina yıkılmaz" denilerek satışa sunulan Penta Park Sitesi 115 kişiye mezar oldu.
Hakkında yakalama kararı çıkarılan müteahhit Mesut Başkır, tekneyle yurt dışına çıkmaya çalışırken Muğla'nın Marmaris ilçesi açıklarında yakalandı.
BİNADAKİLERDEN HABER ALINAMIYOR
Depremde Antakya'da yıkılan 250 daireli Rönesans Rezidans'ın müteahhidi Antis Yapı'nın sahiplerinden Mehmet Yaşar Coşkun, yurt dışına kaçmaya çalışırken İstanbul Havalimanı'nda yakalandı. Coşkun'un kaçmadan önce bankalardan yüklü miktarda para çekmeye çalıştığı öğrenildi.
Rönesans Rezidans'ta deprem yakılan çok sayıda kişiden hâlâ haber alınamıyor.
Adıyaman Gölbaşı’nda depremde yıkılan Huzur Apartmanı’nın müteahhidi Yıldıray Varki, yurt dışına kaçmak için geldiği İstanbul Havalimanı’nda yakalandı.
BİN 400 KİŞİYE MEZAR OLDU, KAÇTI
Depremde vatandaşlara mezar olan binalardan sorumlu çoğu kişi hâlâ kayıp.
Bin 400 kişinin öldüğü Ebrar Sitesi'nin müteahhitlerinden Mustafa Timurbanga yakalanamadı. Timurbanga'nın depremden önce yurtdışına kaçtığı ortaya çıktı.
6 APARTMANI YIKILDI
Antakya’da inşa ettiği konutları ‘En iyi teknoloji, en iyi malzeme’ reklamıyla pazarlayan Özburak İnşaat tarafından yapılan her 4 binadan biri yıkıldı. Depremden hemen sonra Hikmet Günsay ve ailesinin kaçtığı öğrenildi.
"FARK EDEMEDİK" DEDİ
106 kişinin yaşamını yitirdiği Hatay’daki Farklı Yaşam Rende Sitesi’nin müteahhidi Fevzi Yılmaz da arananlar listesinde.
Yılmaz, yıkılan blokların sahibi Rende ailesinin projeye aykırı tadilat yaparak kolonlara zarar verdiği suçlamasında bulunmuştu.
Gözaltına alınan site sahibi Arif Sami Rende, yaş haddinden serbest bırakılıp tekrar tutuklanırken, Rende’nin oğlu Sedat Rende’nin, “Yıkılan iki blokta statik hesabında yanlışlık oldu. Müteahhitlikteki ilk yıllarımızdı, fark edemedik” dedi.
BABA VE KIZ KAÇTI
Adana’daki 16 katlı Sami Bey Apartmanı 40 kişinin mezarı olurken müteahhitleri Abdullah Aybaba ve kızı Eda Aybaba Çelik kayıplara karıştı.
KOLON KESTİLER
Kahramanmaraş’ta yıkılan 35 kişinin hayatını kaybettiği Ezgi Apartmanı soruşturmasında, kolonu kesildiği tespit edilen zemin kattaki pastanenin iç mekân tasarımcısı Ertan Danacı (51), olası kasıtla kasten öldürme suçundan tutuklandı.
Haklarında taksirle ölüme neden olma suçundan tutuklamaya yönelik yakalama kararı çıkartılan pastane işletmecileri Sami Kervancıoğlu (57) ile Mustafa Pekel (51) firar etti.
BAKANDAN AÇIKLAMA
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, deprem bölgesinde yıkılan ya da imara aykırı değişiklik yapılan binalarla ilgili açıklama yaptı.
Deprem anından itibaren delillerin tespiti için başka illerden bölgede bine yakın hakim ve savcı, 984 bilirkişi, 538 adli tıp uzmanı ve 8 bin 951 adliye personeli görevlendirdiklerini bildiren Tunç, yıkılan her bir bina bakımından bilirkişi incelemesine esas teşkil edecek tüm delilleri muhafaza ettiklerini söyledi.
Depremden etkilenen illerde, idare mahkemelerinde depremle ilgili 54 bin 436 dava açıldığı bilgisini paylaşan Tunç, şunları kaydetti:
"Deprem bölgesinde yıkılan ya da üzerinde imara aykırı değişiklik yapılan binalarla ilgili yürütülen ceza soruşturmalarında, 2 bin 825 şüpheli hakkında işlem başlatılmış, bu kişilerle ilgili olarak 267'si hakkında tutuklama kararı, 984'ü hakkında adli kontrol kararı devam etmektedir. Yürütülen ceza soruşturmaları neticesinde bugüne kadar 369 iddianame ile ceza davası açılmış olup bunlardan 275'i kabul edilmiş, 94 iddianame hakkında değerlendirme süreci devam etmektedir."