Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Levent Akın, tam kapanma sürecine ilişkin Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya'ya önemli bilgiler verdi.
Prof. Dr. Akın'a göre, tam kapanma ile hedeflenen 5 bin vaka sayısı salgının kontrolünde yeterli değil. Akın, en az 1000 vaka sayısının altına inilmesi gerektiği görüşünde.
Öte yandan, Prof. Dr. Akın, kısıtlamanın ciddi şekilde uygulanması halinde en erken Temmuz ayında hedeflenen 5 bin rakamına ulaşılabileceği kanaatinde.
Sarıkaya, Akın'ın verdiği bilgiler ışığında köşesinden şunları aktardı:
BİRİNCİ sorum, kapanma bir sonuç getirir mi?
İkincisi de hedeflenen 5 bin vaka sayısı yeterli olur mu; yasaktan muaf bu kadar çok kesim varken tam kapanma olduğundan söz edilebilir mi?
Sondan başlayım…
Bu denli yüksek kapanma sonrasına dönük olarak vaka sayısında beş bine inme hedefi yüksek bulunuyor.
En az bin rakamının altına inmesi gerektiğine vurgu yapılıyor.
Bu görüşte olanlardan biri de Prof. Dr. Levent Akın; beş bin rakamı ile salgının kontrolünün zor olduğu görüşünde…
Gerekçesini de hesap kitap ile ortaya döktü…
Günde beş bin vaka demek, bir haftada toplam 35 bin vakaya ulaşılacağı anlamına gelir.
BEŞ BİN HEDEFİ ÇOK YÜKSEK
Buna 82,5 milyon vatandaş ile sığınmacı 2,5 milyonu toplayıp ulaştığı 85 milyon rakamına böldü.
Rakam 100 binde 4.11 çıktı…
Bunun yüksek olduğunu belirtti…
Gerekçesini de ABD Hastalık Koruma ve Kontrol Merkezi’nin geliştirdiği modele bağlayıp ekledi:
“Buna göre salgın hastalıklarda hedef 100 binde 2 altına düşürülmesi gerekir ki kontrol altına alınabilsin.”
Ülkenin birkaç ili hariç, 100 binde 100’ün altında vilayeti yok; böyle bir durumda iken hedeflenen yüz binde ikinin altına inmesi olası mı?
Belki mucize gibi görülebilir ama yakın zamanda Siirt, Şırnak, Hakkari bunu başarmaya namzet iller arasında yer alıyordu.
Bununla birlikte bazı illerde de ciddi oranda aşağı eğim ortaya çıkmıştı.
Başka ülkeler yaptığına göre Türkiye neden yapamasın…
YAYILACAK YERİ KALMADI
Gelelim ilk soruya…
Son iki gündür kimi arasam acil onay kodu almış gibi yazlığına gitmek için hazırlık yapıyordu.
Özellikle büyük kentlerde yaşayanların tatili de fırsat bilip, tatil bölgelerine akın etmesi hastalığın oralara da yayılmasını beraberinde getirmeyecek mi?
Prof. Dr. Levent Akın, yüz binlik haritadaki son rakamları anımsattı.
Buna göre örneğin İzmir yüz binde 335, Muğla 250, 9, Antalya 324,5, Çanakkale ise 838…
Yani yok aslında birbirinden farkı.
O nedenle yüz binde 800 olan bir ilden, yüz binde 324 olana gidilse ne fark edecek.
En fazla 100 puanlık bir artışa neden olacak.
Dolayısıyla Türkiye genelinde her yer kırmızı olduğu için bir yerdeki vakaların diğer ili patlatma gibi bir durumu yok…
Dolayısıyla geçen yıl İtalya’da yaşandığı gibi, kuzeyi kapatıp, herkesin güneye gitmesine ön ayak olup vakaları patlatma gibi bir gelişme söz konusu değil.
Özetle birinin diğerinden iyi yanı yok.
TEMMUZ HEDEFİ
Prof. Dr. Akın, kısıtlamanın ciddi şekilde uygulanması halinde en erken Temmuz ayında hedeflenen rakama ulaşılabileceği kanaatinde.
Kapanmadan sonra kimse 1 Mart’ta olduğu gibi ani serbestlik de beklemesin.
Bu kapanma sonrası açılmanın daha kontrollü yapılması konusunda dün İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun da dikkat çektiği gibi konuyla ilgili her kesim kararlı.
Vaka sayısındaki patlama tam anlamıyla sütten ağzımızı yaktı; o nedenle yoğurdu üfleyerek yeme konusunda taviz vermeme kararlılığı herkeste mevcut.
Eş zamanlı olarak buna aşının da eklenmesi gerekiyor.